اصلی‌ترین عامل پیروزی انقلاب اسلامی، مردمی بودن آن بود. منظور از مردمی بودن، توسل به شعارهائی با رنگ و لعاب ظاهری که نام و عنوان مردم یکی از ابزارهای آن باشد نیست. حتی اینکه مردم در صحنه حاضر باشند و در تمام موارد پای کار حاضر شوند هم نیست. منظور اینست که مردم از نظر رهبران و پیشگامان انقلاب که امام خمینی در راس آنان قرار داشت نامحرم نبودند. امام و یارانش بارها تاکید می‌کردند که مردم باید در جریان تمام امور قرار داشته باشند و هیچ مسئولی نباید تصور کند چیزی را باید از مردم پنهان کند.
تصمیم‌هائی از قبیل اینکه مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید از طریق رسانه ملی به صورت مستقیم پخش شود، خطبه نمازجمعه از رادیو به گوش مردم برسد، هیات دولت محتوای بحث‌ها و نتیجه‌گیری‌های جلساتش را به اطلاع عموم برساند و تمام مسئولان با حضور در مساجد و محافل عمومی مردمی به سخنان مردم گوش بدهند و به سوال‌هایشان بدون ابهام و پرده‌پوشی پاسخ بدهند و تصمیمات شفاف‌‌سازانه دیگری که در روزها، ماه‌ها و سال‌های اول بعد از پیروزی انقلاب و تاسیس نظام جمهوری اسلامی گرفته شدند و برای مدتی به اجرا هم درآمدند، از عوامل مردمی بودن و مردمی ماندن انقلاب و نظام بودند. این روش موجب می‌شد مردم احساس می‌کردند مسئولان با آنها همراه، همدل و همرنگ هستند و هیچ فاصله‌ای میان مسئولین و مردم وجود ندارد. این سخن امام که بارها گفتند مردم صاحبان انقلابند، در واقع کلمه رمز همین واقعیت بود. عملکرد امام و مسئولین نظام سال‌های صدر انقلاب همچون آیت‌الله بهشتی، آیت‌الله مطهری، محمدعلی رجائی و... نیز در همین چارچوب قرار داشت. آنها تمام تصمیمات، اقدامات و عملکردهایشان را در سخنرانی‌ها و دیدارها با مردم در میان می‌گذاشتند و به رای و نظر مردم برای تصحیح و تجدید نظر در تصمیمات خود اهمیت می‌دادند. رئیس‌جمهور رجائی که کابینه خود را 36 میلیونی می‌دانست با مردم تعارف نکرده بود، او واقعاً به نظر و رای مردم اهمیت می‌داد. در سفرهای داخلی، به جای کارهای رسمی و نمایشی به میان مردم می‌رفت، به مردم گزارش کار می‌داد و در مکالمه چهره به چهره از مردم درباره مشکلاتشان می‌پرسید و تا آن مشکلات را حل نمی‌کرد آرام نمی‌گرفت.
نظام جمهوری اسلامی تا زمانی که با این شیوه به پیش رفت، موفق بود و مردم را به عنوان پشتوانه اصلی با خود داشت. جنگ تحمیلی را هم مردم اداره کردند و حماسه‌های عظیم و بی‌نظیر دفاع مقدس را مردم شکل دادند. این سخن بلند امام نیز در گویش و خاطر تمام مردم بود که همواره می‌گفت این انقلاب متعلق به مردم است و ما خادم مردم هستیم و مردم ولی‌نعمت ما هستند. امام خمینی اهل تعارف و مبالغه نبود و به آنچه می‌گفت بی‌کم و کاست اعتقاد داشت. او برای مردم حساب ویژه‌ای قائل بود و آنها را واقعاً صاحب انقلاب و ولی‌نعمت خود و مسئولین می‌دانست و به لوازم صاحب انقلاب بودن که مهم‌ترین آنها محرم بودن نسبت به تمام امور بود اعتماد قلبی داشت.
مشکل از زمانی شروع شد که عده‌ای از مسئولین به این تصور نادرست رسیدند که مردم نباید از همه چیز مطلع باشند و مسائل کشور را باید به دو بخش محرمانه و غیرمحرمانه تقسیم کرد. این تصور را با بهانه‌ای بظاهر مقبول تحت عنوان «مصلحت» قرار دادند و گفتند مطرح کردن بعضی مطالب موجب تضعیف نظام می‌شود.
برخلاف این تصور و یا شاید بهتر باشد بگوئیم این بهانه‌تراشی، محرم دانستن مردم موجب تقویت نظام می‌شود و آنچه نظام را تضعیف می‌کند، نامحرم دانستن مردم است. اگر مردم در جریان اخبار، اتفاقات، مزاحمت‌ها، کارشکنی‌ها و درگیری‌های پنهانی که مزاحم پیشرفت امور هستند قرار گیرند، علاوه بر اینکه نسبت به چرائی مسائل توجیه می‌شوند، خود نیز برای رفع موانع و جلوگیری از مزاحمت‌ها تلاش می‌کنند. متاسفانه در بیشتر دولت‌ها روحیه پنهان‌کاری و خودداری از مطرح ساختن کارشکنی‌ها و بی‌اطلاع نگهداشتن مردم از جریان‌های پشت ‌پرده به صورت یک اصل قطعی درآمد که مشکلات زیادی برای کشور و نظام به وجود آورد. اکنون نیز علیرغم شعارهائی که برای شفاف‌سازی داده می‌شود، مردم در جریان بسیاری از امور قرار ندارند. لطمه دیدن اعتماد عمومی از نتایج همین روش غلط است. این روش اگر برای بعضی افراد سود داشته باشد، قطعاً به زیان کشور و نظام است و هرچه سریع‌تر باید کنار گذاشته شود.

*روزنامه جمهوری اسلامی

  تعداد بازديدها: 306

    نسخه قابل چاپ