«بن لفکوویتز» در نشنال اینترست می‌نویسد؛ قبل از حمله اسرائیل به ایران در آخر هفته گذشته که در واکنش به حمله موشکی اول اکتبر صورت گرفت، جمهوری اسلامی ایران به گروهی غیرمعمول از شرکایش یعنی دولت‌های عرب منطقه برای کاهش گستره حملات اسرائیل متوسل شد.
ایران کشورهای حاشیه خلیج فارس و اردن را تهدید کرد که هرگونه تسهیل حمله اسرائیل به ایران به منزله اقدام جنگی تلقی خواهد شد. تهران امیدوار بود که این دولت‌ها از نفوذ خود در واشنگتن برای تقلیل سطح اقدام تلافی جویانه اسرائیل استفاده کنند. این اقدا جواب داد. اسرائیل نه تنها محدوده حمله خود علیه ایران را کاهش داد بلکه از استفاده از حریم هوایی کشورهای حاشیه خلیج فارس و اردن خودداری نمود. این واقعیت که همسایگان ایران با دولت بایدن و کنگره برای جلوگیری از یک حمله گسترده به مراکز نظامی، هسته‌ای یا زیرساخت‌های انرژی ایران لابی کرده اند نتیجه مستقیم شکست آمریکا در حمایت از شرکای عرب خود در منطقه است.
ترس کشورهای منطقه از اقدامات تلافی جویانه ایران بابت کمک به ایالات متحده و اسرائیل، پس از حمله 7 اکتبر 2023 چیز جدیدی نیست. پس از حملات به نیروهای آمریکایی در عراق، سوریه و اردن، امارات شروع به «محدود ساختن فزاینده» اقدامات ایالات متحده برای استفاده از پایگاه‌هایش در این کشور برای حمله به نیروهای نیابتی ایران از جمله آنهایی نمود که قبلا به امارات حمله کرده بودند. پس از حمله بالستیک ماه آوریل ایران به اسرائیل، نشریه میدل ایست آی گزارش داد که کشورهای حاشیه خلیج فارس به آمریکا در خصوص استفاده از پایگاه‌هایش در این کشورها برای حمله به ایران هشدار داده و حتی اقدام به «جلوگیری از پرواز جنگنده‌های آمریکایی از حریم هوایی خود نموده اند.» این در حالی است که تنها در امارات و عربستان بیش از 6 هزار نیروی آمریکایی حضور دارند. اکنون کشورهای حاشیه خلیج فارس بار دیگر به واشنگتن می‌گویند که از پایگاه‌های مستقر در این کشورها برای اقدام تهاجمی علیه ایران استفاده نکند.
شرکای آمریکا در منطقه همواره ناگزیر بوده اند نیاز خود برای حمایت‌های دفاعی آمریکا را با تهدیدات داخلی و خارجی ناشی از همسویی شان با آمریکا متعادل سازند. در سال 2003 مرکز فرماندهی آمریکا به دلیل درخواست ریاض و در پی انتقادات داخلی در عربستان بر سر جنگ عراق، مقر عملیات‌های هوایی منطقه ای خود را از عربستان به قطر منتقل نمود. اکنون و پس از اقدام تلافی جویانه اسرائیل علیه ایران که با چراغ سبز آمریکا صورت گرفته، وزارت امور خارجه عربستان این حمله را به عنوان «نقض حاکمیت (ایران)» محکوم کرده است.
در سوی دیگر، ایالات متحده خود را به عنوان یک متحد قابل اتکا در مبارزه با داعش و القاعده به اثبات رسانده است. با این حال، این کشور نتوانسته مانع از اقدامات ایران علیه کشورهای عرب منطقه شده و به اقدامات ایران پاسخ دهد. هم عربستان و هم امارات هنوز خاطره تلخ خودداری دولت ترامپ از واکنش به حملات ایران و نیروهای نیابتی اش به این کشورها را به خاطر دارند. و حتی قبل از 7 اکتبر نیز، امارات دولت بایدن را به دلیل عدم پاسخ قهری به تجاوزات ایران در تنگه هرمز علیرغم توافقنامه همکاری دفاعی ای که اخیرا امضا شده بود به باد انتقاد گرفته بود.
رهبران عربستان و امارات در نتیجه بی عملی آمریکا تامین امنیت خود را در جایی دیگر و از جمله در تعامل مستقیم با ایران جستجو می‌کنند. امارات و چین پس از برگزاری یک رزمایش هوایی مشترک در سال گذشته اخیرا از تمایل خود برای افزایش همکاری‌های امنیتی سخن گفته اند. مدت کوتاهی پس از سفر رئیس جمهور چین به عربستان، ایران و عربستان با وساطت چین روابط عادی خود را از سر گرفتند. اکنون نیز هر دو کشور (امارات و عربستان) به سختی تلاش می‌کنند که بی طرفی خود در تقابل بین اسرائیل و ایران را به تهران ثابت نمایند.
آیا چین قرار است در برابر تهدیدات ایران از کشورهای منطقه دفاع کند؟ نه. آیا ایران قرار است در حمله به عربستان از طریق حوثی‌ها یا نیروهای نیابتی شیعی اش تعلل کند؟ نه. رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز آنقدر ساده لوح نیستند که باور کنند اقدامات اخیرشان در نهایت از آنها حفاظت خواهد نمود. اما آنها گزینه چندانی پیش روی خود نمی‌بینند. نه امارات و نه عربستان یا اردن باور ندارند که ایالات متحده از آنها دفاع خواهد کرد یا به حملات احتمالی ایران پاسخ خواهد گفت.
زمان آن رسیده که واشنگتن از خواب غفلت بیدار شود و با واقعیت روابط خود با منطقه خلیج فارس مواجه گردد. در سال 2022، رابرت جردن سفیر سابق آمریکا در عربستان، روابط آمریکا و عربستان را «یک قطار قراضه کند» توضیف کرد. با گذشت دو سال همچنان حق با اوست. شرکای آمریکا در خاورمیانه باید آنچنان از امنیت خود مطمئن باشند که به تهدیدات ایران بخندند نه اینکه ناگزیر شوند از سوی حکومت ایران با واشنگتن لابی کنند و گزینه‌های نظامی ایالات متحده علیه یک دشمن مشترک را محدود سازند.
تمایل کشورهای منطقه برای ایفای نقش تعریف شده از سوی تهران نتیجه شکست واشنگتن در رهبری و مدیریت اتحاد خود با این کشورهاست. دولت‌های مختلف ایالات متحده کشورهایی را که برای برقراری نوعی توازن قدرت در خاورمیانه حیاتی تلقی می‌شوند را ناامید کرده و حفظ تعهدات آمریکا در قبال امنیت عربستان، امارات و اردن را دشوارتر نموده اند. توافقات دفاعی متقابل نظیر آنچه با عربستان مطرح است، شروع خوبی برای اثبات این ادعا است که ایالات متحده قاطعانه به تهدیدات علیه شرکای عربش پاسخ خواهد گفت. اما واشنگتن اکنون و پس از حملات یک ایران غیرهسته‌ای فرصت دارد که جدیت خود در پاسخ به تهاجمات ایران را نشان دهد. هدر دادن چنین فرصتی احمقانه خواهد بود.

*مردم سالاری

  تعداد بازديدها: 149

    نسخه قابل چاپ