اگر با نگاه حکیمانه و دقیق به قرآن کریم نگاه کنیم می‌فهمیم که مطرح کردن نام میوه‌ها دارای حکمت، هدف و غرض خاصی از جانب خداوند است و این گونه میوه‌ها که در قرآن کریم نام برده شده‌اند دارای شاخص‌هایی هستند که سایر میوه‌ها و سبزیجات از آنها برخوردار نیستند.

به عنوان مثال خرما دارای 9 ویتامین مختلف است که قرآن کریم بیش از سایر میوه‌ها از آن نام برده و آن را هم از میوه‌های دنیوی و بهشتی معرفی کرده است، همچنین خرما می‌تواند جایگزین یک وعده غذایی کامل شود، این ویژگی‌ها را می‌توان برای انگور، انجیر و انار نیز ذکر کرد علت اشاره خداوند متعال به این میوه‌ها اعجاز و خواص آنها بوده نه مصرف متداول در بین اعراب آن زمان.

در قرآن کریم از گیاه به عنوان «نبات» بیش از 20 بار، از درخت با عنوان «شجره» بیش از 20 بار، از میوه با عنوان «فاکهه و ثمر» بیش از 30 بار، از دانه حبوبات با عنوان «حبّ» بیش از 10 بار و از زراعت با عنوان «زرع» 9 بار و از سبزی با عنوان «قضب و بقل» دو بار یاد شده است.

«انار» (رمّان)

انار سه بار در قرآن مطرح شده، یکی در کنار خرما، انگور و زیتون که در آن از انسان‌ها دعوت شده است به هنگام پدید آمدن و رسیدن انار در آن بنگرند و نشانه‌های خداوند را ببینند (سوره انعام آیه 99)، دیگر بار در کنار خرما و زیتون آمده و از انسان‌ها خواسته شده از انار استفاده کنند و حق مستمندان را بپردازند و اسراف نکنند (سوره انعام آیه 141)، سومین یادآوری انار در قرآن بیان وجود انار در بهشت است (سوره الرحمن آیه 68).

«انجیر» (تین)

انجیر یک بار در قرآن کریم مطرح و به آن سوگند یاد شده است (سوره تین آیه 1) و به همین دلیل آن سوره به نام سوره انجیر نام‌گذاری شده است.

«انگور» (عنب)

انگور، به صورت جمع و مفرد (عنب و اعناب) بیش از 10 بار در قرآن کریم آمده است، برای تأمل در پدید آمدن و رسیدن آن (سوره انعام آیه 99)، برای تأمل در یکسان نبودن انگور‌ها از نظر کیفیت (سوره رعد آیه 4)، در جایی دیگر پدید آمدن آن از نشانه‌های خداوندی معرفی شده است (سوره نحل آیه 11 و یس آیه 34)، در آیه‌ای دیگر شربت پدید آمده از انگور رزق نیکو معرفی شده است (سوره نحل آیه 67)، همچنین مشرکان به پیامبر(ص) میگویند: اگر تو پیامبر خدا هستی چرا باغ انگور نداری (سوره اسرا آیه 91)، در جایی دیگر قرآن کریم از ضزب‌المثلی یاد می‌کند که شخصی باغ انگوری پر محصول داشت و با غرور فراوان می‌‌پنداشت هیچگاه باغش نابود نخواهد شد و سرانجامش چنان شد که دست حسرت بر دست می‌سایید (سوره کهف آیه 32 و 42).

«خرما» (رطب) «درخت خرما» (نخل،نخیل،نخله)

کلمه نخل و نخیل در 20 آیه از قرآن کریم آمده است، در هشت آیه نخل به تنهایی ذکر شده و در 12 آیه دیگر در جمع میوه‌هایی مانند زیتون، انار و انگور، ذکر شده است، افزون بر کلمه نخل نام نوعی درخت خرما به نام (لینه) در سوره «حشر آیه 5» آمده است، از رطب در سوره «مریم آیه 25» نیز یاد شده است، در سوره «نحل آیه 67» نوشیدنی فرآهم شده از خرما به عنوان رزق نیکو یاد شده است، قرآن کریم آدمیان را به اندیشه در خوشه‌های به هم پیچیده خرما و گونا‌گونی انواع آن فرا خوانده است (سوره رعد آیه4، انعام آیه 99، ق آیه 10)، همچنین از انسان‌ها خواسته شده از اسراف و زیاده روی جلوگیری کنند (سوره انعام‌آیه 141)، قرآن کریم باغ‌های سر سبز خرما را از آیات الهی ذکر می‌کند (سوره یس آیه 34) و از خرما به عنوان میوه‌ای بهشتی نام می‌برد.

«خیار» (قناء)

خیار در ماجرای بنی‌اسرائیل آمده که آنان به یک غذا قناعت نکردند و از موسی (ع) خیار خواستند (سوره بقره آیه 61).

«زیتون»

نام زیتون 6 بار در قرآن کریم به کار رفته است، یک بار به طور مستقیم به درختی اشاره شده که در کوه سینا می‌روید و روغن می‌دهد (سوره مؤمنون آیه 20)، نام این درخت دو بار به تنهایی و پنج بار همراه دیگر میوه‌ها همچون خرما، انار، انگور و انجیر به کار رفته است.

در قرآن کریم رویش درخت زیتون از نشانه‌های خداوند معرفی شده(سوره نحل آیه 11) و درخت زیتون مبارک و پر برکت ذکر شده است(سوره نور آیه 35)، همچنین خداوند به زیتون سوگند یاد کرده است(سوره نور آیه 35)

«موز» (طلح)

موز یک بار در قرآن کریم آمده است که بهشتیان از درخت موزی که میوه‌اش بر روی هم چیده شده بر خوردارند (سوره واقعه آیه 29)، البته غالب مفسران قرآن کریم، «طلح» را درخت موز می‌دانند اما فاروقی آن را «اقاقیا» می‌داند.

«پیاز»(بصل)

یاد کردن از پیاز در ماجرای بنی‌اسرائیل است که آنان به یک نوع غذا قناعت نکردند و از موسی (ع) پیاز خواستند (سوره بقره آیه 61)

«سیر» (فوم)

در قرآن کریم و در ماجرای بنی‌اسرائیل سیر هم یکی از خواسته‌های قوم، از حضرت موسی (ع) بوده‌ است (سوره بقره آیه 61).

«ترنجبین» (منّ)

قرآن کریم سه بار از ترنجبین یاد می‌کند که به عنوان نعمت به بنی‌اسرائیل عطا شده است (سوره بقره آیه 57،سوره اعراف آیه 160، سوره طه آیه 80)، برخی آن را شیره درخت، عده‌ای قارچ را نیز نوعی از آن دانسته‌اند اما به نظر می‌رسد درختان صمغ و شیره مخصوصی داشته‌اند و بنی‌اسرائیل از آن استفاده می‌کردند.

«حنا» (کافور)

کلمه کافور یک بار در قرآن و در سوره «انسان آیه 5» به کار رفته است و در آن سخن از شربتی است که با طعم کافور است و اهل بهشت از آن می‌نوشند، همچنین کافور ماده معطری است که از برخی گیاهان مانند ریحان و بابونه استخراج می‌شود.

«ریحان»

ریحان به معنای هر گیاه خوشبو است اگر چه در نظر مردم نوع خاصی از سبزیجات است، قرآن کریم دو بار از ریحان یاد کرده است، یک‌بار در شمار نعمت‌های الهی در دنیا (سوره الرحمن آیه 12) و بار دیگر به عنوان نعمت‌های بهشتی که به مقربان داده می‌شود (سوره واقعه 89).

«زنجبیل»

یک بار قرآن از زنجبیل یاد کرده و آن را آمیزه نوشیدنی بهشتیان یاد کرده است (سوره انسان آیه 17)، زنجبیل ریشه معطر گیاهی است که در مازندران، عمان، یمن و هندوستان یافت می‌شود و طبع آن گرم است.

«عدس»

قرآن کریم از عدس در ماجرای بنی‌اسرائیل و تقاضای آنان از حضرت موسی ذکر می‌کند (سوره بقره آیه 61)

«کدو» (یقطین)

کدو در قرآن کریم یکبار و در سوره «صافات آیه 146» آمده و در آن اینگونه بیان شده که خداوند پس از نجات دادن حضرت یونس از شکم ماهی بر سرش بوته کدویی رویانید تا او از اشعه سوزان آفتاب در امان باشد.

بنا بر این گزارش در بحار‌الانوار جلد 66 صفحه 119 آمده است که وقتی رسول مکرم اسلام میوه‌ای نو می‌دید آن را می‌بوسید و روی چشمان و دهانش می‌گذاشت، سپس می‌گفت: خداوندا چنان که آغاز این میوه را در عافیت به ما نشان دادی پایان آن را نیز در عافیت ما بنمایان .  منبع : فارس