انصار الخميني (ره) :: برخورد متفاوت امام حسن (ع) با دو خطر ثناگوئی و تنگی معیشت مردم

تاريخ انتشار: 28 فروردين 1401 ساعت 01:08:32

یادداشتی از: حجت الاسلام و المسلمین هادی سروش
برخورد متفاوت امام حسن (ع) با دو خطر ثناگوئی و تنگی معیشت مردم

"خرابیِ معیشت مردم" آنچنان مهم است که امام حسن (ع) از آن به عنوان "دشمن جفاکار" نام میبرد و این خود درس بزرگی است که اگر اسلام و جامعه مسلمین دشمن بیرونی بنام استکبار دارد ، بهمان گونه ؛ دشمن درونی بنام "تنگنای معیشت" دارد که اگر دیر بجنبند و مشکلات اقتصادی و معیشت را توجیه کنند ، دشمن را در خانه خود خواهند دید و روا نیست مدعیان مبارزه یک دشمن را ببینند و دشمن جفاکار دیگر را نبینند!

جماران: جابجا شدن ارزش های اخلاقی و اجتماعی یکی از چالش های بزرگ جامعه است.

یکی از ره آوردهای مهم "امامت" در قرار دادن هر چیزی در جای خود است و این همان تمام حقیقتِ "عدل" است که طبق بیان حضرت امیرالمومنین (ع) راه شناسائی "امام" است ؛ "اِعْرِفُوا .. أُولِی اَلْأَمْرِبِالْأَمْرِبِالْمَعْرُوفِ وَاَلْعَدْلِ وَاَلْإِحْسَانِ" .(کافی،۱/۸۵)

چه زیبا میتوان با این راهکار چهره های دروغین ولایت و امامت را شناسائی نمود و به جامعه معرفی نمود .

در این باب ؛ برخورد با چاپلوسانِ متملق که سودای ریاست و ثروت دارند! و نیز توجه به "معیشت مردم" از مهمترین مصادیق "عدل" است که وظیفه ی غیرقابل تغییر و غیرقابل توجیه "امام المسلمین" است.

این دو را در شخصیت امام حسن (ع) ملاحظه کنید؛

شخصی چاپلوس و مدح گو به محضر امام مجتبی (ع) آمد و از او خواست که موعظه اش کند. امام حسن فرمود :

"موعظه ی من به تو این است که مبادا در جایی مرا مدح و ثنا کنی، زیرا من به خود از تو آگاه تر هستم. و یا در حضور من دروغ بافی کنی، زیرا دروغ گو رأی و نظر شایسته ای ندارد. و یا در نزد من از کسی بدگویی کنی. مرد که دید امام حسن (ع) با چاپلوسان میانه ای ندارد و آنچه واقع است می گوید؛ خطاب به امام مجتبی گفت: پس اجازه بده مرخص شوم. فرمود: باشد، هر وقت خواستی برو! "ایاک أن تمدحنی فأنا أعلم بنفسی منک أو تکذبنی فانه لا رأی لمکذوب. أو تغتاب عندی أحدا. فقال له الرجل: ائذن لی فی الانصراف، فقال علیه السلام: نعم اذا شئت". (تحف العقول/۲۳۶)

درباره حساسیت امام حسن در رابطه با معیشت مردم چنین گزارش شده؛

مردی خدمت امام حسن مجتبی(ع) رسید و گفت: ای پسر امیرمومنان تو را سوگند می‌دهم به آن کس که نعمتی را که داری به تو عنایت فرموده ؛ که حق مرا از دشمنم بگیری؛ دشمنی بسیار ستمگر و ظالم که نه احترام پیر را نگه می دارد و به طفل رحم می کند. امام که به پشتی تکیه داده بود راست نشست و فرمود: دشمن تو کیست تا داد از او بگیرم؟ مرد گفت: "فقر"! امام لحظه‌ای سکوت کرد و سپس به خادم شان فرمود: هر چه نزد تو موجود است بیاور! خادم پنج هزار درهم آورد. امام به خادم فرمود: این پول را به او بده. سپس به آن شخص فرمود: به حق این قسم‌هایی که مرا دادی ، هر وقت دوباره این دشمن جفاکار نزد تو آمد، برای رفع ظلم او نزد من بیا!... (الحیات: ج۴ ص۳۸۶)