«بی دستاوردی برجام»، «عدم لغو تحریم ها»، «عدم تأثیر برجام بر اقتصاد» و ده‌ها مورد از این قبیل گزاره‌ها، روزانه یا با سانسور اطلاعات صحیح یا هم جعل اخبار توسط منتقدین دولت و رسانه‌های مخالف منتشر می‌شود بدون اینکه واقعیت ماجرا یا تمام ماجرا گفته شود.

اخیرا یکی از منتقدین محترم در یادداشتی با عنوان "فقط یک نمونه بیاورید" نوشت: «نه تنها تاکنون هیچ تحریمی لغو- یا حتی تعلیق هم- نشده است، بلکه طی یک سالی که از آغاز اجرای برجام می‌گذرد، دهها تحریم دیگر نیز به تحریم‌های قبلی اضافه شده است.» اینکه گزاره مزبور که مشابه محتوای آن توسط منتقدان برجام، تبلیغ می‌شود تا چه حد صحیح است و قطعیت نهفته در قضاوت ایشان با چه منطقی قابل توضیح است را کنار می‌گذاریم. چرا که اساساً در بحث لغو تحریم‌ها اغلب منتقدین تردیدی روا نمی‌دارند و بحث عمده آنها کارشکنی غرب در بهره‌برداری از فضای لغو تحریم‌ها از یکسو و همچنین اعتقاد آنها به عدم مدیریت صحیح این فضا توسط دولت و برای کسب امتیازات لازم است.

با این حال منتقد محترمی که می‌گوید «در چنته برجام تقریباً هیچ دستاورد قابل ارائه‌ای وجود ندارد» و درخواست می‌کند «فقط به یک نمونه اشاره کنید» قطعاً می‌داند که در فقط یک نمونه از دستاوردهای برجام با افزایش بیش از یک میلیون و دویست هزار بشکه‌ای نفت، ماهانه بالغ بر 3 میلیارد دلار در ماه‌های اخیر بر درآمد کشور افزوده شده است! و همچنین ایشان می‌دانند که پول حاصل از فروش نفت را می‌توانیم به دلار استفاده کنیم!

حتماً به خاطر می‌آورند که پول همان مقدار نفتی که پیش از تحریم‌ها می‌فروختیم نه قابل انتقال به داخل بود و نه می‌شد از ما به ازای دلاری آن استفاده کرد بلکه چند کشور خاصی که به ما نفت می‌فروختند در برابر آن می‌توانستیم از آن کشورها کالا وارد کنیم! این تنگنای ملی را نه فقط ایشان بلکه مردم هم خوب به خاطر می‌آورند! انگار از خاطرشان رفته است که برخی وزیران ما در نهایت ناچاری و از سر اجبار به علت نیاز شدید به دلار، قاچاقی و در چمدان مسافرتی از هتل‌های امارات دلار به داخل منتقل می‌کردند! انگار از خاطر رفته است که اگر برجام نبود قرار بود با کاهش 20 درصدی صادرات نفتمان در هر 6 ماه، اوایل 94 برنامه نفت در برابر غذا را تجربه کنیم!

لابد می‌دانند دولت با ادامه روند پیشین پول پرداخت حقوق کارمندان خود را هم نداشت! آیا منتقدان برجام اوضاع اسفناک جذب سرمایه‌گذاری خارجی را به خاطر نمی‌آورند که در کل 8 سال 84 تا 92 حدود 24 میلیارد دلار بود ولی این رقم تنها در یک سال اخیر پس از برجام 11 میلیارد دلار است؟

آیا هزینه‌های گزاف نقل و انتقالات پولی و کالایی ایران را به یاد ندارند؟ آیا تحریم مهم‌ترین ابزار صادراتی ما یعنی کشتیرانی را فراموش کرده اند؟ تحقیر ملی ایران را که مجبور بودیم به خاطر تحریم و عدم پهلو‌گیری کشتی‌ها در بنادر، از شارجه و دبی با لنج و قایق کالاهای مورد نیازمان را با پرداخت هزینه‌های گزاف به داخل انتقال دهیم به یاد نمی‌آورند؟

وقتی مجبور بودیم به صورت محرمانه و قاچاقی با پرچم‌های سومالی و مالی و کنیا برخی از مهم‌ترین کالاهای مورد نیازمان را از طریق کشتی از آب‌های آزاد و بنادر دنیا عبور دهیم، به خاطر نمی‌آورند؟

این فاجعه فقط وقتی در چشممان بزرگ جلوه می‌کند که بدانیم 90 درصد تجارت خارجی و واردات و صادراتمان از طریق کشتیرانی و دریا است! اکنون که کشتی‌ها با پرچم ایران آزادانه در آب‌های آزاد و بنادر دنیا رفت و آمد دارند و پوشش بیمه صادرات و واردات ما توسط شرکت‌های معتبر بین‌المللی انجام می‌شود چرا در چشم آنها دیده نمی‌شود؟ آیا نمی‌دانند در یک ساله پس از برجام نزدیک به 50 میلیارد دلار قرارداد در بخش‌های مختلف بین ایران و کشورهای دیگر عقد شده است؟

قراردادهای متعدد تولید مشترک خودرو و هدف‌گذاری صادرات 30 درصدی، سرمایه‌گذاری 4 میلیارد یورویی ایتالیا و یک میلیارد دلاری آلمان در راه‌آهن ایران، قرارداد سرمایه گذاری نزدیک به 7 میلیارد دلاری توتال در طرح‌های ایران و.. را از یاد برده است؟ اما سؤال مشخص تری که باید از این گروه پرسید این است که اگر برجام نبود چه اتفاقی می‌افتاد؟ آیا از وضعیت وخیم و در آستانه فروپاشی اقتصاد ملی ایران در سال‌های 90 و 91 آگاهی ندارند؟

آیا از افت 20 درصدی تولید ملی ایران در سال 91 خبر ندارند؟ آن اقتصاد با این حجم عظیم چند میلیونی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی که به یکباره در دو سه سال اخیر وارد بازار کار شده‌اند به کجا ختم می شد؟ تورم 40 درصدی اواخر دوران احمدی‌نژاد قرار بود با ادامه روند پیشین مانند ونزوئلا به 400 درصد برسد؟ رشد اقتصادی منفی 6.8 اواخر دوره احمدی‌نژاد قرار بود چقدر از حجم اقتصاد ملی ایران کم کند؟

ما که از دوره وفور درآمدهای نفتی با نزدیک به 700 میلیارد دلار پول نفت نتوانستیم در مسیر توسعه و رشد صنعتی بهره ببریم، قرار بود با ادامه روند پیشین، سقوط قیمت نفت و درآمد حداکثر 25 میلیارد دلاری و حجم انبوه تعهدات و دیون اقتصادی به بخش‌های مختلف، به چه چیزی راضی شویم؟

کمی تدبر و تأمل لازم است تا با رعایت حداقلی از انصاف به آنچه انجام شد و آنچه برجام در اقتصاد ایجاد کرد پی برد. اینگونه تاختن در عرصه پر فراز و نشیب داوری توافق هسته‌ای با اخلاق سیاسی و شئونات حرفه‌ای رسانه‌ای مغایرت دارد. آیا این چند نمونه از ده‌ها و صدها مورد دستاوردهای ریز و درشت برجام کفایت نمی‌کند؟