سرکیس نعوم، روزنامه نگار مشهور لبنانی که بسیاری او را ستون روزنامه لبنانی النهار لقب می دهند به تازگی از ایران برگشته است. او سفری سه روزه به ایران داشت و در آن از تهران و قم دیدن کرد. حالا او در بازگشت از ایران یادداشتی را درباره آن چه از کشورمان برداشت کرده، نوشته است که در ادامه می خوانید.
نعوم می نویسد: مسئولان جمهوری اسلامی ایران از ابتدای تاسیس نظام جمهوری اسلامی ایران همواره تلاش می کردند کسانی را که از کشورشان دیدن می کردند به ویژه کسانی که از جهان عرب و اسلام می آمدند را قانع کنند که طرح ایدئولوژی دینی سیاسی آنها پیروز خواهد شد و ایران توانایی لازم برای تحقق این طرح را دارد و در آخر تبدیل به کشوری بزرگ نه تنها در منطقه بلکه در جهان خواهد شد که می تواند کشورهای مستضعف جهان سوم را به سوی خود جذب کند. در محور بین المللی نیز به رقیبی جدی برای ایالات متحده امریکا که ادعای رهبری جهان بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را دارد، تبدیل خواهد شد. اغلب مسافرانی که از ایران بر می گشتند با حرف های ایرانی ها قانع می شدند، برای این که اولا به روشنی می دیدند که ایرانی ها به چیزی که می گویند واقعا ایمان دارند. ثانیا به روشنی دیدند که اتحاد منطقه ای – جهانی برای شکست حکومت اسلامی در ایران که با حمله صدام حسین در زمان ریاستش بر عراق به ایران انجام شد و حمایت همه جانبه امریکا و کشورهای عربی را پشت سر خود داشت، چگونه شکست خورد. ثالثا به روشنی دیدند که این نظام چگونه توانست یک طرح منطقه ای بلندپروازانه طراحی کند و بخش اعظم آن را به اجرا بگذارد و موفق شود. البته تحولات نظامی و خشنی که منطقه از اواخر سال 2010 به روی خود دید بسیاری را به شک انداخت که ممکن است ایران نتواند طرح خود را همان طور که در ابتدا تعریف کرده بود، به نتیجه برساند، بسیاری می گفتند ایران صاحب نقش منطقه ای مهم خواهد شد اما کامل و شامل نخواهد بود. مسافرانی که از ایران بر می گشتند به روشنی می دیدند که ایرانی ها برای تحقق طرح های خود چقدر سخت تلاش می کنند اما باز هم قانع نمی شدند که ایران بتواند به اهداف بلندپروازنه خود به طور کامل برسد.
اما حالا مسافران ایران را چگونه می بینند؟
مسافران امروز ایران، به ویژه کسانی که از نزدیک اوضاع را در منطقه دنبال می کنند و تحولات سخت و سیاست های بین المللی که در کشورهایشان به نزاع رسیده اند را می بینند، به روشنی واقعیت های موجود را درک می کنند. درک می کنند که ایران به طور شگفت آور و عمیقی تغییر کرده و چه تحولات ایجابی در آن به وجود آمده است. اولا ایران امروزه بیش از هر زمانی احساس آسودگی می کند و در نتیجه دستاوردهای مهمی که به دست آورده اعتماد به نفس بیشتری دارد، و این نه تنها در نتیجه ایمان مطلق به ایدئولوژی خودش است به بلکه ولایتش به جمهوری ایرانی اسلامی در سراسر جهان است. از جمله این دستاوردها توافق هسته ای ایران با مجموعه بین المللی 1+5 است که امریکا رسما پذیرفت ایران کشوری مهم با توانایی بالای سیاسی و نظامی و تکنولوژیکی و اقتصادی است. ایران اکنون وارد تیم کشورهای برخوردار از تکنولوژی هسته ای شده است. از دیگر دستاوردهای ایران این است که علی رغم بحران ها در جهان و تحریم های بین المللی و اروپایی و امریکایی علیه آن، توانسته امکانات و زیرساخت های شهری و اقتصادی خود را بازسازی کند و یک قدرت نظامی واقعا مهم به وجود آورد. هر کس که امروزه از تهران دیدن می کند احساس می کند که پایتختی مدرن با امکانات و خیابان ها و میدان ها و هتل ها و رستوران ها و تونل ها و پل های پیشرفته را می بیند. البته این بدان معنا نیست که ایران توانسته است همه مشکلات اقتصادی خود را حل کند و بر فقر و عقب افتادگی به ویژه در مناطق اطراف شهرها پیروز شود و توانسته پول های سرگردان در خارج را به سمت داخل هدایت کند.
دستاورد سوم ایران ایجاد کشوری جدی و مدرن است. مسئولان عالی رتبه آن مردان کشور به معنای واقعی کلمه هستند، آنها به هنگام استقبال از میهمانان خارجی و هیئت های سیاسی و رسانه ای و اقتصادی با هماهنگی کامل با یکدیگر عمل می کنند. البته بعضی وقت ها وقایع نادرستی را از عمد استفاده می کنند تا بر درستی سیاست های خود تاکید کنند (مثل نقل قول از هیلاری کلینتون که امریکا "داعش" را ایجاد کرد).
رهبر و ولی فقیه، آیت الله سید علی خامنه ای که بسیاری از بعد نظر و دیدگاه ها و عمق نگاهش به مسائل جهانی شگفت زده اند، می توان گفت بهترین گزینه چه از لحاظ علمی چه از لحاظ فقهی برای سمت رهبری جمهوری اسلامی ایران است. او نشان داد از تجربه عالی و رویکرد سیاسی بسیار حکیمانه ای در برخورد با مشکلات و مسائل داخلی برخوردار است. در پی رفتارهای او جمهوری اسلامی ایران از نوعی از دموکراسی برخودار است که می تواند به موجب نص صریح قانون اساسی به آن اعتماد کند بدون این که از هر گونه ابزار غیر قانونی (مثل تقلب مستقیم) برای ممانعت از نامزدی نامزدها در انتخابات ریاست جمهوری یا مجلس استفاده کند.
شاید ایرانی ها هنوز نتوانسته باشند کاملا به موفقیت هایی که می خواهند و اکثریت مردم به دنبال آن هستند، برسند، مثل ایجاد نظام دو حزبی که دو جریان اصلاح طلب و محافظه کار نمایندگان آن باشند. اما همچنان تلاش می کنند در این زمینه نیز به دستاوردهای مطلوب همه جامعه برسند. به این خواسته هم خواهند رسید که البته احتمالا زیاد طول نخواهد کشید.
از دیگر دستاوردهای مهم ایران، دستاوردهای مهم اجتماعی در چارچوب حفظ نظام جمهوری اسلامی است، مثلا می بینیم که زنان که نیمی از جمعیت ایران را تشکیل می دهند خیلی آسان در کنار مردها به طور کامل نقش آفرینی می کنند.
در روزهای آینده نکات بیشتری را از ایرانی که از نزدیک دیدم و برداشت کردم، خواهم نوشت.
*دیپلماسی ایرانی