انصار الخميني (ره) :: پیوند سیاست و عبادت

تاريخ انتشار: 05 مرداد 1395 ساعت 19:53:48

گزیده دیدگاه های امام خمینی (س) در مورد نماز جمعه؛
پیوند سیاست و عبادت

جماران: امام خمینی (س) در وصیت نامه خود نماز جمعه بیانگر را بزرگترین عنایات حق تعالی بر جمهوری اسلامی می داند. همچنین در توصیف نماز جمعه می فرمایند که «نماز جمعه عبادت بزرگى است، اما در کنار آن عبادت بزرگترى وجود دارد و آن حفظ وحدت جامعه است. (صحیفه امام، جلد 20، صفحه 189) از این گزاره و گزاره های دیگر از بیانات بنیانگذار جمهوری اسلامی اینچنین برداشت می شود که امام خمینی (س) همواره بر وجه سیاسی نماز جمعه تأکید داشتند. اما همواره بر این امر نیز تأکید داشتند که «در خطبه نماز جمعه مقدرات مملکت باید بیان بشود؛ مسائل سیاسى که در مملکت جریان باید پیدا کند، مسائل اجتماعى که در مملکت باید جریان پیدا کند، گرفتاریهاى مسلمانها، اختلافات مسلمانها، در آن خطبه‏ها باید طرح بشود و رفع بشود.» (صحیفه امام، جلد 4، صفحه 447)

بنابر این بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در کنار وجه سیاسی نماز جمعه بر وجوه اجتماعی و فرهنگی آن نیز تأکید دارند؛ همان طور که می فرمایند، «نماز جمعه یک اجتماع سیاسى است» (صحیفه امام، جلد‏10، صفحه 16) و ضمن تأکید بر نقش ائمه جمعه بر فرهنگ عمومی و مردم جامعه می فرمایند که «ائمه جمعه باید توجه داشته باشند که یکى از مؤثرترین قشرهاى جامعه به حساب مى‏آیند و باید توجه داشته باشند که مردم گوششان به اینهاست و در اجتماع، سعى مى‏کنند ببینند امام جمعه چه مى‏گوید. از این رو، باید سعى شود خطبه‏ ها پر محتوا باشد. در خطبه ‏ها، هم باید امر به تقوا و این گونه مسائل رعایت شود و هم مردم را به وحدت و حضور در صحنه دعوت نمایند.» (صحیفه امام، جلد ‏17، صفحه 106)

امام پس از دعوت ائمه جمائات به اجتماع و وحدت خطاب به آنها تأکید دارند که «هیچ وقت یک مسئله ‏اى را به خطبه ‏هاى نماز جمعه نکشانند، چه اشکال داشته باشند به فلان استاندار، فلان حاکم یا فلان وزارتخانه و چه اشکال داشته باشند به فلان آدم یا فلان شخص. این جاى خطبه نماز جمعه، جاى دعوت به حق است و دعوت به تقوا و مصالح مسلمین را در او گفتن، و تعرض به این خرده‏ ریزى‏ها، اینها از شأن ائمه جمعه خارج است؛ پرهیز کنند از این معنا.» (صحیفه امام، جلد ‏19، صفحه 251)

ایشان همچنین بر توجه ائمه جمعه بر آبروی افراد و نکشاندن انتقادهایی که به افراد دارد به تریبون نماز جمعه تأکید داشته و می فرمایند که « و آن چیزى که من از آقایان تقاضا مى‏کنم این است که آقایان ارشاد کنند مردم را، دعوت کنند مردم را. اگر- فرض کنید- که این جوانها، اینها هم نه اینکه سوء قصد دارند، اینها هم یک اشتباهاتى دارند، یک خطاهایى دارند، البته ممکن است که از گروههاى مختلفى که همه منحرف هستند نفوذ کرده باشند در بین اینها، لکن شما نصیحتشان کنید، با برادرى با آنها رفتار کنید. وقتى نصیحت کردید و آنها فهمیدند راه چیست، اکثراً این طور هستند که تابع مى‏شوند و باید با اینها با برادرى رفتار کرد و موعظه کرد و نصیحت کرد. و اگر فرض کنید یک خطایى از این گونه افراد مى‏شود، در نماز جمعه طرح نشود.» (صحیفه امام، جلد 16، صفحه 99)

در نهایت اینکه امام خمینی (س) در مورد تأثیر نماز جمعه بر اقشار جامعه را به وضوح دید حکم انتصاب آیت الله منتظری به امامت جمعه تهران است. در قسمتی از این حکم آمده است که « نماز جمعه- که نمایشى از قدرت سیاسى و اجتماعى اسلام است- باید هر چه شکوهمندتر و پر محتواتر اقامه شود. ملت ما گمان نکنند که نماز جمعه یک نماز عادى است، امروز نماز جمعه با شکوهمندى که دارد، براى نهضت کوتاه عمر ما یک پشتوانه محکم و در پیشبرد انقلاب اسلامى ما عامل مؤثر و بزرگى است. ملت عظیم و عزیز با شرکت خود باید این سنگر اسلامى را هر چه عظیمتر و بلندپایه تر حفظ نمایند تا به برکت آن، توطئه‏ هاى خائنان و دسیسه‏هاى مفسدان خنثى شود.»(صحیفه امام، جلد‏9، صفحه 492)