روز پنج شنبه هفته جاری پنجمین دور سفر استانی رئیس جمهور به استان خوزستان آغاز و سید ابراهیم رئیسی به همراه 12 وزیر کابینه میهمان مردم استان خواهند بود. گرچه این سفرها بیشتر جنبه تبلیغاتی برای دولت‌ها داشته تا بر صبغه مردمی خود تاکید کنند اما فرصت مناسبی برای طرح مطالبات و اتمام حجت و گرفتن بهانه از مدیران کشور در قبال حجم بالای مشکلات خوزستان است تا برای تاریخ ثبت گردد.
بدون تردید ساکنان این خطه دارای مطالبات انباشته و فراوانی هستند که در زیر صدها وعده و شعار ریز و درشت دولت‌ها مدفون و به بوته فراموشی و تغافل سپرده شده‌اند که از جمله آن پدیده بیکاری در شهرهای نفتی و صنعتی است.
درحالی که سالانه هزاران میلیارد تومان و ده‌ها میلیارد دلار در راستای توسعه صنایع نفتی، پتروشیمی و فولادی آنهم در قالب طرح‌های ملی، سرمایه‌گذاری و هزینه می‌شود اما در مقابل شاهد افرایش نرخ بیکاری در شهرهای محل فعالیت این صنایع هستیم.بطور نمونه نرخ بیکاری در برخی شهرهای نفتی و صنعتی خوزستان به شرح زیر است.
شادگان؛37 درصد
دشت آزادگان: 38 درصد
هویزه: 24 درصد
ماهشهر: 25 درصد
مسجدسلیمان: 23 درصد
خرمشهر: 27 درصد
آبادان: 20 درصد
هفتگل: 21 درصد
اهواز: 15 درصد
این آمار به خوبی نشان می‌دهد که بیشترین سهم اشتغال در صنایع نفتی و پتروشیمی متعلق به نیروی کار غیربومی است و جز دود، تخریب زیرساخت‌ها، نابودی محیط‌زیست و انباشت آسیب‌های اجتماعی مردم این مناطق رهآورد دیگری نداشته‌اند.
جالب است بدانیم استان خوزستان سهم حدود 16.3 درصدی در ارزش افزوده کل کشور دارد که از این نظر این استان را پس از استان تهران در رتبه دوم قرار می‌دهد، اما به دلیل فراوانی صنایع سرمایه‌بر و عدم گسترش متناسب صنایع کاربر در استان و همچنین بی‌توجهی به نیروی کار بومی در صنایع بزرگ بیکاری آن سومین بیکاری بالا در کشور است.
از منظر ارزش افزوده بدون نفت، استان خوزستان رتبه پنجم را در بین استان‌ها دارا است. به طور متوسط طی سال‌های 1390 تا 1400، گروه نفت نزدیک به 70 درصد ارزش افزوده استان را تشکیل می‌دهد و پس از آن سهم گروه خدمات معادل 14 درصد، سهم گروه صنایع و معادن معادل 13 درصد و سهم گروه کشاورزی معادل 3 درصد از ارزش افزوده استان بوده است. نکته حائز اهمیت آنکه 93 درصد ارزش افزوده بخش صنعت در این استان، مربوط به کارگاه‌های بزرگ بوده درحالی که این نسبت در کشور 78 درصد است و لذا کارگاه‌های کوچک که عموما سهم بالایی در اشتغال دارند در این استان آنچنان که باید توسعه پیدا نکرده‌اند. در بخش کشاورزی، استان خوزستان با سهم بیش از 6.5 درصد از ارزش افزوده کشاورزی کشور، در جایگاه چهارم قرار دارد. تقریبا 34 درصد از مساحت استان اراضی مستعد کشاورزی است و استان از نظر سطح زیر کشت و میزان تولید محصولات زراعی رتبه اول کشوری را دارد و بیش از 73 درصد ارزش افزوده کشاورزی استان مربوط به فعالیت زراعت و باغداری است.با این حال، صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی استان توسعه لازم را پیدا نکرده‌اند.
تعداد شاغلان استان خوزستان 1.24 میلیون نفر در مقابل 23.5 میلیون شاغل کل کشور است و نرخ مشارکت اقتصادی آن 39.9 درصد در مقابل 40.9 درصد برای کل کشور و نرخ بیکاری آن 12.6 درصد در مقابل 9.2 درصد برای کل کشور است. استان خوزستان از نظر نرخ بیکاری رتبه سوم را در بین استان‌ها دارد و درحالی که نرخ مشارکت استان 1 واحد درصد کمتر از میانگین کشور است، نرخ بیکاری آن 3.4 واحد درصد بیشتر از میانگین کشور است. از جمله دلایل این وضعیت را می‌توان در موضوع سهم بالای کارگاه‌های بزرگ در اقتصاد این استان مشاهده کرد که ذکر شد. در ساختار اقتصاد ایران، این کارگاه‌های کوچک هستند که بار اصلی اشتغال را به دوش می‌کشند و کارگاه‌های بزرگ به خاطر تولید سرمایه‌بر و انرژی‌بر تقاضای چندان بالایی برای نیروی کار ندارند.
اکنون انتظار می‌رود جناب آقای رئیسی و دولت ایشان از برنامه خود برای بکارگیری نیروی کار بومی در صنایع و کاهش نرخ بیکاری استان خوزستان رونمایی و زمان و ابعاد آن را تشریح کنند تا مردم به موثر بودن این سفرها به باور برسند.

*جمهوری اسلامی

  تعداد بازديدها: 502

    نسخه قابل چاپ