در آستانه ششمین سالگرد رحلت استوانه انقلاب اسلامی، سیاستمدار بی‌بدیل معاصر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی رضوان‌الله تعالی علیه، روزنامه جمهوری اسلامی درصدد برآمد با توجه به شرایط خاص کنونی کشور، از صاحبنظران بپرسد اگر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی اکنون در میان ما بود، با وضعیت موجود چه برخوردی می‌کرد؟
به این سوال و همینطور درخواست نقل یک خاطره از ایشان، جمعی از صاحبنظران پاسخ داده‌اند که متن این پاسخ‌ها را از نظرخوانندگان گرامی روزنامه می‌گذرانیم.
متن سوال‌ها اینها هستند.
1- پاییز 1401 با خاطره‌های رنج آوری از اعتراضات و اغتشاشات و خسارت‌‌های جانی و مالی زیادی به کشورمان همراه بود. در این شرایط دشوار، جای خالی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی که بحران‌ها را با مهارت مهار می‌کرد خالی است. به نظر شما اگر ایشان در این زمان در میان ما بودند، چه می‌کردند؟
2- لطفا خاطره‌ای از نوع حکمرانی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بفرمایید.
اگر آقای هاشمی بود با شجاعت تصمیم می‌گرفت و از برگشت و تعدیل واهمه نداشت
غلامحسین کرباسچی، استاندار اصفهان در دولت‌های سوم و چهارم و شهردار تهران در فاصله سال‌های 1368 تا 1377، در دوران شهرداری خود از حمایت دولت‌های پنجم و ششم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برخوردار بود. وی از سیاستمداران بنام کشور محسوب می‌شود که در بوجود آمدن حزب کارگزاران سازندگی نقش محوری داشت. وی در کنار آیت‌الله از تجارب اجرایی، فرهنگی و سیاسی بهره برد و کارنامه‌ای موفق در فعالیت‌های رسانه‌ای نیز دارد.
روزنامه جمهوری اسلامی، نظر مهندس غلامحسین کرباسچی درباره دو سوال مرتبط با عنوان «اگر هاشمی بود...» را خواست که پاسخ و نقطه‌ نظرات وی را مطالعه می‌فرمائید.
***
پاسخ به سوال اول
به نظرم حضور هاشمی در همه بحرانهای کشور از آغاز انقلاب مشابه هم و مبتنی بر چند ویژگی مهم و تعیین ‌کننده بود. یقینا امروز هم اگر هاشمی بود با همین ویژگی‌ها وارد این گود می‌شد ونقش بسیار کارساز‌ی را بازی می‌کرد. مهمترین نکات ملاک هاشمی در بحرانها اینها بودند.
1- به عنوان یک مدیر برتر و عالی ‌رتبه سعی داشت در تحلیل درست از ماهیت بحران وکسب اطلاعات دقیق واز منابع متنوع وتلاش برای اشراف تام بر صحنه حادثه. بشدت تلاش می‌کرد کانالیزه نشود و آنچه واقعیت حوادث هست را بفهمد. علاوه بر اطلاعاتی که از سیستم‌های امنیتی وسیاسی و خبری می‌گرفت و با زیرکی و هوشیاری آنها را بررسی و تحلیل می‌کرد گاهی از خود میدان هم مستقیم گزارش می‌گرفت یا احیانا کسانی را مستقیم می‌فرستاد تا دچار اطلاعات امنیتی‌ها نشود. گاهی پاسداران خودش را یا بچه‌ها را یا افراد مختلف مورد اعتماد را ماموریت می‌داد که در محل حاضر شوند تا گزارش بی‌واسطه و سالمی را دریافت کند.
2- وقتی به جمع ‌بندی می‌رسید با شجاعت تمام تصمیم می‌گرفت ولو اینکه برخلاف خواست سازمانها یا افرادی باشد. نه از برگشت و تعدیل در تصمیمات واهمه داشت ونه در مقابل از شایعات و حرف و حدیث‌های حاشیه‌ای.
3- حتما درباره مساله به تصمیم می‌رسید و شجاعت تصمیم‌ گیری داشت. بحران به حال خود و در امان خدا رها نمی‌شد و تکلیف را برای همه روشن می‌کرد. در عین حال با همه وجود و با مایه گذاشتن از خود کار را پیش می‌برد و با بیان و توجیهات قانع‌ کننده همه را حتی دیگر مسئولین قوا و حتی رهبری را قانع می‌کرد. (واقعا تا پای جان پیش می‌رفت. نمونه جریان پذیرش قطعنامه و اصرار به امام و حتی اعلام آمادگی برای محاکمه و اعدام. و بسیاری نمونه‌های دیگر که فراوان به یاد داریم).
4- هرگز فقط به مساله از دیدگاه اجرائی و حکومتی نگاه نمی‌کرد. حتماً مسائل طرف مقابل را بخصوص اگر در ارتباط به زندگی ومنافع مردم مربوط می‌شد را دقیق بررسی و مطرح می‌کرد واز این جهت بود که نهایتا تصمیمات تا حدود زیادی جامع‌الاطراف، متعادل وبرای همه اطراف قابل قبول می‌نمود.
پاسخ به سوال دوم
نمونه خیلی زنده‌ای که در ذهن من هست و بخصوص از این جهت که یک بازگشت جدی از تصمیمات مهم اخذ شده برای مساله حیاتی کشور بود و عموم دستگاه‌های ذیربط مخالفت جدی می‌کردند، توقف تعدیل اقتصادی سال 83 - 84 بود. با همه تاکیدی که قبل از توقف خود ایشان روی مسائل تعدیل اقتصادی داشت و بار‌ها در سخنرانی عمومی (و فکر می‌کنم حتی نماز جمعه راجع به آن استدلال کرده بود) و خصوصی و جلسات دولت روی آن تاکید و با حرارت حرف زده بود و حتی گفته می‌شد مساله صرف‌نظر از اثرات مهمی که در اقتصاد داشت برای دولت و شخص ایشان حیثیتی است، اجرای تعدیل را متوقف و حتی در جهت عکس و کمک‌های جدید و سوبسید‌های مستقیم حرکت کرد. که داستان و جزئیات مفصل است.
آیت‌الله هاشمی اهل تعامل، سعه صدر و گذشت بود
دکتر رضا امراللهی

دکتر رضا امراللهی، رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی، که از اساتید مجرب دانشگاههای کشور می‌باشد و از تجربیات اجرایی ارزشمندی برخوردار است، پاسخ سوالات روزنامه جمهوری اسلامی با محوریت «اگر هاشمی بود...» را اینگونه داده است.
***
پاسخ سوال اول
برجستگی‌های مثال زدنی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی عبارت بودند از
الف) تاب تحمل نظرات دیگران را داشتند و بسیار صبور بودند.
ب) اهل گفت و شنود بودند و اصلاً حاضر نبودند تا نظر اکثریت را برآورده نمایند از موضوعی بگذرند. اهل تعامل، سعه صدر و گذشت بودند.
پاسخ سوال دوم
ایشان یکبار که هواهم سرد بود برای بازدید از مرکز تحقیقات هسته‌ای آمدند. بیش از 12 ساعت وقت گذاشتند و با سوالات خود باعث اعجاب همه شدند. هوش سرشار ایشان باعث می‌شد سوالات فراوانی را بپرسند که عموماً هم اصلی و کلیدی بودند. روحش شاد.

  تعداد بازديدها: 607

    نسخه قابل چاپ