انصار الخميني (ره) :: زبان حکمرانی

تاريخ انتشار: 24 بهمن 1400 ساعت 22:15:57

یادداشت:
زبان حکمرانی

به ائمه جمعه که حکم می‌دهند، بارزترین توصیه اینست که در خطبه‌های جمعه، در سخن گفتن با مردم و در رفتار با آنها همواره پدرانه برخورد کنید.
پدرانه برخورد کردن با مردم، فقط وظیفه ائمه جمعه نیست. بالاتر از آنها مسئولین نظام هستند که باید تا زمانی که در مسئولیت قرار دارند در گفتار و رفتارشان با مردم از ویژگی‌هائی برخوردار باشند که همه احساس یکسانی نسبت به آنها داشته باشند. رعایت این اصل، نتایج مثبت زیادی خواهد داشت که یکی از آنها وحدت مردم و نگاه امیدوارانه آنها به حکمرانان است.
ارزیابی منصفانه و بی‌طرفانه کارنامه ائمه جمعه و دولتمردان و حکمرانان ما نشان می‌دهد این اصل بسیار مهم توسط آنان رعایت نمی‌شود. تقسیم‌بندی مردم به خودی و غیرخودی، بابصیرت و بی‌بصیرت، انقلابی و غیرانقلابی، ولائی و غیرولائی و... در کلام حکمرانان موج می‌زند و عملکردهایشان نیز همین را نشان می‌دهد.
توصیه امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام به مالک اشتر هنگامی که او را به عنوان والی مصر تعیین کرد و فرمود: «مردم، یا برادر دینی تو هستند و یا در انسان بودن با تو همانندند» تاکیدی بر همین رفتار پدرانه حکمرانان با تمام مردم اعم از مسلمان و غیرمسلمان است. وظایفی از قبیل امر بمعروف و نهی از منکر، مبارزه با فساد، دفاع از مردم و انجام اموری برای حفاظت از امنیت و جان و مال مردم که مستلزم بکارگیری ابزارهای تبلیغی و نظامی هستند، در جای خود با احکامی که دین خدا برای آنها مشخص کرده، لازم‌الاجرا هستند و در همان‌ها هم اگر موازین شرعی رعایت شوند، برخورد پدرانه به درستی رعایت خواهد شد.
یکی از توصیه‌های درخشان و بسیار موثر شهید مظلوم آیت‌الله بهشتی این بود که از همه می‌خواست از جاذبه در حد اعلا و از دافعه به مقدار ضرورت برخوردار باشند تا بتوانند مردم را به دین و انقلاب و نظام جمهوری اسلامی جذب کنند. خود او نیز در گفتار و رفتار، این توصیه را رعایت می‌کرد. مناظره‌هایش با ماتریالیست‌ها، گفتگوهایش با منافقین، خطابه‌هایش در اجتماعات بزرگ سال‌های صدر انقلاب، مدیریتش در مجلس خبرگان قانون اساسی، برخوردش با قضات و مردم در دستگاه قضائی در دوران برعهده داشتن مسئولیت ریاست قوه قضائیه، حتی مذاکراتش با دشمنان انقلاب و مصاحبه‌های فراوانی که در کمتر از دو سال و نیم عمر مسئولیت‌هایش بعد از پیروزی انقلاب اسلامی داشت، همگی از همین ویژگی‌ برخوردار بودند. رمز محبوبیت او در میان مردم نیز برخورداری او از این ویژگی بود کمااینکه بغض دشمنان نسبت به او نیز همین بود و جان خود را نیز بر سر پای‌بندی به همین ویژگی تقدیم کرد.
امروز با اینکه دریای مشکلات، مردم را در خود غرق کرده و اعتماد مردم به مسئولین خدشه‌دار شده، هنوز هم فرصت تجدیدنظر در گفتار و رفتار فراهم است. ائمه جمعه اگر در خطبه‌ها و در سخن گفتن‌ها و رفتارشان با مردم، آنها را شعبه شعبه نکنند، قطعاً نفوذ کلام خود در مردم را بازخواهند یافت و نمازهای جمعه نیز شلوغ خواهند شد. مسئولان در رده‌های مختلف اگر دست از تقسیم‌بندی‌ها بردارند و عداوت‌های بدریه و خیبریه را کنار بگذارند و به آحاد مردم از ادیان و مذاهب و افکار و سلایق و جناح‌ها و احزاب و گروه‌های مختلف یکسان بنگرند و رفتاری همسان با آنها داشته باشند، قطعاً اعتماد برخواهد گشت و حمایت مردم از حکمرانان که سرمایه اصلی حکمرانی است، روزافزون خواهد شد. حکمرانان ما قدرت چانه‌زنی با بیگانگان را در حمایت مردم جستجو کنند و به این واقعیت باور داشته باشند که قدرت‌های بیگانه اعم از شرقی و غربی فقط دنبال تامین منافع خودشان هستند. در چانه ‌زدن با قدرت‌های خارجی نیز باید منافع، خواسته‌ها و اراده عامه مردم را در نظر گرفت. مردم هرگز چیزی برخلاف مصالح خود و کشور خود نمی‌خواهند. حکمرانی اگر براساس خواست و اراده مردم باشد و زبان حکمرانی هم اگر زبان پدرانه باشد، حتماً موفق خواهد بود.