با همه اصرار بر حفظ شکل و صورت و القای ماندگاری درحال و هوای سال های آغازین دهه 60 خواسته یا ناخواسته و هم سو با جامعه متحول شده است...
 
امروز سی و هفتمین سالروز انتشار نخستین شماره روزنامه جمهوری اسلامی در 9 خرداد 1358 است. روزنامه ای که از نظر سن و سال پس از روزنامه های اطلاعات و کیهان در جای سوم قرار می گیرد و این سابقه در کشوری که مطبوعات چندان نمی پایند جلب توجه می کند.

روزنامه جمهوری اسلامی به عنوان ارگان حزب جمهوری اسلامی و به صاحب امتیازی حزب جمهوری اسلامی و مدیر مسوولی آیت الله سید علی خامنه ای و سردبیری میرحسین موسوی منتشر می شد و پس از آن که سردبیر در مهر ماه 1360 به نخست وزیری رسید حجت الاسلام مسیح مهاجری سردبیری را به  عهده گرفت. البته از سه ماه قبل از آن و پس از انتخاب به عنوان وزیر امور خارجه نیز عملا این اتفاق افتاده بود.

نکته جالب درباره روزنامه جمهوری اسلامی این است که برخی آن را روزنامه رسمی کشور تصور می کردند در حالی که روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران روزنامه ای دیگر است.

با انحلال حزب جمهوری اسلامی در اواسط دهه 60 روزنامه جمهوری اسلامی عبارت «ارگان حزب جمهوری اسلامی» ازپیشانی آن حذف شد و با انتقال امتیاز از حزب به آیت الله خامنه ای به انتشار خود ادامه داد. اما به خاطر ریاست جمهوری  دخالتی نداشتند و مدیریت و سیاست گذاری با حجت الاسلام مهاجری بود و هر چه زمان گذشت بیش از پیش ناشر افکار آیت الله هاشمی رفسنجانی شناخته شد هر چند که در دوران ریاست جمهوری او انتقاد به سیاست تعدیل و برخی کارگزاران سازندگی نیز در آن به چشم می خورد. لوگوی این روزنامه بعد از 7 تیر 1360 هم به نشان شهیدان این واقعه با قطرات خون شناخته می شود.


[روزنامه جمهوری اسلامی؛ حال و هوای دهه 60 در عین تحول]

روزنامه جمهوری اسلامی در دوران اصلاحات اما منتقد سیاست های فرهنگی و اجتماعی دولت برآمده از دوم خرداد بود و از این نظر بسیار به کیهان شبیه شده بود و حتی در سیاست های هسته ای نیز از مواضع رادیکال حمایت می کرد. روی کار آمدن دولت احمدی نژاد اما سبب شد این روزنامه نوع دیگری از اصول گرایی را تجربه یا ارایه کند.

روزنامه جمهوری اسلامی در انتقاد از دولت احمدی نژاد به جز انگیزه های دیگران دو دلیل خاص داشت: یکی نزدیکی به هاشمی رفسنجانی و دیگر این که احمدی نژادی ها به مداحان و شبه حوزوی ها میدان داده بودند حال آن که روزنامه جمهوری اسلامی همواره خود را مدافع روحانیت اصیل دانسته است و با مداحان چندان میانه ای ندارد.

از مهم ترین دغدغه های این روزنامه در آغاز هر دوره مجلس شورای اسلامی کاهش شمار نمایندگان روحانی است. اتفاقی که در هر دوره به جز مجلس هفتم رخ داده است.

از ویژگی های دیگر این روزنامه انعکاس کامل خطبه های نماز جمعه هاشمی رفسنجانی است از مهر 60 که اولین نماز جمعه را اقامه کرد تا تیر 88 که آخرین را و تنها این روزنامه است که متن کامل خطبه های اول و دوم را از بای بسم الله تا تای تمت منتشر کرده است و از خاطره انگیز ترین آنها گزارش کامل سفر به فدک بوده است.

همچنین منبع موثقی برای نقل خطبه های نماز جمعه شهرهای مختلف در 37 سال گذشته به حساب می آید و شنبه ها یک یا دو صفحه کامل را به گزارش خطبه های نماز شهرستان ها اختصاص می دهد چون در غالب شهرستان ها خبرنگار و نماینده دارد.

روزنامه جمهوری اسلامی دو دوره سخت را با مهارت پشت سر گذاشته است. یکی زمان احمدی نژاد که از یک سو منتقد دولت بود و از جانب دیگر همچون گذشته نمی خواست انتقادها به گونه ای باشد که با سیاست های کلی نظام در حمایت از دولت در تعارض باشد و دیگری بعد از سال 88 که معاونت مطبوعاتی هم رفتار نامتعارفی از خود نشان می داد و برای اولین بار جمهوری اسلامی هم اخطار و تذکر گرفت.

مشهور است که در روزی که محمد علی رامین معاون مطبوعاتی دولت دوم به روزنامه جمهوری اسلامی رفت ولی مسیح مهاجری در روزنامه نماند و حاضر به استقبال یا دیدار با او نشد.

با این حال و هر چند دولت روحانی بر سر کار آمده اما به خاطر ادامه حصر آخرین نخست وزیر ایران احساس می شود مدیریت روزنامه از یک سو مایل به اتمام این وضعیت است و از جانب دیگر نمی تواند با صراحت در این باره بنویسد.

این روزنامه اما از حال و هوای گذشته دل نمی کند و مانند روزنامه اطلاعات یادآور دهه 60 است تا دوران دیجیتال و عصر انفجار اطلاعات و مانند اطلاعات با علایق و سلایق مدیر مسوول آن شناخته می شود. همان گونه که اطلاعات با سید محمود دعایی ، جمهوری اسلامی نیز با مسیح مهاجری. روحانی یی که از حادثه 7 تیر 1360 جان به در برد اما یک چشم خود را تقریبا از دست داد.

نکته  دیگری که درباره روزنامه جمهوری اسلامی جلب توجه می کند این است که از سال 1368 به این طرف نام صاحب امتیاز را قید نمی کند البته به این خاطر که این روزنامه ارتباط تشکیلاتی با مقام معظم رهبری ندارد حال آن که قانون مطبوعات نشریات را موظف کرده نام صاحب امتیاز و مدیر مسوول و نشانی را در شناسنامه بیاورند.

جمهوری اسلامی در حال حاضر به عنوان روزنامه اصول گرا – اخلاق گرا شناخته می شود و از این منظر با دیگر اصول گرایان مرزبندی دارد و یگانه روزنامه ای است که هر روز تصویری از امام خمینی رهبر فقید انقلاب اسلامی را در صفحه اول می آورد.

روزنامه ای که سی و هفتمین سال انتشار را پشت سر گذاشت و با همه اصرار بر حفظ شکل و صورت و القای  ماندگاری درحال و هوای سال های آغازین دهه 60 خواسته یا ناخواسته و هم سو با جامعه متحول شده همان گونه که هاشمی رفسنجانی چنین بوده است.

  تعداد بازديدها: 2019

    نسخه قابل چاپ