نام و كنيه ايشان همانند رسول خدا (ص) است و داراي 6 لقب مشهور است. از آن جا كه حاكمان ستمكار عباسي بر پايه نويدها و بشارتهاي رسيده از رسول الله (ص) مي دانستند كه فرزندي به نام مهدي از امام حسن عسكري (ع) زاده خواهد شد و همو خروج خواهد كرد و بساط ظلم و جور را از صحن گيتي برخواهد چيد، در صدد بودند كه اگر چنين نوزادي پديد آيد، او را از ميان بردارند.

 از اين رو تولد و مراحل رشد و نموّ ظاهري آن حضرت، هم چون حضرت ابراهيم عليه السلام، در پنهاني صورت گرفت و جز خاندان و شيعيان خاص از وجود حضرتش آگاهي نداشتند. با وجود اين، امام حسن عسكري (ع)، در فرصتهاي مناسب، ايشان را به برخي اصحاب خاص خويش نشان مي دادند تا شيعيان در آينده در مسأله امامت به ضلالت و گمراهي نيفتند، و در دينشان ثابت و استوار باقي بمانند.

سال هاي اول زندگاني حضرت مهدي (ع) به همين منوال گذشت تا اين كه به سال 260 هجري، در سن پنج سالگي پدر عزيزش را از دست داد. در پي اين حادثه غم انگيز، امامت و رهبري شيعيان به آن حضرت انتقال يافت. حضرتش در آن هنگام، از كمالات و دانشهاي الهي همان را داشت كه ديگر امامان داشتند و اين مقام و منزلتي بود كه خداي تعالي به حضرتش عنايت فرمود. چنان كه يحيي بن زكريا را در حال صباوت و عيسي بن مريم را در وقت طفوليت، مقام نبوت كرامت فرمود.

 چنان كه ياد شد، حضرت مهدي (عج) به دور از ديده مردم مي زيست و با افراد اندكي معاشرت داشت. جعفر عموي آن حضرت، با استفاده از اين مسأله، به دروغ خود را جانشين و وارث حضرت عسكري (ع) معرفي كرد.  به همين علت است كه او را كذّاب لقب داده اند. اما به لطف خداوند متعال حضرت مهدي (عج) نقشه او را بر آب كرد. خبر وجود فرزندي از امام حسن عسكري (ع) انتشار يافت و مأموران حكومتي به سعايت جعفر كذّاب ، بر تفتيش و جستجوي خود شدت بخشيدند و در اين راه آزار و اذيتهاي فراوان براي خانواده حضرت عسكري (ع) فراهم آوردند، ولي كوششهاي آنان حاصلي در بر نداشت.

جعفر كذاب نيز از ادّعاي خود طرفي نبست و تنها توانست ميراث آن حضرت را به يغما برد. از اين روست كه امام حسين عليه السلام فرمود : قائم هذه الأُمةِ هُوَ التاسِعُ مِنْ وُلدي وَ هُوَ صاحِبُ الغَيْبَةِ. و هُو الّذي يُقَّسَمُ ميراثُهُ و هُوَ حيًّ . [کمال الدين 1/317] قائم اين امت همان نهمين از فرزندان من است. و اوست كه غيبت كند و اوست كه ميراثش تقسيم شود در حالي كه زنده باشد.

 در هر حال سلسله امامان دوازده گانه از هم نگسست و امامت الهي به راه خود ادامه داد، ولي پيگيري و تعقيب دشمن خطري بس جدّي بود كه جان امام دوازدهم را تهديد مي كرد. همين امر و پاره اي از عوامل ديگر ايجاب مي كرد كه آن حضرت در غيبت به سر برند و به دور از ديده مردم زندگي كنند.

امام صادق عليه السلام مي فرمايد : للقائم غَيْبتانِ؛ أحدهما قصيررةٌ وَ الأُخري طَويلةٌ االغَيْبَةُ الأُولي لايَعْلمُ بمكانِهِ فيها إلا خاصَّةُ شيعَتِهِ و الأُخري لايَعلمُ بِمكانِهِ فيها الاّ خاصَّةُ مواليهِ [کافي ج1ص340] از براي قائم دو غيبت باشد، يكي كوتاه است و ديگري طولاني. در غيبت نخستين، فقط شيعيان خاص از مكان حضرتش آگاهند و در ديگري تنها خدمتگزاران ويژه حضرتش از مكان او با خبر مي باشند.

غيبت صغري بنا به قول مشهور از سال 260 هجري، ابتداي امامت حضرت مهدي (عج) ابتداي امامت حضرت مهدي (ع)، آغاز شد و حدود 69 سال به طول انجاميد. برخي عالمان چون شيح مفيد و سيد محسن امين عاملي، آغاز غيبت صغري را از هنگام ولادت آن حضرت به شمار آورده اند. زيرا در آن سالها نيز ، حضرتش به دور از نظرها مي زيسته است. با اين حساب، دوره غيبت صغري 74 سال مي شود. حضرت مهدي (ع) در دوره غيبت صغري چهار تن از شيعيان صالح خود را به عنوان سفير معرفي نمودند كه هر يك از پس وفات ديگري ، به انجام اين وظيفه بزرگ مي پرداختند. اين چهار تن سوالات و مشكلات مردم را به آن حضرت عرضه مي كردند و پاسخهاي ايشان را به مردم مي رساندند.

 حساسترين فراز دوران غيبت صغري، مرگ علي بن محمد سمري بود. زيرا هم زمان با مرگ او، دوران ارتباط مستقيم با امام زمان (عج) به انجام رسيد و عصر غيبت كبري آغاز گرديد. در دوران غيبت كبري به حكم اين كه ارتباط مستقيم با امام زمان عليه السلام مقدور نيست، وظيفه مردمان آن است كه براي آشنايي با دستورات قرآن و اهل بيت عليهم السلام به عالمان رباني و فقيهان وارسته و عادل مراجعه كنند و با راهنمايي آنان تكاليف ديني خود را به كار بندند.

 اعتقاد به مهدويت در بسياري از اديان گذشته نيز وجود دارد و در دين مبين اسلام در آيات قرآن، کلمات معصومين و احاديث قدسي از آن سخن به ميان آمده است ،حتي مي توان سيماي حکومت مهدي (عج) را در قرآن جست . به زودي آن اسطوره صفات عالي انساني و مجاهد در راه خدا خواهد آمد .

قابل ذکر است که در روايات از علائم ظهور حضرت سخنهايي به ميان آمده است. يکي از سوالات مهم در زندگي حضرت مهدي (عج) طول عمر ايشان مي باشد که با تکيه بر اصول علم پزشکي و با نگاه به تاريخ موثق در وجود انسانهايي با عمرهاي طولاني مي توان اين قضيه را پاسخ گفت.

 طبق نص شريف روايات، بزرگترين عبادت، دعا براي فرج حضرت ولي عصر (عج) است، يا به معناي صريح تر دعا كردن و آماده كردن خود و اطراف خود براي ظهور آخرين ذخيره الهي بر روي زمين، حجت خداو مصلح جهان است.

 بياييم فرج را از خود آغاز كنيم تا به فرج سرورمان و مولايمان مهدي ( عج) رهنمون شويم. او منتظر است...