مولای شهید ما، حضرت زید بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب(علیه و علیهم ‌السلام)، (شهادت: ۱۲۲ق) فرزند امام سجاد(ع) که در رهبری قیام علیه بنی‌امیه، زمان امام صادق علیه‌السلام شهید شد؛ نامه‌ای خطاب به علمای اسلام نوشته که با گذشت ۱۳۲۱ سال از آن نامه گران‌بها، گویی الآن صدور یافته و برای این زمان و همه زمان‌ها است.
به دلیل اهمیت و محتوای شگفت آن و به لحاظ طولانی بودن در چند بخش تقدیم عزیزان می‌گردد.
 
«این نامه از زیـد بن علی فرزنـد پیامبر خدا، به علماي امّت اسـلامی که حّجت خدا بر آنان تمام شده است.
 درود بر پذیرندگان ولایت خـدا و حزب او.
 من شـما را به اطاعت خـدا و تقوا و فرمان‌برداري از او سـفارش می‌کنم، اطاعت خـدا را به بهاي ناچیز نفروشـید. هر چیزي را که در دنیا انتخاب کنیـد و براي آن بکوشـید نمی‌توانـد جاي این مقام و منزلت را که عالمان پاسدار و نگهـدار امانت خـدا دارنـد، پر کنـد، زیرا سـرانجام از آنِ پرهیزکاران است و افسوس و پشـیمانی و بدبختی، بهره‌ی سـتمکاران و گنهکاران خواهد بود. بنـدگان خـدا! در باره‌ی گذشـتگان بیندیشـید و عبرت بگیریـد،گذشـتگانی که خـدا با آن‌ها این امّت را پند داده است، آنگاه که دانشمندان یهودي و مسیحی را نکوهش کرده و فرموده است:
لَوْلَا يَنْهَاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبَارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَصْنَعُونَ. (مائده، ۶۳)
«چرا دانشـمندان نصاري و عالمان یهود، آنان را از گفتار گناه‌آلود و حرام‌خواري، باز نمی‌دارند؟ بسـیار زشت است سکوتی که همواره پیش گرفته‌اند.»
 چرا آن‌ها را نکوهش می‌کند؟! به خاطر این که سـتمگران را می‌دیدند که در میان مردم امر به منکر می‌کنند و فساد را گسترش می‌دهنـد ولی آن‌ها را نکوهش نمی‌کردنـد، می‌دیدنـد که حق خـدا پایمال می‌شود و مال خدا دست به دست، میان اغنیا می‌گردد و آن‌ها را از این کار باز نمی‌داشـتند. چرا؟! چون چشم طمع در مال آن‌ها داشـتند و از این‌رو با آن‌ها مجامله می‌کردنـد در حالی که خدا هر نوع درآمدي را در برابر سکوت در مقابل ظالمان، تحریم کرده و فرموده است:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْأَحْبَارِ وَ الرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ و َيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لَا‌يُنْفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ.(توبه، ۳۴)
«اي اهل ایمان، یقیناً بسـیاري از عالمان یهود و راهبان، اموال مردم را به باطل(به صورتی نامشـروع) می‌خورند و پیوسته مردم را از راه خـدا باز می‌دارنـد، و کسانی را که طلا و نقره می‌اندوزنـد و آن را در راه خـدا هزینه نمی‌کننـد به عـذاب دردناکی مژده ده.»
هرگاه عالمی را به این حالت دیدید، او را در شـمار کسانی قرار دهید که با اموال مردم بازي می‌کنند، و با سازشکاري و پرده پوشـی و هم‌رنگ شـدن با سـتمکاران زمان خود و قدرتمنـدان، آن‌ها را از کارهاي زشت باز نمی‌دارند، زیرا می‌خواهند با این سکوت از اموال حرامی که در دست آن‌هاست بهره‌مند شوند.
آنان با پیروي از ستمگران، مردم را از راه خدا باز می‌دارند و چون با ستمگران و مفسدان در روي زمین همکاري نزدیکی دارند، سبب گمراهی مردم می‌شوند. روشن است مردم آنچه را که علما برگزیده‌اند، همان را برمی‌گزینند، بنابر این از علماي بدکردار که راه کسانی را رفته‌اند که خدا آن‌ها را نکوهش کرده و پیروي از خدا را به پیروي از ستمگران فروخته‌اند، برحذر باشید، خداوند می‌فرماید:
إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا هُدًى وَ نُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُوا لِلَّذِينَ هَادُوا وَ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ وَ كَانُوا عَلَيْهِ شُهَدَاءَ فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ وَ لَا تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ. (مائده، ۴۴)
«بی‌تردیـد ما تورات را که در آن هدایت و نور است، نازل کردیم، پیامبرانی که در برابر فرمان خدا تسـلیم بودند بر اساس آن براي یهودیـان داوري می‌کردنـد، و نیز دانشـمندان الهی مسـلک و کاملان در دیـن و عالمـان یهـود به سـبب آن که حفـظ و حراست کتاب خـدا از آنان خواسـته شـده بود، و بر درستی و راستی آن گواه بودنـد، به وسـیله‌ی آن داوري می‌کردند. پس اي دانشـمندان یهود، از مردم نترسـید! و از من بترسـید! و آیات مرا به بهایی انـدك نفروشـید! و کسانی که بر طبق آنچه خـدا نازل کرده داوري نکنند، هم اینانند که کافرند.»
خدا دانشـمندان پیروان تورات و انجیل را نکوهش می‌کند که چرا آنچه را که از کتاب خدا به یاد داشـتند، و گواه آن در نزد مردم بود، از ترس مردم رها کردند، و چرا با سـتمکاران سازش می‌کنند و از کارهاي تبهکاران خشـنود هستند، و چرا ترس از خدا را، به جاي ترس از مردم برنگزیدند؟! و به همین سبب خدا بر آنان خشم گرفت، زیرا آیات او را به بهایی اندك فروختند و دارایی از میان رفتنی دنیا را به دست آوردنـد، زیرا دنیا با همـه‌ی زیبایی و شادابی و لذّت و نعمت و شادي آن، نزد خـدا بسـیار بی‌ارزش و انـدك است، زیرا خدا، داناي همه‌ی چیزهاي پنهان است. خـدا می‌دانـد که انجام گناه، و رها کردن فرمان او و سازشـکاري با سـتمکاران در زمینه‌ی احکام دین، آنگاه براي عالمان پیش می‌آیـد که دچـار ترس از غیرخـدا و خواهش از دیگران می‌شونـد، زیرا آنـان خدا شناسـند و کتـاب و سـنت پیامبر را بهتر از دیگران می‌شناسند(و مشکل آنان از نادانی نیست).»

منبع عربی: بحوث فی الملل و النحل، آیت‌الله جعفر سبحانی، ج ۷، ص ۸۲ و ۸۳، مؤسسه النشر الاسلامیه.
منبع فارسی: فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، آیت‌الله جعفر سبحانی، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)، ج ۷، ص ۶۲ تا ۶۴.

  تعداد بازديدها: 2549

    نسخه قابل چاپ