بر اساس آخرین آماری که از سوی مدیریت شهری منتشر شده است، هفت هزار و 648 دکل ثبت شده -اعم از مجوزدار و فاقد مجوز- در تهران وجود دارد.

منطقه یک شهرداری 624 دکل، منطقه دو 866 دکل، منطقه سه 814 دکل، منطقه چهار 541 دکل، منطقه پنج 507 دکل، منطقه شش 839 دکل، منطقه هفت 444 دکل، منطقه هشت 181 دکل و منطقه 9 نیز 109 دکل دارد.

156، 272، 373، 140 دکل به ترتیب در مناطق 10 تا 13 قرار دارد. منطقه 14 دارای 223 دکل است و همچنین در منطقه 15، 287 موجود است. مناطق 16، 17، 18 و 19 نیز به ترتیب 162، 129، 217 و 166 دکل دارند.

209، 185 و 204 دکل نیز به ترتیب در مناطق 20 تا 22 وجود دارد. بر این اساس، باید گفت بیشترین درصد پراکندگی دکل ها در منطقه 2 با 11.3 درصد و در منطقه 6 نیز 11 درصد است.

ماده هجدهم برنامه پنج ساله سوم شهر تهران، شهرداری تهران را موظف کرده بود نسبت به ساماندهی و رعایت حریم دکل های رادیویی و مخابراتی اقداماتی مانند همکاری در تکمیل و اجرای پروژه شبکه ایستگاه های پایدار برای ارتباطات رادیویی، به روزرسانی طرح مکان یابی به منظور کاهش آلودگی الکترومغناطیسی و بصری را در دستور کار قرار دهد؛ اما این بخش از برنامه پنج ساله سوم نیز مانند سایر فصل های آن اجرائی نشد. مدیران دوره گذشته نیز از وضعیت دکل های مخابراتی رضایت نداشتند. عبدالرضا گلپایگانی در زمانی که مسئولیت معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران را بر عهده داشت، در توصیف وضعیت دکل های مخابراتی تهران گفته بود: «تهران را که از بالا نگاه کنیم، شبیه جوجه تیغی است».

او در زمان مسئولیتش در شهرداری گفته بود از وضعیت دکل های مخابراتی در شهر رضایت ندارد و قرار است برای دکل های مخابراتی، طرح جامعی تهیه شود و شرکت ها موظف باشند در چارچوب این طرح جامع، دکل های مورد نیاز خود را نصب و مقررات و اصول تدوین شده را رعایت کنند. متاسفانه اتفاقاتی که در سال های گذشته رخ داده، باعث به وجود آمدن شرایط ناهنجار و آشفته شده است و اگر از بالا به تهران نگاه کنیم، تهران مانند جوجه تیغی است که کابل ها و سیم ها از آن بالا آمده اند. این وضعیت اسفناک قابل تداوم نیست و باید فکری به حال آن کرد.

مهدی بابایی، نایب رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران نیز درباره وضعیت دکل های مخابراتی غیر مجاز به «شرق» می گوید: دکل های غیر مجازی که در حال حاضر رای ماده 100 دارند، حدود 900 دکل هستند. اغلب اپراتورها به دلایل مختلف در برابر این رای مقاومت می کنند و اگر شهرداری بخواهد این احکام را اجرا کند، نامه نگاری می کنند و برای مثال از فرمانداری درخواست می کنند با توجه به اینکه نزدیک انتخابات است و باید زیر ساخت ها را تامین کنیم، از شهرداری مهلت می گیرند. شهرداری تهران هم آن طور که باید و شاید آن جدیت لازم را در اجرای ماده 100 دکل ها و آنتن ها نداشته و این نقد به شهرداری تهران وارد است و باید سریعا برای اجرای رای اقدام کند.

او ادامه می دهد: درخصوص صدور مجوزها اما وضعیت این گونه نیست و فرایند صدور مجوز طی می شود؛ یعنی اپراتورها درخواست می دهند، بررسی می شود و اگر مغایرتی با مقررات نداشته باشد، صدور مجوز صورت می گیرد. بااین حال، در اجرای احکام ماده 100 دچار عقب ماندگی هستیم و شهرداری باید با جدیت این کار را پیگیری کند و تنها با رای دیوان عدالت می شود توقف اجرای دیوان رای داشت و با نامه نگاری و... امکان توقف رای وجود ندارد. علی اصغر قائمی، عضو کمیسیون عمران شورای شهر تهران نیز درباره دکل های مخابراتی در تهران می گوید: آنتن هایی که در حوزه مخابرات وارد کشور می شوند، از دو مرجع اجازه استفاده و نصب می گیرند که نخست سازمان تنظیم مقررات رادیویی کشور و دیگری سازمان انرژی اتمی است که موضوع اندازه گیری میزان تشعشعات با این سازمان است.

او ادامه می دهد: وظیفه کارگروه ساماندهی دکل ها و آنتن ها در شهر تهران، کنترل همین مسئله است. اینکه برخی شهروندان از نصب دکل های مخابراتی در محل سکونت خود نگران شده اند، می توان گفت این نگرانی اندکی بیش از حد است؛ چون نصب این دکل ها بدون درنظرگرفتن رویه های تعیین شده نیست. ممکن است اعتراض به سیما و منظر شهری باشد و ظاهر منطقه بد شده باشد که حرف درستی است؛ اما اگر نگرانی از جهت آلودگی فرکانسی و میزان تشعشع وجود داشته باشد، باید از مراجع قانونی و ذی صلاح کسب تکلیف شود و تا جایی که خبر دارم این مسیر طی شده است.

قائمی درخصوص اینکه آیا نصب بی رویه دکل ها بر سلامت شهروندانی که در مجاورت این دکل ها زندگی می کنند، تاثیر دارد یا خیر؟ توضیح می دهد: این دکل ها از بعد سلامت چندان نگران کننده نیستند؛ چون هم سازمان تنظیم مقررات و هم سازمان انرژی اتمی این کنترل را انجام می دهند و سپس به اپراتورها اجازه استفاده از آن نوع خاص از BTS را می دهند. اگر این نگرانی از جهت سیما و منظر شهر باشد، این اشکال وارد است و وظیفه شهرداری بوده که شرکتی تاسیس کرده تا دکل ها را ساماندهی کند و در دکل ها و زیرساخت هایشان، امکانات فنی مانند برق و تجهیزات مشترک و هزینه های کلی صرفه جویی شود که این اتفاق در تهران چندان رقم نخورده، ولی در برخی شهرهای دیگر بهتر عمل شده است و شهرداری این شهرها بضاعت بهتری داشته و توانسته است بیشتر از جهت مسئله زیباشناختی و سیما و منظر شهری دکل ها را ساماندهی کند.

به تازگی حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، درخصوص دکل های غیرمجاز مخابراتی گفته است: با توجه به عدم بهره برداری اپراتورهای تلفن همراه درباره تعیین تکلیف آرای ماده 100 مربوط به دکل های مخابراتی غیر مجاز، ضرورت اجرای آرای صادرشده در نامه ای به شهرداران مناطق 22 گانه ابلاغ شد. او با اشاره به بخش نامه سال 1386 معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران، می گوید: بر اساس این بخش نامه، نصب هرگونه دکل و تجهیزات مخابراتی در حیاط یا پشت بام ساختمان های مسکونی، تجاری و اداری، طبق ماده 100 قانون شهرداری ها، فعالیت عمرانی محسوب می شود و مستلزم هماهنگی و دریافت مجوز از شهرداری است. همچنین طبق تبصره یک ماده 100 قانون شهرداری ها، مالکان اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن باید قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع ساختمان، از شهرداری پروانه اخذ کنند و شهرداری می تواند از عملیات ساختمانی بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه به وسیله ماموران خود جلوگیری کند.

معاون شهرداری تهران اضافه می کند: بنابراین دکل های رادیویی و مخابراتی که اپراتورهای آنها تاکنون اقدام به دریافت مجوز از شهرداری تهران نکرده اند، غیر مجاز محسوب می شوند. اکنون 943 دکل مخابراتی غیرمجاز و دارای رای ماده 100 در شهر تهران وجود دارد که مطابق بند «ت» تبصره 6 قانون بودجه سال 1402 کل کشور، در صورتی که تا قبل از تاریخ 30 دی ماه 1402 نسبت به اخذ مجوز اقدام می کردند، آرای آنها تبدیل به اخذ عوارض می شد. اکنون از آنجایی که مهلت اجرای این قانون به اتمام رسیده است، به منظور ممانعت از تداوم مشکلات و معضلات فنی و بهداشتی دکل های مذکور و به لحاظ اهمیت اجرای آرای صادره از کمیسیون های ماده 100، ضرورت اجرای آرای مذکور در خصوص دکل های رادیویی و مخابراتی که اپراتورهای آنها تاکنون اقدام به دریافت مجوز نکرده اند، طی نامه ای به شهرداران مناطق 22گانه ابلاغ شد و شهرداران مناطق موظف به اجرای این آرا هستند.

*شرق