با وجود اعلام آمارهای دولت مبنی بر کاهش نرخ تورم و دیگر شاخص‌های مثبت ایجاد شده از سوی دولت، برخی از نمایندگان مجلس، اقدامات مثبت صورت گرفته از سوی دولت را کافی نمی‌دانند و معتقدند تا زمانی که قیمت اقلام اساسی مانند گوشت و ... کاهش نیابد و تغییرات در سفره مردم قابل مشاهده و لمس نباشد نمی‌توان این فرآیند را موفقیت کامل ارزیابی کرد. برخی از صاحبنظران معتقدند کاهش تورم و ایجاد و لمس تغییرات برای عامه مردم در صورتی عملیاتی می‌شود که تیم اقتصادی دولت به صورت یکسان بتواند تصمیمات اخذ شده خود در حوزه‌های مختلف را اجرایی کند.

اقدامات صورت گرفته شده دولت خوب است اما کافی نیست

حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نماینده مجلس یازدهم در این باره به آرمان ملی گفت: دولت تاکنون اقدامات موثری برای مهار تورم انجام داده است، اما قطعاً هنوز خلاءهایی وجود دارد و در حقیقت کارهایی که صورت گرفته است کافی نیست و تغییر آنچنانی در وضعیت اقتصادی مردم صورت نگرفته است.او افزود: دولت در این زمینه باید توجه بیشتری می‌کرد و برنامه‌های دقیق عملیاتی‌تری انجام می‌داد هر چند با اِعمال سیاست‌های مختلف در داخل و عرصه بین‌المللی تغییراتی صورت گرفته است، اما با توجه به برخی بی ثباتی‌های که وجود دارد، به نظر می‌رسد که برنامه‌ریزی‌های و خط مشی های در پیش گرفته شده آن طور که باید و شاید موثر نبوده است.

تولید در فضای رقابتی موثر است

حاجی دلیگانی ایجاد فضای رقابتی در بازار را برای رونق تولید موثر و بیان کرد: برنامه‌ریزی‌های صحیح اقتصادی می‌تواند باعث ایجاد فضای رقابتی در کشور شود، چرا که در شرایط ایجاد شده تولیدکنندگان می‌توانند با پیش‌بینی در بازار فعالیت خود را به شکل بهینه افزایش دهند و به این ترتیب تولید هم افزایش می یابد و در حقیقت فضایی برای افزایش تولید و مهار تورم ایجاد می شود و در این راستا فرصتی نیز برای تحقق شعار مقام معظم رهبری ایجاد می گردد. تولید کنندگان در فضای رقابتی کالا و خدمات خود را ارائه نمی‌دهند. در حقیقت معمولاً یا محصولات را ارائه نمی‌دهند و یا با شرایط خاصی عرضه می‌کنند که این موارد نشان دهنده بی‌اعتمادی در خرید و فروش محسوب می‌شود و یک نوع شرطی شدن صورت می‌گیرد چرا که برخی از قیمت کالاها و خدمات با قیمت ارز گره خورده در حالی که عملا هیچ ارتباطی با هم ندارند. همه موارد مذکور از جمله نگرانی‌هایی هستند که وجود دارد و انتظار می‌رود دولت با برنامه‌ریزی درست آن را مدیریت کند.

مردم خواهان کاهش قیمت اقلام اساسی هستند

او ادامه داد: با وجود آمارهای اعلام شده در ماه های اخیر مبنی بر کاهش نرخ تورم، تغییر چندانی در وضعیت معیشت و توان خرید مردم حتی برای خرید اقلام ضروری ایجاد نشده است، به این ترتیب درک و لمس تغییرات اعلام شده از سوی دولت برای مردمی که شاهد کم نشدن قیمت گوشت، برنج، لبنیات و ... در سفره های خود هستند، دشوار است .

او اضافه کرد: در حقیقت همواره مشاهده اقدامات مثبت برای مردم در سطح جامعه در اکثر کشورهای دنیا دشوار است، در حالی که نکات منفی و چالش های موجود در حوزه های دیگر به ویژه مسائلی که در ارتباط مستقیم با معیشت مردم است، بیشتر قابل مشاهده است، به عبارتی مردم تا نبینند که کاهش قیمت در اقلام اساسی رخ داده است پیشرفتی را وضعیت اقتصادی قابل قبول نمی بینند. چنانکه در دیدارهای مردمی من با مردم اکثریت قریب به اتفاق آن ها در برابر سخنان ما مبنی بر ایجاد تغییراتی در وضعت نرخ رشد تولید، کاهش تورم و ... معترض بودند که اگر همه این مسائلی که شما معترف به آن ها هستید، چرا قیمت گوشت همچنان بالاست؟

کاهش تورم در گرو درست کار کردن تیم اقتصادی است

این نماینده مجلس درباره بازه زمانی مورد نیاز برای ایجاد تغییر در سفره مردم گفت: قطعاً برای ایجاد تغییرات مثبت در سفره و تاثیر تغییراتی مثبت اقتصادی در معیشت مردم امید زیادی وجود دارد، اما اینکه بتوان به طور قطعی زمان آن را پیش بینی کرد، کمی دشوار است، اما مسلماً نباید این زمان طولانی شود تا بتوان به آنچه مورد نظر مردم نیز است دست یافت که البته این امر نیز نیاز به همت دولت و جدی بودن تیم اقتصادی در اجرای تصمیماتی است که در حوزه های مختلف اخذ می شود.

فاصله نرخ رسمی تورم با گرانی‌ها

سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه در مورد افت تورم به «اعتماد» گفت: این میزان کاهش تورم چندان محسوس نیست که مردم بتوانند آن را حس کنند. کاهش نرخ تورم مربوط به سرعت رشد آن است و اعلام این عدد هم به معنی کاهش نرخ تورم نیست؛ بلکه به این معنی است که سرعت آن کاهش پیدا کرده است.

افقه بیان کرد: با توجه به اینکه ما همچنان درگیر تحریم‌ها هستیم بعید است که به این زودی‌ها شاهد افت نرخ تورم باشیم. اما ریشه تورم پیش از اینکه به تحریم‌ها برگردد با ساختارها در ارتباط است و دولت هم تمایلی ندارد تا هزینه‌های زائد و اضافه خود که در تولید ملی و رفاه مردم هم هیچ تاثیری ندارند و منشا کسری بودجه شده را کاهش دهد.

استقراض از بانک مرکزی و تورم بیشتر

این اقتصاددان گفت: دولت در حال حاضر به دلیل عدم فروش مناسب نفت نمی‌تواند درآمد بالایی داشته باشد و به دلیل اینکه نمی‌تواند از مردم هم استقراض کند و نرخ تورم هم بالاتر از نرخ سود بانک‌هاست و از خارج از کشور هم نمی‌تواند استقراض داشته باشد پس تنها راه‌حل استقراض از بانک مرکزی است. بنابراین به جای اینکه دولت هزینه‌های خود را کاهش دهد به دنبال درآمد بیشتر برای هزینه‌های خودش است و همین مساله باعث تورم بیشتر می‌شود.

تورم گروه‌های کالایی متفاوت هستند

مصطفی شریف، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز در مورد افت تورم نقطه به نقطه اردیبهشت ماه و رسیدن آن به ۵۴.۶ درصد گفت: تعریف درست تورم بررسی تغییر قیمت‌ها در یک دوره مالی یکساله است و نه یک ماهه تا بتوان یک برآورد اقتصادی دقیق‌تری از نرخ تورم داشت. تورم نقطه به نقطه، از بررسی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل به دست می‌آید.

شریف بیان کرد: حتی زمانی هم که تغییرات تورمی تحلیل می‌شوند چه تورم نقطه به نقطه و چه تورم سالانه می‌بینیم که برخی قیمت‌ها هیچ تغییری نکرده‌اند، اما در عوض یکسری از قیمت‌ها و گروه‌های کالایی هستند که بسیار بیشتر از عددی که اعلام شده رشد داشته‌اند به عنوان مثال؛ زمانی که گروه کالاهای خوراکی مطرح می‌شود، می‌بینیم که تورم در این بخش بالاتر از گروه‌های دیگر است.

رشد تولید منجر به افت تورم می‌شود

این عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این پرسش که چه راهکاری برای کاهش نرخ تورم وجود دارد، خاطرنشان کرد: برای کاهش نرخ تورم باید عوامل موثر بر کاهش نرخ تورم را پیدا کرد. یکی از عوامل موثر بر تورم به وفور کالاها برمی‌گردد که این موضوع هم به تولید بیشتر و ایجاد ارزش افزوده وابسته است و زمانی که تولید و ارزش افزوده رشد کند، نرخ تورم کاهش پیدا می‌کند.

شریف ادامه داد: یکی دیگر از موارد واردات کالاست که این مورد هم بر تورم اثرگذار است منتها به صورت مقطعی ممکن است قیمت‌ها را کاهش دهد، اما به دلیل اینکه واردات کالا جزو حرکت ذاتی اقتصاد به شمار نمی‌رود و تولید کالاها در اقتصاد بیشتر نشده است و از بیرون مجموعه تولیدی و با فروش نفت و مواد خام این کالاهای وارداتی به بخش عرضه وارد شده این مساله باعث می‌شود تا قیمت‌ها هم با عدم تغییر تقاضا کاهش پیدا کنند.

پیامدهای ادامه‌دار شدن تورم چیست؟

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه یکی دیگر از راه‌ها کاهش تقاضاست، گفت: عرضه و تقاضایی که در اقتصاد وجود دارد و عناصری که می‌تواند عرضه و تقاضا را تحت تاثیر خود قرار دهد از جمله مواردی است که می‌تواند روی تورم اثرگذار باشد.

شریف در خصوص پیامدهای رشد تورم نیز افزود: نابسامان‌تر شدن اقتصاد کشور و فقیرتر شدن اقشار کم‌درآمد و فقیرتر شدن اقشار حقوق‌بگیر و ... از پیامدهای آن است و در صورتی که تورم کاهش پیدا نکند تولید هم دچار مشکل می‌شود.زمانی که صحبت از رشد تورم می‌شود این مساله تنها به افزایش قیمت گوشت و سیب‌زمینی و پیاز و سایر کالاهای خوراکی محدود نمی‌شود و رشد تورم روی قیمت مواد اولیه‌ای که باید در اختیار تولیدکنندگان هم قرار گیرد اثرگذار است و قیمت این کالاها را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد و این موضوع باعث افت تولید از سوی تولیدکنندگان یا انصراف از تولید شود.

تورم بدترین بیماری در اقتصاد است

شریف افزود: تورم یکی از بدترین بیماری‌های اقتصادی است که کشور ما این روزها با آن درگیر شده است و افرادی که امروز دل به حال اقتصاد کشور می‌سوزانند باید به این نکته توجه داشته باشند که چه کارهایی می‌توانند به لحاظ مالی و پولی و سیاست‌های اقتصادی در پیش گیرند تا بتوانند به کاهش نرخ تورم کمک کنند ضمن آنکه کاهش نرخ تورم با دستور و آرزو و نوشتن طرح و لایحه میسر نمی‌شود و ماهیت اقتصاد می‌تواند تورم را کاهش یا افزایش دهد. یکی از مواردی که می‌تواند منجر به تشدید نرخ تورم شود، ادامه‌دار شدن تحریم‌هاست و به دلیل اینکه منابع و مواد اولیه‌ای که برای تولیدات داخل نیاز است را به راحتی نمی‌توان از بازارهای بین‌المللی تهیه کرد در نتیجه باید از راه‌های غیرمعمول به دست آورد که همین مساله باعث افزایش هزینه‌ها شده و رانت‌خواری را هم افزایش می‌دهد.