1- خیر دنیا و آخرت
پيامبر صلى الله عليه و آله :
إِنَّ رَجُلاً أَتى سَيِّدَنا رَسولَ اللّه صلى الله عليه و آله فَقالَ : يا رَسولَ اللّه عَلِّمنى خُلقا يَجمَعُ لى خَيرَ الدُّنيا وَالاخِرَةِ فَقالَ صلى الله عليه و آله : لاتَكذِب.
مردى به رسول خدا صلى الله عليه و آله عرض كرد : به من اخلاقى بياموزيد كه خير دنيا و آخرت در آن جمع باشد، حضرت فرمودند : دروغ نگو.
(بحارالأنوار، ج72، ص262، ح43)
2- اخلاق اسلام
امام على عليه السلام:
لَيسَ الكَذِبُ مِن خَلائِقِ الإِسلامِ.
دروغگويى از اخلاق اسلام نيست.
(غررالحكم، ج5، ص74، ص7460)
3- ترجیح صداقت بر دروغگویی
امام على عليه السلام :
(علامة) اَلايمانُ أَن تُؤثِرَ الصِّدقَ حَيثُ يَضُرُّكَ عَلَى الكَذِبِ حَيثُ يَنفَعُكَ.
(نشانه) ايمان، اين است كه راستگويى را هر چند به زيان تو باشد بر دروغگويى، گرچه به سود تو باشد، ترجيح دهى.
(نهج البلاغه، حكمت 458)
4- دروغ کوچک
امام سجاد عليه السلام :
اِتَّقُوا الكَذِبَ الصَّغيرَ مِنهُ وَالكَبيرَ، فى كُلِّ جِدٍّ وَهَزلٍ فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذا كَذِبَ فِى الصَّغيرِ اجتَرَأَ عَلَى الكَبيرِ.
از دروغ كوچك و بزرگش، جدّى و شوخيش بپرهيزيد، زيرا انسان هرگاه در چيز كوچك دروغ بگويد، به گفتن دروغ بزرگ نيز جرئت پيدا مى كند.
(تحف العقول، ص 278)
5- دروغ و روزی
پيامبر صلى الله عليه و آله :
اَلكَذِبُ يَنقُصُ الرِّزقَ.
دروغ، روزى را كم مى كند.
(الترغيب و الترهيب، ج3، ص596، ح29)
6- عایدات دروغگو
امام على عليه السلام :
يَكتَسِبُ الكاذِبُ بِكَذِبِهِ ثَلاثا : سَخَطُ اللّه عَلَيهِ وَاستِهانَةُ النّاسِ بِهِ وَمَقتُ المَلائِكَةِ لَهُ.
دروغگو با دروغگويى خود سه چيز به دست مى آورد : خشم خدا را نسبت به خود، نگاه تحقيرآميز مردم را نسبت به خود و دشمنى فرشتگان را نسبت به خود.
(غررالحكم، ج6، ص480، ح11039)
7- کمک خدا بر ضد دروغگویان
امام صادق عليه السلام :
إِنَّ مِمّا أَعانَ اللّه (بِهِ) عَلَى الكَذّابينَ النِّسيانَ؛
از جمله كمكهاى خداوند بر ضد دروغگويان فراموشى است.
(كافى، ج2، ص341، ح15)
8- دروغ به بچه
پيامبر صلى الله عليه و آله :
عَبدُ اللّه بنُ عامِرٍ : دَعَتنى أُمّى يَوما وَرَسولُ اللّه صلى الله عليه و آله قاعِدٌ فى بَيتِنا ، فَقالَت : ها تَعالَ اُعطِكَ ، فَقالَ لَها رَسولُ اللّه صلى الله عليه و آله ما أَرَدتِ أَن تُعطيهِ ؟ قالَت : أَرَدتُ أَن اُعطِيَهُ تَمرا ، فَقالَ لَها رَسولُ اللّه صلى الله عليه و آله أَما إِنَّكَ لَو لَم تُعطِهِ شَيئا كُتِبَت عَلَيكَ كِذبَةٌ.
عبداللّه بن عامر: روزى رسول خدا صلى الله عليه و آله در خانه ما نشسته بودند. مادرم مرا صدا زد و گفت : بيا به تو (چيزى) بدهم. رسول خدا صلى الله عليه و آله به او فرمودند : مى خواهى چه به او بدهى؟ عرض كرد: مى خواهم خرمايى به او بدهم. رسول خدا صلى الله عليه و آله به مادرم فرمودند : بدان كه اگر چيزى به او ندهى، دروغ برايت نوشته مى شود.
(الترغيب والترهيب، ج3، ص597، ح32)
9- دروغ مصلحت آمیز
پيامبر صلى الله عليه و آله :
إِنَّ اللّه عَزَّوَجَلَّ أَحَبَّ الكَذِبَ فِى الصَّلاحِ وَأبغَضَ الصِّدقَ فِى الفَسادِ.
خداوند عزوجل، دروغى را كه باعث صلح و آشتى شود دوست دارد و از راستى كه باعث فتنه شود بيزار است.
(من لا يحضره الفقيه، ج4، ص 353، ح5762)
10- ثمره دروغگویی
پيامبر صلى الله عليه و آله :
اَلصِّدقُ طُمَنينَةٌ وَ الكَذِبُ ريبَةٌ.
راستگويى [مايه] آرامش و دروغگويى [مايه] تشويش است.
(نهج الفصاحه، ح 1864)
11- شومی دروغ
پيامبر صلى الله عليه و آله :
اِعلَم اَنَّ الصِّدقَ مُبارَكٌ وَ الكِذبَ مَشؤومٌ.
بدان كه راستگويى، پر بركت و دروغگويى، شوم است.
(تحف العقول، ص 14)
12- ترک دروغ هرچند به شوخی
پيامبر صلى الله عليه و آله :
اَنا زَعيمٌ بِبَيتٍ فى رَبَضِ الجَنَّةِ وَ بَيتٍ فى وَسَطِ الجَنَّةِ وَ بَيتٍ فَى اَعلَى الجَنَّةِ، لِمَن تَرَكَ المِراءَ وَ اِن كانَ مُحِقّـا وَ لِمَن تَرَكَ الكِذبَ وَ اِن كانَ هازِلاً وَ لِمَن حَسَّنَ خُلقَهُ.
من براى كسى كه بگومگو را رها كند، هر چند حق با او باشد و براى كسى كه دروغ گفتن را اگر چه به شوخى باشد، ترك گويد و براى كسى كه اخلاقش را نيكو گرداند، خانه اى در حومه بهشت و خانه اى در مركز بهشت و خانه اى در بالاى بهشت ضمانت مى كنم.
(خصال، ص 144، ح 170)
13- راستگویی در بهشت
پيامبر صلى الله عليه و آله :
عَلَيكُم بِالصِّدقِ فَاِنَّهُ مَعَ البِرِّ وَ هُما فِى الجَنَّةِ وَ ايّاكُم وَ الكِذبِ فَاِنَّهُ مَعَ الفُجورِ وَ هُما فِي النّارِ .
شما را سفارش مى كنم به راستگويى، كه راستگويى با نيكوكارى همراه است و هر دو در بهشت اند و از دروغگويى بپرهيزيد كه دروغگويى همراه با بدكارى است و هر دو در جهنم اند.
(نهج الفصاحه، ح 1976)
14- رفاقت با دروغگو
امام صادق عليه السلام :
لا يَنبَغى لِلمَرءِ المُسلِمِ أَن يُواخىَ الفاجِرَ وَلاَ الحمَقَ وَلاَ الكَذَّابَ.
سزاوار نيست كه مسلمان با بدكار و احمق و دروغگو رفاقت كند.
(كافى، ج2، ص640، ح3)
15- جوانمردی و عدالت در دروغ نگفتن
پيامبر صلى الله عليه و آله :
مَن عامَلَ النّاسَ فَلَم يَظلِمهُم وَحَدَّثَهُم فَلَم يَكذِبهُم وَ وَعَدَهُم فَلَم يَخلِفهُم فَهُوَ مِمَّن كَمُلَت مُرُوءتُهُ وَ ظَهَرَت عَدالَـتُهُ وَ وَجَبَت اُخُوَّتُهُ وَحَرُمَت غيبَتُهُ.
هر كس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نكند، دروغ نگويد و خلف وعده ننمايد، جوانمرديش كامل، عدالتش آشكار، برادرى با او واجب و غيبتش حرام است.
(خصال، ص 208، ح 28)
16- مومن و دروغ؟
امام صادق عليه السلام :
سِتَّةٌ لاتَكونُ فِى المُؤمِنِ : اَلعُسرُ وَالنَّكَهُ وَالحَسَدُ وَاللَّجاجَةُ وَالكَذِبُ وَالبَغىُ.
شش (صفت) در مؤمن نيست : سخت گيرى، بى خيرى، حسادت، لجاجت، دروغگويى و تجاوز.
(تحف العقول، ص377)
17- مشورت با دروغگو
امام على عليه السلام :
لا تَستَشِرِ الكَذّابَ فَإِنَّهُ كَالسَّرابِ يُقَرِّبُ عَلَيكَ البَعيدَ وَيُبَعِّهُ عَلَيكَ القَريبَ.
با دروغگو مشورت نكن، چون دروغگو، مانند سراب، دور را در نظرت نزديك نشان مى دهد و نزديك را دور.
(غررالحكم، ج6، ص310، ح10351)
18- همراهی دروغ با بزدلی
امام على عليه السلام :
لَو تَمَيَّزَتِ الشياءُ لَكانَ الصِّدقُ مَعَ الشَّجاعَةِ وَ كانَ الجُبنُ مَعَ الكَذِبِ.
اگر خصلت ها از يكديگر متمايز و جدا شوند، هر آينه راستى با شجاعت باشد و بزدلى با دروغ.
(غررالحكم، ج5، ص118، ح7597)
19- دروغ برای ندادن حق
امام صادق عليه السلام :
تَركُ الحُقوقِ مَذَلَّةٌ وَإِنَّ الرَّجُلَ يَحتاجُ إِلى أَن يَتَعَرَّضَ فيها لِلكَذِبِ.
ندادن حقوق (ديگران) ذلّت مى آورد و انسان در اين باره مجبور به دروغ گفتن مى شود.
(تحف العقول، ص 360)
20- دروغ کلید پلیدیها
امام حسن عسکری علیه السلام :
جُعِلتِ الخَبائِثُ فی بَیت وَ جُعِل مِفتاحُهُ الکَذِبَ
تمام پلیدیها در خانه ای قرار داده شده و کلید آن دروغگویی است.
(بحار الانوار، ج78، ص377)
21- چیزی برتر از دروغ
امام على عليه السلام :
اَدَّبتُ نَفسى فَما وَجَدتُ لَها بِغَيرِ تَقوَى اللهِ مِن اَدَبِ
فى كُلِّ حالاتِها وَ اِن قَصُرَت اَفضَلَ مِن صَمتِها عَنِ الكَذِبِ
وَ غيبَةِ النّاسِ اَن غيبَتَهُم حَرَّمَها ذُوالجَلالِ فِى الكُتُبِ
اِن كانَ مِن فِضَّةٍ كَلامُكِ يا نَفسُ فَاِنَّ السُّكوتَ مِن ذَهَبِ
به ادب و تربيت نفس خود پرداختم و براى آن / ادبى بهتر از تقواى الهى در تمام حالاتش نيافتم
و اگر از پس اين امر برنيامد / براى آن چيزى بهتر از دم فروبستن از دروغ نيافتم
و از غيبت مردمان، همانا غيبت آنان را / خداوند با عظمت در كتاب ها حرام كرده است
اى نفس، اگر سخن تو / نقره است، سكوت طلاست
(اعلام الدين، ص 273)
22- دروغ در سرشت
امام صادق عليه السلام :
اَلمُؤمِنُ لايُخلَقُ عَلَى الكِذبِ وَلا عَلَى الخيانَةِ وَ خِصلَتانِ لا يَجتَمِعانِ فِى المُنافِقِ، سَمتٌ حَسَنٌ وَ فِقهٌ فِى السُّنَّةِ.
مؤمن در سرشتش دروغ و خيانت نيست و دو صفت است كه در منافق جمع نگردد : سيرت نيكو و دين شناسى.
(تحف العقول، ص367)
منبع : http://www.aviny.com/hadis-mozooee/akhlaghi/doroogh.aspx