یاسر هاشمی گفت: آنچه کـــه از آقای هاشمی به خانواده‌اش به ارث رسید آن محبتی است که از مردم گرفتیم. غلامعلی رجایی گفت: ناسپاسی برخی تخم نفرت می‌کارد، اما موفق نشدند. 18 مرکز مثل توپخانه به آقای‌هاشمی حمله می‌کردند، اما ایشان لبخند می‌زدند. چیزی از ارزش‌هایش کم نشد؛ او نفر اول خبرگان در تهران شد. مراسم تشییع آقای هاشمی استثنایی بود؛ این نشان داد که مردم قدردان او بودند. امروز سالگرد آقای هاشمی بود؛ چند روز است که همه شبکه‌ها را چک می‌کنم، چیزی از او نبود. او به یک جریان فکری تبدیل شد؛ برای همین او را تخریب می‌کنند. مثل کاری که در حق آقای خاتمی می‌کنند. اگر اجازه می‌دادند سید محمد خاتمی سخنران مراسم تشییع آیت‌ا...‌هاشمی می‌شد. شهربانو امانی فعال اصلاح‌طلب گفت: اگر محدودیت‌ها اجازه می‌داد مراسم تشییع آقای هاشمی باشکوه‌تر می‌شد. بسیاری از مردم از شهرستان‌ها برای مراسم به تهران آمدند. ایشان فقط یک خط قرمز داشتند: اسلام و حقوق مردم. ایشان از خودشان شروع کردند. 

  کرباسچی: مشکل آقای هاشمی اعتماد به برخی افراد بود

غلامحسین کرباسچی در کلاب هــــاوس کافه خبر چنین اظهار کرد: ایشان چون به دنبال ســازندگی بود از برخی مسائل سیاسی دوری می‌کرد. آقای هاشمی بعد از استعفای آقای خاتمی، میرسلیم را در وزارت ارشاد گذاشت. میرسلیم متخصص موتور بود! شما کتاب «ممیزی کتاب» را بخوانید. تمام حرکات تیم میرسلیم را ببینید. ببینید این کارها چه خشمی ایجاد کرد؛ در دوم خرداد دیدیم که {این خشم} جمع شد و یکپارچه مقابل جناح راست ایستادند. متاسفانه در جناح چپ هم آقای هاشمی رودربایستی داشت. بسیاری از چیزهایی که به ایشان ربط نداشت را به گردن آقای هاشمی انداختند. بعد از همت ایشان در دوم خرداد، که به خاطرش جایگاهش در جناح راست را از دست داد، انتظار می‌رفت جناح چپ جبران کند؛ برعکس با ایشان تندتر شدند. بسیاری از این کارها خلاف نظر آقای خاتمی بود، آقای خاتمی به ایشان بسیار علاقه داشت، ولی آن یک جناح بود. بسیاری از تاریخ نوشته‌های امروز را ابطال خواهند کرد؛ تاریخ را نمی‌شود تغییر داد. 

  زیباکلام: هاشمـــی آدم انتقام گرفتن نبود

صادق زیباکلام در کلاب هاوس کافه خبر گفت: هر اتفاق بد بعد از انقلاب را به گردن آقـــای هاشــــمی انداختند. بزرگ‌ترین نکته منفی در مورد آقای هاشمی، بزرگ‌ترین نقص او، این بود که جلوی چشمانش اهداف و آرمان‌های انقلاب پرپر شد و کاری نکرد. چیزی نگفت. اکبر هاشمی رفسنجانی می‌دانست که انقلاب و 22 به‌همن برای انتخابات آزاد است، برای نبود زندانی سیاسی بود، برای این بود که اوین را آسفالت کنند و زندان اوین نباشد. او بیش از هر کسی این را می‌دانست. انقلاب برای آزادی مطبوعات و آزادی بیان بود. برای پاسخگویی حکومت بود. هاشمی می‌دانست، می‌دانست مبارزه برای چه بود. بزرگ‌ترین انتقاد من از ایشان این بود که چرا شما سکوت کردید. چرا اجازه داد اهداف انقلاب پرپر شود؟ بزرگ‌ترین نکته مثبت در مورد هاشمی، بزرگ‌ترین خدمت هاشمی به انقلاب و ایران خواباندن غائله جنگ بود. هیچکس دیگر نمی‌توانست جنگ را تمام کند، چون امام هیچکس را به اندازه آقای هاشمی قبول نداشت. 

 پاسخ کرباســــچی به ادعـای زیباکلام 

غلامحسین کرباسچی در کلاب هاوس کافه خبر گفت: آقای زیباکلام گفت که هــــاشمی دید اهداف انقلاب پرپر می‌شود و کاری نکرد. گفت که دید زندان اوین تقویت شده و ایشان کاری نکردند. یاد این افتادم که به کسی گفتند پدرت از گرسنگی مرد؛ گفت: داشت و نخورد و مرد؟ یا نه؟ حالا آقای زیباکلام هر جایی که آقای هاشمی می‌توانست {کاری کند} و نکرد را بگوید. 

 باهنر: برخی از یاران انقلاب به هاشمی جفا کردند

محمــدرضا باهنـــــر در کلاب‌هاوس کافــــه خبر گفت: متاسفانه بعضی از کینه‌ورزان و بعضی از دوستان و یاران انقلاب به ایشان جفا کردند و می‌کنند. اما نقش مرحوم هاشمی رفسنجانی در نهضت امام و تاسیس نظام جمهوری اسلامی و اداره آن تا آخرین ساعات عمر پربرکتش بی‌بدیل بود. 

 سردار حسین علایی گفت: از سال 1357 با اسم و عملکرد آقای هـاشمی آشنا شــــدم. در دوره تظاهرات به دنبال این بودیم که کدام شخصیت‌ها را باید مطرح کرد و در این میان دیدیم یکی از کسانی که در کنار آیت‌ا... طالقانی، منتظری و ربانی شیرازی بود آقای رفسنجانی بودند و متوجه شدیم ایشان از علمای زندانی است که بیش‌ترین شکنجه و آسیب را دیده‌اند. آقای رفسنجانی هم راه و شیوه امام خمینی را به درستی می‌دانست و هم بسیار به ایشان علاقه‌مند بود و در تمام اقدامات خود سعی می‌کرد مسیری که امام برای مبارزه با استبداد دنبال می‌کند را پیروی کند و از طرف دیگر در عین حال انسان واقع‌گرایی بود و در عمل شیوه‌های خاص خود را دنبال می‌کرد. هرکسی در زمان شاه علیه رژیم مبارزه می‌کرد را حمایت می‌کرد و نظام مطلوب که اسلامی بود را دنبال می‌کرد به همین خاطر آقای رفسنجانی کسی هست که با مبانی اسلام آشناست و روی قرآن تدبر کرده است. ایشان در همه مسائل بسیار ریز می‌شد و با طرح سوالات مختلف ابعاد موضوع را درک می‌کرد به همین دلیل خیلی خوب یاد می‌گرفت. من معتقدم در میان کسانی که به مسائل جنگ آشنا بودند هیچکسی به اندازه آقای رفسنجانی مسائل جنگ را هم در سطح استراتژیک و هم سطح عملیاتی خوب نمی‌دانست. ایشان به این نتیجه رسیدند در ساختار کشور اشکالاتی وجود دارد که درنتیجه آن قانون اساسی دوم نوشته شد ولیکن ایشان در اواخر عمر خود که مسئولیت اجرایی نداشتند، تغییرات اساسی از نظر فکری پیدا کردند و متوجه اشکالات اساسی در حکمرانی ایران و سیستم اداری کشور شدند و به شدت دنبال این بودند تا بتوانند این مسائل را حل و فصل کنند. یکی از ویژگی‌های آقای رفسنجانی این بود که ارتباطش با مردم بسیار نزدیک بود و مردم خطبه‌های نماز جمعه ایشان را می‌فهمیدند. یک کار بزرگ دیگر آیت‌ا... رفسنجانی که بسیار تاثیرگذار است نوشتن خاطرات روزانه بوده است که بسیار راهگشاست. آخرین نکته این است که آقای هاشمی به دنبال این بود ایران را تبدیل به الگو کند. او می‌گفت ثمره جمهوری اسلامی این است که ایرانی آزاد داشته باشیم برهمین اساس معتقد به آزادی اقتصادی و سیاسی بود و می‌گفت با باز گذاشتن دست مردم می‌توان پیشرفت کرد. او معتقد بود ما باید با کشورهای دنیا جهت بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناوری و علمی وابستگی متقابل ایجاد کنیم.

*آرمان ملی