با پیشرفت جهان و مدرن شدن جوامع، بسیاری از فعالیت‌ها تغییر پیدا کرده‌اند و با نظم جهانی و متناسب با آن همسو شده اند. این روزها تکدی گری و گدایی نیز رنگ و بوی مجازی به خود گرفته است. در همه جوامع نیازمندانی وجود دارند که برخی از آن‌ها به دلیل استیصال و شرایط دشوار زندگی به تکدی گری روی می‌آورند تا با استفاده از کمک‌های دیگران خصوصا کمک‌های مالی ادامه حیات دهند. این افراد تلاش می‌کنند تا با شرح مشکلات خود برای دیگران با استفاده از خرید ترحم آن‌ها کمک کسب کنند. عده‌ای نیز به صورت غیر واقعی به تکدی گری روی می‌آورند و با استفاده از ترحم دیگران برای خود کسب منفعت می‌کنند و در این راستا نیز به درآمد‌ها و ثروت‌های کلان دست می‌یابند. تمییز دادن نیازمند واقعی از افراد سودجو بسیار دشوار است و در این راستا هشدار‌های زیادی توسط نهاد‌های مختلف داده شده است تا افراد گول سودجویان در پوشش نیازمند را نخورند. این روزها ما با تکدی گرایان مجازی مواجه هستیم. افرادی که دیگر نیازی ندارند با چهره و ظاهر، خود را نیازمند نشان دهند و با استفاده از گوشی تلفن همراه و اینترنت در فضای مجازی تکدی گری می‌کنند. این گروه از طرق مختلف به این کار دست می‌زنند مانند تاسیس صفحه اینستاگرامی و نشان دادن فقر خود و یا کامنت گذاشتن در زیر پست‌هایی که زیاد دیده می‌شوند. در هر صورت تمیز دادن نیازمند واقعی از نیازمند غیرواقعی در فضای مجازی به مراتب دشوارتر است زیرا عده‌ای نیز در این فضا با استفاده از ترحم مردم و سوء استفاده از شرایط کسب درآمد می‌کنند در صورتی که واقعا نیازمند نیستند. گدایی مجازی این روز‌ها پدیده جدیدی است که جامعه باید نسبت به آن آگاه باشد تا احساسات مردم مورد سوء استفاده قرار نگیرد.
سوء استفاده از احساسات مردم

سعید معدنی جامعه شناس و استاد دانشگاه در این باره به آفتاب یزد گفت:«هر نوع پدیده منفی در ذیل یک پدیده مثبت به وجود می‌آید. به عبارتی کسانی از پدیده‌های مثبت سوء استفاده می‌کنند و به روش منفی عمل می‌کنند. برای مثال فروشندگی یک کار واسطه است و در نوع خود کار خوبی است اما عده‌ای از قبل همین شغل نیز سوء استفاده می‌کنند. در رابطه با تکدی گری هم به همین شکل است. یعنی کسانی وجود دارند که واقعا نیازمند هستند و از سر استیصال به تکدی گری در فضای حقیقی و مجازی روی می‌آورند.اما از قبل همین افرادی که نیازمند واقعی هستند کسانی وجود دارند که سوء استفاده می‌کنند و با وجود دارا بودن به تکدی گری روی می‌آورند. در فضای مجازی همین مسئله وجود دارد. احتمال دارد کسانی باشند که واقعا نیازمند هستند و به کمک به دیگران احتیاج دارند لذا با استفاده از نشان دادن مدارک نیاز خودشان را مطرح می‌کنند و از دیگران کمک می‌گیرند. اما از قبل همین افراد عده‌ای سودجو به صورت دروغین خودشان را نیازمند نشان می‌دهند.»
اعتماد مردم تحت تاثیر قرار گرفته است
وی ادامه داد:«انسان‌های فریبکار به شیوه‌های مختلف مردم را فریب می‌دهند و یکی از نمونه‌های آن استفاده از احساسات مردم نسبت به فقرا است و در فضای مجازی هم این پدیده رواج پیدا کرده است. گاهی اوقات دیده می‌شود افراد به نام دیگری در فضای مجازی پول درخواست کرده و کسب منفعت می‌کنند. به این ترتیب در جوامع انسان‌هایی هستند که از هر موقعیتی سوء استفاده می‌کنند دیگران را فریب می‌دهند تا به سود و منفعت دست پیدا کنند. در رابطه با تکدی گری در فضای مجازی نیز همین اتفاق رخ داده است و عده‌ای با سوء استفاده از احساسات مردم به درآمد‌ها و ثروت‌های کلان دست پیدا می‌کنند. تمییز دادن افراد نیازمند در فضای مجازی سخت‌تر از فضای حقیقی جامعه است و من فکر می‌کنم به همین دلیل مردم کمتر اعتماد می‌کنند و اعتماد مردم تحت تاثیر قرار گرفته است. اما به هر حال کسانی وجود دارند که فریب این افراد را می‌خورند زیرا احساساتشان تحت تاثیر قرار می‌گیرد.نیاز است در این خصوص به مردم مدام هشدار داد و آموزش‌های لازم را به آنها بدهیم گول افراد سودجو را نخورند و اگر قرار است کمکی در جامعه به افراد نیازمند شود در مسیر درست خود قرار بگیرد و به افراد معتمد کمک کنیم تا کمک‌ها به دست نیازمندان واقعی برسد.
اهانت به منطق و عقل
مجید ابهری رفتار شناس در این خصوص به خبرنگار آفتاب یزد گفت:«تکدی گری یکی از آسیب‌های اجتماعی است که علاوه بر زشت کردن شهر‌ها و خیابان‌ها باعث آزار شهروندان می‌گردد. مردم ما به دلیل دستورات دینی و احساسات عاطفی علاقه زیادی به کمک کردن به دیگران دارند اما شناسایی آن‌ها و تشخیص واقعیت از کذب در مورد این افراد بسیار دشوار می‌باشد. اخیرا تکدی گری در شبکه‌های مختلف مجازی به راه افتاده است. افراد با اعلام اینکه فرزندان کوچکشان در سرما گرسنه مانده‌اند و...دست به تکدی گری می‌زنند. در جامعه با دیدن افراد نمی‌شود تشخیص داد که آن‌ها راست می‌گویند یا دروغ لذا چگونه می‌شود در فضای مجازی حقیقت را از کذب در مورد این افراد تشخیص داد. کمک به این افراد گاهی باعث اهانت به منطق و عقل خود فرد می‌گردد. در بین این اشخاص هستند کسانی که دارای چند باب منزل و اتومبیل هستند اما به تکدی گری عادت کرده و مایل نیستند خود را به زحمت انداخته و درآمد کسب کنند. ما تکدی گرایان مجازی را در سنین مختلف می‌بینیم.برای جلوگیری از گسترش این رویه در بین افراد و مبارزه با این وضعیت خطرناک باید از طریق نهاد ها، خیریه‌ها و سازمان‌هایی که کمک‌رسانی مستقیم به افراد نیازمند دارند اقدام کنیم.بسیاری از افراد آبرومند هستند که نیازمند کمک اند. اما به خاطر حفظ حیثیت اجتماعی خود حتی همسایه‌های آن‌ها نیاز آن‌ها را متوجه نمی‌شوند. یا باید بگردیم این گونه از افراد را پیدا کنیم و به آنها کمک برسانیم یا از طریق سمن‌ها و سازمان‌های خیریه و امدادی به کمک این افراد برویم. عده‌ای با فضا‌سازی مسموم قصد بدبین‌سازی همشهریان و شهروندان نسبت به نهاد‌های امدادی را دارند. در حالی که اگر کمکی نیز به نیازمند‌های واقعی انجام گیرد توسط این نهاد‌ها اتفاق می‌افتد. بنابراین نباید به کسانی کمک کنیم که در فضای مجازی با تحریک احساسات مردم قصد دارند پول بدون زحمت به دست آورند.کمک به این افراد تقویت تنبلی در جامعه است. »

*آفتاب یزد