رقابت بين وزارت صمت و بورسيها بر سر مديريت تنظيم بازار خودرو بالا گرفته و هر کدام ساز خود را ميزنند. اين وسط هم نه تنها مردم منتفع نميشوند، بلکه روياي آنها براي کاهش قيمتها نيز نقش برآب ميشود. وزارت صمت سعي دارد تصديگري خود در بازار را حفظ کند و خود قيمت بازار را کنترل کند. در سوي ديگر ميدان اما خودروسازها تلاش دارند تا با ورود به بورس بتوانند نقش جديدي از بازار خودرو را تصاحب کنند و با قيمتگذاري انحصاري براي خود و در شرايطي غير رقابتي بتوانند سود حاصله را با مهندسي عرضه به دست آورند و به بياني ديگر خودروسازها تلاش دارند حاشيه سود هنگفتي نصيبشان شود و گويا تنها چيزي که نه توليدکننده و نه وزارت صمت به عنوان سازمان متولي دغدغه آن را ندارند بحث کيفيت و قيمت مناسب است که دودش به چشم مصرف کننده بينوا ميرود.
حال مشخص نيست اين دومينوي تعارضات به همين جا ختم ميشود يا مجددا دور ديگري از اظهارات جديد پيرامون اين موضوع شکل ميگيرد که هر دو طرف سعي کنند قدرت نمايي بيشتري به خرج دهند تا از آب گل آلود بازار خودرو ماهي بيشتري نصيب خود کنند.
مردم مجبورند خودروهاي داخلي را بخرند
محمدرضا چراغي کارشناس بورس کالا در اين خصوص به «آرمان ملي» گفت: اين بار اول نيست که بورس کالا اعلام ميکند که خودروسازها نميتوانند ورود به بورس کنند بلکه اين فرآيند تکراري موافقت و مخالفت همواره وجود داشته و دارد، اما مساله اصلي اين است که چرا اصلا بايد خودرو در بورس عرضه شود؟ هدف از عرضه چيست؟ چگونه است که هرجا به مشکل برميخورند به ذکر نمونه از کشورهاي اروپايي ميآورند درحاليکه نميبينند که هيچ کدام از کشورهاي دنيا پاي خودرو را به بورس نميکشاند.
اين کارشناس بورس بيان کرد: اگر قرار است براي بازار خودرو کاري شود بهتر است با ايجاد کردن بازار رقابتي و آزاد کردن واردات خودرو به خودوسازان داخلي که سالهاست به خود تکاني نداده و تغييري در کيفيت محصولاتشان ندادهاند تحرکي وارد کرده تا شاهد مرگ و مير بيرويه در جادههاي کشور نباشيم. چراغي تاکيد کرد: عرضه خودرو در بورس کالا به نفع مردم نيست اين درحالي است که عرضه خودرو در بورس براي خودروسازان منفعت دارد و از طرف ديگر خروج خودرو از بورس کالا به نفع وزارت صمت است اين وسط تنها مسالهاي که مغفول مانده است قيمت وکيفيت خودروهاست. اين کارشناس بورس ادامه داد: زماني بازار تنظيم ميشود و به نفع مصرف کننده است که شرايط بازار رقابتي فراهم شود و واردات خودرو آزاد شود تا مردم مجبور به خريد خودروهاي بيکيفيت داخل نباشند گذشته از آن خودروسازان بارها اعلام داشتهاند که زيان ده هستند سوال اصلي اينجاست که اگر زيان ميدهيد پس تعطيل کنيد تا هم مردم سوار خودروهاي ايمن و خارجي بشوند بنابراين عرضه خودرو در بورس قطعا به نفع مردم و تنظيم اين بازار نخواهد بود.
بازار واقعي از دست رفت
فردين آقابزرگي ديگر کارشناس حوزه بورس اما نظري متفاوت دارد و دراين خصوص به «آرمان ملي» گفت: ورود خودرو به بورس موجب از ميان برداشته شدن اختلاف فروش قيمت خودرو در بازار آزاد و کارخانه شده و قادر خواهد بود قيمتها را کاهش دهد، چراکه خودرو در بازار واقعي به فروش ميرفت و ميتوانست به قيمت واقعياش نزديکتر شود. اين کارشناس بيان کرد: در هيچ جاي دنيا نداريم که مردم خودرويي که هنوز به دستشان نرسيده را در نوبت قرار بدهند و پول آن را جلوتر پرداخت کنند، بلکه ابتدا محصول را دريافت ميکنند سپس اقساط بندي ميکنند لذا ورود خودرو به بورس ميتوانست يکي از راهکارهاي ايجاد شفافيت باشد که قيمت واقعي به دست مصرف کننده برسد که متأسفانه با تعليق از سوي وزارت صمت مجددا بازار خودرو به رويه قبلي خود برميگردد و با مشکلاتي که از قبل داشت دست و پنجه نرم ميکند همه ما يادمان ميآيد که چندسال پيش مردم پرايد 50 ميليوني را گران ميدانستند، امروز همان پرايد را 200 ميليون ميخرند اين درحالي است که قيمت دلار کاهشي بوده است.
قرار بر اين بود که قرعهکشي حذف شود
نايبرئيس اول کميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي دراين باره گفت: در حال حاضر توقف عرضه در بورس کالا، ظرفيت پيگيري ندارد. زيرا خودرو به ميزان کافي وجود ندارد همچنين قرار بر اين بود که قرعهکشي حذف شود و تمام خودروها در بورس کالا عرضه و سقف قيمتي براي آن تعيين شود تا بازار خودرو، مديريت شود.
تاثير عرضه خودرو در بورس بر بازار
چندي پيش فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو گفته بود: عرضه خودرو در بورس تاثيري در قيمت نخواهد داشت و فقط يک فرآيند به خريد خودرو اضافه خواهد شد که اين فرآيند غير عادي بوده و مساله اينجاست که مردم معمولي با اين فرآيند آشنا نيستند. من معتقدم عرضه خودرو در بورس يک عمليات بيهوده خواهد بود. متأسفانه ما حاضر نيستيم که بپذيريم قيمت خودرو در بازار آزاد در اين محدودههاي فعلي قرار دارد و چون حاضر نيستيم اين واقعيت را بپذيريم طرحهاي عجيب و غريبي را ارائه ميدهيم و ميخواهيم بر پايه آن بازار را مديريت کنيم.
عرضه خودرو در بورس نيز يکي از طرحهايي است که ارائه شده و مزيتي را براي ما بههمراه نخواهد داشت. عرضه خودرو در بورس سبب رسيدن قيمت کارخانه به قيمت بازار نميشود و فقط در اين ميان مردم اعتمادشان را نسبت به بورس بيشتر از قبل از دست خواهند داد.
حميدرضا حيدري، رئيس اتحاديه نمايشگاهداران مشهد معتقد بود: عرضه خودرو در بورس نميتواند باعث کاهش معنادار فاصله قيمتي ميان کارخانه و بازار شود و حل اين موضوع به عرضه محصول متناسب با تقاضاي مصرفکننده بستگي دارد، بنابراين اگر ميزان محصولاتي که روانه بازار ميشوند کافي نباشد، عرضه در بورس نيز نميتواند باعث کاهش قيمت خودرو شود. عماد جعفري، کارشناس صنعت خودرو معتقد است که با عرضه خودرو در بورس کالا، قيمت کارخانه کاهش نمييابد، اما فاصله قيمتي بين بازار و کارخانه ممکن است کم ميشود. البته اين موضوع، به شرط عرضه خودروساز است بنابراين اگر محصولات به صورت محدود عرضه شوند، ممکن است حتي قيمتها بالاتر نيز برود اما اگر به تعداد قابل توجهي عرضه شوند، امکان کاهش قيمت وجود دارد.
آرمان ملی