حجت‌الاسلام و المسلمین محمود علوی (وزیر اطلاعات) در کنگره مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در جمع شما از فرهنگ سخن گفتن در حقیقت زیره به کرمان بردن است، گفت: براساس‌ آیات قرآن کریم فرهنگ ایمان و تقوا اگر بر جامعه حاکم شود؛ باعث گشایش درهای برکت از آسمان و زمین می‌شود و اگر به‌جای آن فرهنگ تکذیب و پایمال شدن ارزش‌ها در جامعه حاکم شود و اگر به‌جای تقوا بی‌تقوایی حاکم شود یا اگر به‌جای گرامی داشتن حرمت‌ها؛ بی‌حرمتی و افشاگری و دروغ و تهمت در جامعه حاکم شود در این صورت جامعه از دست رفته است.

او ادامه داد: قرآن حاکمیت این فرهنگ در جامعه را باعث آسیب رساندن به آن می‌داند و این رفتار؛ علت و معلول هم هستند و تفکیک آنها از هم محال است.

وزیر اطلاعات با بیان اینکه انقلاب اسلامی؛ انقلابی فرهنگی بود، گفت: انقلاب اسلامی ما براساس ارزش‌های اسلامی شکل گرفت. انسان بنده خداست و هدف خلقت انسان بندگی انسان در پیشگاه خداوند است که باعث ترقی او می‌شود. این عبادتی است که سود آن به خود انسان برمی‌گردد.

علوی، تاریخ را نشانگر انحراف انسان از مسیر عبودیت دانست و گفت: وظیفه وزارت ارشاد؛ ترویج فرهنگ عبودیت و ارزش‌های اسلامی است و باید فرهنگ‌سازی در زمینه ارزش‌های اسلامی صورت گیرد چراکه حیات جامعه بر جاری شدن این ارزش‌هاست. در حقیقت حیات معنوی و فناناپذیر در پرتو حاکم شدن ارزش‌ها به دست می‌آید.

او با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری ادامه داد: امام خمینی‌ و مقام معظم رهبری سخنان و بیاناتشان براساس شرع مقدس اسلام و ارزش‌های اخلاقی است از همین رو ما هم باید فرهنگ را براساس این تعالیم؛ تنظیم، ترویج و تثبیت کنیم. برای اینکه فرهنگ ارزشی ما پا بگیرد نیازمند پیش‌نیازهایی نیز هستیم. در حقیقت پیش‌نیاز حاکمیت فرهنگ معنوی اقتصاد شکوفا و امنیت پایدار است.

او ادامه داد: اگر بخواهیم فرهنگ عبودیت در جامعه حاکم باشد باید اقتصاد جامعه پویا باشد چراکه شکم‌های گرسنه ایمان نمی‌شناسند. از طرف دیگر اگر امنیت در جامعه پایدار نباشد فرهنگ عبودیت در جامعه نهادینه نمی‌شود و درواقع فرهنگ ارزشی بر امنیت جامعه اثر می‌گذارد. به‌طور طبیعی وقتی مردم ایمان می‌آورند و عمل صالح انجام می‌دهند بستر خلافت آنها بر جامعه فراهم می‌شود و ترس از جامعه رخت برمی‌بندد و امنیت برقرار می‌شود و ثمره این امنیت در عبادت انسان خود را نشان می‌دهد. بنابراین به این نتیجه می‌رسیم که امنیت و فرهنگ باهم مرتبط هستند و نیازی نیست که با یک چسب خاص آنها را بچسبانیم بلکه آنها خود به هم می‌چسبند.

وزیر اطلاعات با بیان اینکه فرهنگ زمانی در جامعه شکوفا می‌شود که امنیت در آن جا معه برقرار باشد، گفت:‌ در جامعه‌ای که ترس و اضطراب حاکم است خلاقیت صورت نمی‌گیرد و جرقه‌های خلاقیت هنری و فرهنگی و فکری در فضای آرام شکل می‌گیرد و خود را نشان می‌دهد. اگر در کشوری امنیت باشد اما نشاط، شادابی و سرور در آن جامعه حاکم نباشد در حقیقت آن جامعه با فضای امنیتی بسته و ترس روبروست و شکوفایی در آن صورت نمی‌گیرد. در چنین فضای امنیتی هیچگاه جرقه‌های ابتکار و ابداع زده نخواهد شد.

او تاکید کرد: امنیت باید در فضای سرور باشد که درهای برکات به روی جامعه گشوده شود. وظیفه وزارت اطلاعات ایجاد امنیت همراه با شادابی و نشاط در جامعه است چراکه در فضای آرام توام با آرامش؛ معنویت و ایمان رشد پیدا می‌کند. ما در مجموعه وزارت اطلاعات و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم وظیفه داریم که فرهنگ را با امنیت گره زده و بستر امنیت فرهنگی را فراهم کنیم. ما در وزارت اطلاعات؛ امنیت را برای فرهنگ می‌خواهیم نه امنیت بر فرهنگ را.

او ادامه داد: خوشبختانه در دولت تدبیر و امید آرامش جامعه همراه با امنیت تحقق پیدا کرد و مردم امروز از وزارت اطلاعات احساس آرامش می‌کنند چراکه ما در این وزارتخانه با پنجه فولادین خود حنجره تروریست‌ها را نشانه گرفته‌ایم و از تعرض آنها به جان و مال مردم جلوگیری می‌کنیم درحالیکه با مردم‌مان مهربان هستیم.

علوی اظهار کرد: آنچه اسلام برای جامعه اسلامی درنظر می‌گیرد جاری شدن مهر و محبت در جامعه است و ما باید در اداره جامعه اسلامی رحماء بینهم باشیم و مساله رعب در جامعه اسلامی در قلب دشمن است. یک جامعه ایمانی در دل افراد جامعه رعب و وحشت ایجاد نمی‌کند بلکه رعب و ترس برای دشمن باید باشد. من معتقدم نام وزارت اطلاعات و حراست از مردم همچون نام پروردگار باید در جامعه ایجاد آرامش کند.

او با اشاره به آمارهای صورت گرفته گفت: باتوجه به نظرسنجی‌هایی که در سال 93 صورت گرفته؛ وزارت اطلاعات رتبه هفتم را داشت در سال 94 این رتبه به چهارم رسید و امسال در جایگاه سوم در بین دستگاه‌های دولتی ایستاده‌ایم یعنی مردم به ما اعتماد کرده‌اند.

او ادامه داد: ما برای ایجاد امنیت در جامعه نیازمند رشد فرهنگی در جامعه هستیم و هرچه جامعه رشد یافته‌تر باشد امنیت‌درون‌زا در آن بوجود می‌آید و در جامعه‌ای که انسان‌ها از کرامت برخوردار باشند و احساس شخصیت در آن جامعه داشته باشند؛ دلیل ندارد به سمت ناهنجاری و ناامنی بروند. در جامعه‌ای که حرمت انسانی حاکم می‌شود امنیت‌درون‌زا و کم‌هزینه ایجاد می‌کند این امنیت، امنیت سفید، نرم و با ارزش است.

وزیر اطلاعات با بیان اینکه انحطاط فرهنگی بستر ناامنی را برای انسان فراهم می‌کند، خاطرنشان کرد: انحطاط فرهنگی کار دستگاه‌ امنیتی را نیز سخت‌تر می‌کند. اگر جستجو کنیم درمی‌یابیم که ریشه بسیاری از ناهنجاری‌های عقده حقارت است و اگر در جامعه فرهنگی معنوی حاکم شود آن جامعه از مصونیت برخوردار خواهد شد چراکه انسان‌های با ایمان در دام فساد نمی‌افتند و در تور سرویس‌ها قرار نمی‌گیرند و خودشان، خودشان را صیانت می‌کنند.

او ادامه داد: با امنیت فرهنگی به بهداشت فرهنگی می‌رسیم و بهداشت فرهنگی باعث صیانت فرهنگی می‌شود و صیانت فرهنگی بهترین پدافند غیرعامل درمقابل فضاهای ضدامنیتی خواهد بود و هزینه دستگاه‌های امنیتی را کاهش می‌دهد. هرچه ما فرهنگ ارزشی و معنوی را در جامعه پررنگ کنیم امنیت بیشتر می‌شود وزمینه رشد جامعه فراهم می‌شود.

وزیر اطلاعات ادامه داد: قرآن ضعف فرهنگی جامعه را مساوی با بدبختی انسان در زندگی می‌داند و حرکت فرهنگی حیات‌بخش و زندگی‌ساز را در پرتوی ارزش‌های ایمانی می‌داند. اگر انسان از کنش‌های نفسانی فاصله بگیرد و به عقل و اندیشه پاسخ دهد؛ وارد بهشت می‌شود چراکه حرکت فرهنگی غیرارزشی آدم را از ریل خارج می‌کند.

علوی با بیان اینکه چهارچوب‌های ارزشی قرآن ظرافت خاص دارد،‌ گفت: اعمال این ارزش‌ها در جامعه نیازمند هوشمندی است و اگر دقت نکنیم سر از نوستیزی درمی‌آوریم و با هر چیز جدیدی که با سنت ما نخواند ستیز خواهیم داشت. فرهنگ متغیر است و فرهنگ با ذوق و سلیه مردم روز به روز عوض می‌شود اما این اصول است که دارای ثبات است بنابراین نحوه اعمال ارزش‌های قرآنی باید به گونه‌ای باشد که سر از نوستیزی درنیاورد بلکه دارای یک تعامل باشد.

او ادامه داد: اسلام ما را از تعامل فرهنگی مناسب با کشورهای دیگر منع نمی‌کند ما باید از غرب تکنیک‌ها و روش‌ها را یاد بگیریم و عرصه را برای ورود این تکنیک‌ها بازکنیم اما محتوای آن را که با محتوا و ارزش‌های اسلامی ناهمخوان است کنار بگذاریم چراکه ما از نظر محتوا دستمان پر است پس نباید دست به طرف بیگانه دراز کنیم.

وزیر اطلاعات با اشاره به پذیرفتن قالب‌های به‌روز در مقوله‌هایی مثل تئاتر و موسیقی از کشورهای دیگر و حفظ محتوای بومی گفت: کشور ما تئاتر دارد. تئاتر حماسی ما در گذشته بر پایه شعرهای فردوسی، تئاتر عرفانی و تئاتر تراژیک در کشور ما وجود دارد منتهی قالب ارایه فرق می کرده است اگر بتوانیم ابزارهایی مثل گریم، دکوراسیون و صحنه پردازی را از دیگران بپذیریم خیلی خوب است اما اگر نمایشنامه‌هایمان را از آنها بگیریم درست نیست. ما در ادبیات نمایشی غنی هستیم چرا باید از محتوای آنها استفاده کنیم. در سناریونویسی و فیلمنامه‌نویسی هم قوی هستیم مثل فیلم حضرت مریم و حضرت یوسف. اینکه قالب و تکنیک را از انها و محتوا را هم از آنها بگیریم کار اشتباهی است. باید با آنها در زمینه‌هایی مثل صحنه‌پردازی، نورپردازی، گریم، دکوراسیون تعامل داشته باشیم اما در محتوا از محتوای خودمان بهره بگیریم. در موسیقی نیز وضعیت به همین گونه است باید ابزارهایمان را به‌روز کنیم و زنده کنیم و  ابزارهای جدید و سبک‌های جدید را بپذیریم، اسلام ما را از پذیرفتن جدیدها منع نمی‌کند بنابراین با تعامل فرهنگی سازنده و صیانت فرهنگی ارزش‌های خودمان، سلامت فرهنگی مان را داشته باشیم و در کنار آن امنیت فرهنگی‌مان را حفظ کنیم.

او با تاکید براینکه انقلاب ما برای آزادی بیان بود، خاطرنشان کرد: استقلال آزادی جمهوری اسلامی شعار ما بوده است و از جمله آزادی‌های مسلم ما که در قانون اساسی است آزادی رسانه‌ها بوده است و جز مواردی که توطئه باشد و توطئه هم در کار رسانه‌ای یک سوراخ سوزن است؛ دروازه نیست. هر کسی حرفی خلاف ذوق و نظر ما زد که نباید بلافاصله او را متهم به توطئه کنیم و دهان او را ببندیم و قلمش را بشکنیم.

وزیر اطلاعات ادامه داد: بستن دهان‌ها و شکستن قلم‌ها به بهانه توطئه با هویت انقلاب اسلامی ما منافات دارد و لذا وزارت اطلاعات رسالت خود را در خفه کردن گلوله‌ها می‌داند نه خفه کردن گلو‌ها. ارزش‌های اسلامی معارف قرآنی و احادیث اهل‌بیت ما به صراحت این را به ما تفهیم می‌کند که محدود کردن رسانه‌ها و به عبارتی انسان‌ها یا تهدید کردن رسانه‌ها و آوردن آن‌ها در دستگاه‌های امنیتی و بازجویی و ... برای درج یک مطلب که حق‌الناس نیست؛ صحیح نیست.

او با بیان اینکه اسلام از حق اشخاص نمی‌گذرد و حق‌الناس در اسلام بسیار مهم است، گفت: اگر رسانه‌ای حقی را از شخصی ضایع کرد باید پاسخگو باشد اما اگر نظری در مسائل سیاسی،‌اقتصادی، اجتماعی و ... ارائه کند این متعرض شدن و فضای رسانه را امنیتی کردن جز ضرر چیز دیگری ندارد چراکه ممکن است خود را پنهان کند اما از جای دیگر به اساس لطمه می‌زند از همین رو باید با یک چهارچوب خردمندانه و فرهنگ صیانتی رسانه‌ها را مدیریت کنیم. آسیب‌رسانی با ابزار رسانه و سوء‌استفاده از رسانه در آسیب رساندن به حقوق افراد نباید نباشد و ما باید راهی را باز کنیم که انسان‌ها خودشان خلاف نکنند نه اینکه مجبور باشند خلاف نکنند.

*جماران