به گزارش جماران؛ رییس پیشین سازمان انرژی اتمی، بسط عدالت اجتماعی، خطر پذیر بودن و ایجاد بستر جستجوگری و پرسشگری را از ملزومات توسعه علم دانست و گفت: علم خانه می خواهد و باید در خانه خود سکونت کند و باید از سرگردانی نجات یابد. علم باید با توسعه قرین شود و این امر صرفا از طریق همکاری می تواند میسر شود.

دکتر علی اکبر صالحی معاون پیشین رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در مراسم بیست و دومین دوره جایزه ترویج علم؛ نکوداشت دکتر علی اکبر صالحی، ضمن تشکر و قدردانی از اقدام انجمن ترویج علم برای برگزاری این مراسم، گفت: در مراسم مباحث خوبی در زمینه علم مطرح شد. امروز نیز شاهدیم که فردی به نام خدا سر می برد و فرد دیگری به نام خدا، به انسان‌ها جان می بخشد.

وی پزشکان و جراحان را واسطه فیض میان خالق و مخلوق توصیف کرد و ادامه داد: برای یک پژوهنده در ۱۴۰۰ سال قبل در زمینه علم بیانات قابل توجهی ارائه شده است، به گونه ای که اگر در تمام دانشگاه های دنیا جستجو کنیم، به این بیانات می رسیم. حضرت رسول در آن زمان می فرمایند: علم گنج بزرگی است که تمامی ندارد. این عبارت کوتاه، ولی پراز معنا است و در ۱۴۰۰ سال قبل در حجاز و عربستان گفته شده است.

حضرت علی می فرمایند علم قدرت است ؛ هر کس آن را بیابد، چیره می شود

این گفته در شرایط فعلی کشور، خیلی معنا دارد

وی به فرمایشات دیگر حضرت رسول اشاره می کند که دانایی سرآمد همه خوبی ها و نادانی سرآمد همه بدی ها است، اظهار کرد: همچنین حضرت علی می فرمایند علم قدرت است و هر کس آن را بیابد، چیره می شود و هر که فاقد آن باشد، به او چیره شوید. این گفته در شرایط فعلی کشور، خیلی معنا دارد.

اینکه بدون سلاح علم بخواهیم قدرت نمایی کنیم، بهتر است انجام ندهیم چرا که گرفتار می شویم

صالحی با تاکید بر اینکه بدون سلاح علم بخواهیم قدرت نمایی کنیم، بهتر است انجام ندهیم چرا که گرفتار می شویم، یادآور شد: در تولید علم نیاز به زمینه های متعددی داریم ولی چند عامل مهم دارد که اولین آن "بسط عدالت اجتماعی"است. در جامعه ای که عدالت نباشد، علم پا نخواهد گرفت و این به معنای دسترسی یکسان به آموزش است.

رییس سابق سازمان انرژی اتمی با اشاره به تجربه فعالیتش در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان وزیر، گفت: بار دوم در اوایل ابتدای دهه ۷۰ بود و در این زمینه تمرکز کردیم؛ چرا که چه بسیار ابن سیناهایی در استان هایی چون سیستان و بلوچستان، کرمان و کرمانشاه در کشور بودند که به دلیل عدم دسترسی به آموزش تلف می شدند.

اگر در جامعه عدالت اجتماعی نباشد، شرایط را برای توسعه علم فراهم نکرده ایم

وی با تاکید بر اینکه اگر در جامعه عدالت اجتماعی نباشد، شرایط را برای توسعه علم فراهم نکرده ایم؛ گفت: در همان دهه ۷۰ ما شاهد بودیم که دانش آموزی که پدر و مادرش زندانی بودند، ولی جزو دانش آموزان سرآمد بوده است و جمهوری اسلامی کاری کرده است که این فرد درس بخواند.

صالحی، بسط عدالت آموزشی را یک ضرورت برای تولید علم دانست و ادامه داد: خطر پذیر بودن و اهل گفت و گو و تعاملی بودن و برخوردار بودن از روحیه مشارکت جمعی از دیگر ضرورت‌های تولید و توسعه علمی در کشور است. روحیه همکاری و کار گروهی در این زمینه بسیار مهم است و حتی در اسلام توصیه شده است که حتی برای غذا خوردن در جمع باشیم و فرادی آن را نخوریم.

وی با تاکید بر اینکه اهل سنت این مورد را به خوبی رعایت کردند، با بیان اینکه برکت در جمع بودن است، گفت: حکیم فردوسی قهرمانی را در شاهنامه خود آفریده است که ما به اشتباه آن را رستم می دانیم، ولی او ایران را قهرمان کرد و قهرمان فردوسی ایران و ملت ایران بوده است. همه در ایران می خواهند رستم شوند، در حالی که ما باید با هم رستم شویم.

رییس سابق دانشگاه صنعتی شریف، ایجاد بستر جستجوگری و پرسشگری را از دیگر ملزومات توسعه علم نام برد و اظهار کرد: علاوه بر آن نیاز به تکریم عالم داریم. در کشوری علم رواج می یابد که عالم آن مورد تکریم قرار گیرد و تکریم عالم نیز شرایط خاص خود را دارد، ضمن آن که تشخیص عالم نیز در این زمینه مهم به شمار می رود.

صالحی با اشاره به انتساب القابی چون دکتر و مهندس در جامعه با تاکید بر اینکه باید در این زمینه آفت زدایی کنیم تا عالم واقعی پیدا شود، خاطر نشان کرد: در تکریم عالم، دادن حس احترام اجتماعی در بیان آزاد اندیشه و آرای خود بسیار مهم است. اگر می خواهیم عالمی را تکریم کنیم، باید این حس را به آنها القا کنیم که بدون دغدغه آرای خود را مطرح کند.

صالحی، نشر علم را از دیگر ضروریات توسعه علم دانست و گفت: در نشر علم تنها مردم و دانشگاه ها مسوول نیستند، بلکه مسوولان نیز در این زمینه نقش مهمی دارند؛ چرا که اگر مسوولان به سراغ دانشگاه ها نروند، آنها چاره ای ندارند جز آنکه علم خود را مقاله کنند که به درد دیگران بخورد.

در نشر علم نباید جدا از دنیا باشیم

وی ادامه داد: در این زمینه در تدوین برنامه ها باید به دانشگاه ها توجه کنند، ولی از سوی دیگر در نشر علم نباید جدا از دنیا باشیم.

صالحی تاکید کرد: علم خانه می خواهد و باید در خانه خود سکونت کند و باید از سرگردانی نجات یابد. علم باید با توسعه قرین شود و این امر صرفا از طریق همکاری می تواند میسر شود.

گفتنی است که در بیست و دومین جایزه ترویج علم به پاس خدمات تحقیقاتی و علمی دکتر علی اکبر صالحی از وی با حضور آیت الله محقق داماد رییس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران و برخی از اساتید دانشگاه ها و محققان کشور تقدیر به عمل آمد و از سوی انجمن ترویج علم لوح یادبودی اعطا شد.