در آستانه نشست اوپک و رو در رو شدن دو عضو بزرگ این سازمان ( ایران و عربستان )، نگاه های نگران به نتیجه این نشست و واکنش احتمالی عصبی ریاض است.
خصومت عربستان با ایران که دهه ها بر سر نفت و دیگر موضوعات ادامه داشته، موضوعی پیچیده است.

پایگاه اینترنتی «مارکت واچ» در گزارشی نوشت: سرمایه گذاران در انتظار نشست روز یکشنبه تولید کنندگان بزرگ نفتی - اوپک – در شهر «دوحه» قطر هستند تا ببینند نتایج آن چه تاثیری بر بهای نفت خواهد داشت. اما در این میان موضوعی هست که ممکن است هر گونه توافق احتمالی در این نشست را نشدنی کند: تنش میان ایران و عربستان.

عربستان مدعی شده که هر توافقی در این نشست باید ایران را نیز دربر گیرد. اما وزیر نفت ایران در ماه فوریه این درخواست را جوک خواند. از آن زمان سرمایه گذاران در انتظار توافقی در زمینه تولید نفت هستند.

اما بسیاری از ناظران معتقدند این اتفاق باید بدون حضور ایران که می خواهد پس از سال ها تحریم، اکنون تولید خود را افزایش دهد، بیافتد. خصومت عربستان با ایران که دهه ها بر سر نفت و دیگر موضوعات ادامه داشته، یک موضوع پیچیده است.

«مت بی» تحلیلگر بازار نفت در ایالت «تگزاس» گفت: «این خصومت تاریخی است و از سال ها پیش از آنکه نفت کشف شود آغاز شده و مدت ها پس از آنکه نفت اهمیتش را از دست بدهد ادامه خواهد یافت.

نشست اوپک در حالی برگزار می شود که بهای نفت پس از کاهش چشمگیر، اکنون با اندکی بهبود مواجه شده است. شاخص نفت آمریکا پس از آنکه در اواسط فوریه به کمترین حد خود در 13 سال گذشته رسید و 26.21 دلار در بشکه معامله شد، در ماه جاری میلادی با 9 دلار افزایش به بیش از 40 دلار در بشکه رسید.

با این حال هنوز هم بهای نفت از بهای بیش از 100 دلاری خود در اواسط سال 2014 بسیار فاصله دارد.

آغاز خصومت عربستان علیه ایران به سال 1979 یعنی پیروزی انقلاب اسلامی باز می گردد.

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و سرنگونی رژیم شاه، انقلاب این کشور به جهان عرب صادر شد و این زنگ خطری برای عربستان محسوب می شد. این در حالی بود که عربستان سعودی در سال 1980 از عراق در جنگ فاجعه بار ایران – عراق حمایت کرد. با پایان این جنگ در سال 1988 نوعی تمایل به دوستی ایجاد شد اما تجاوز آمریکا و اشغال عراق در سال 2003 تنش ها را بار دیگر آغاز کرد؛ زیرا سرنگونی رژیم صدام حسین آنچه را که سعودی ها دژی علیه نفوذ ایران در منطقه می دانستند، از بین برد.

توافق هسته ای ایران یکی دیگر مواردی بود که خشم سعودی ها را بر انگیخت زیرا آنها می ترسیدند از سرگیری روابط میان تهران و واشنگتن وابستگی آمریکا به ریاض را کاهش دهد و ارزش استراتژیک این پادشاهی را برای واشنگتن از بین ببرد. از زمان امضای توافق هسته ای ظن سعودی ها به انگیزه های آمریکا به مرز هیستریک رسیده و ریاض را به سمت اتخاذ سیاست های مستقل تر سوق داده است.

این در حالی است که ایران و عربستان در قبال سوریه نیز مواضع متفاوتی دارند؛ در حالی که ایران از متحدان نزدیک «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه است عربستان از مخالفان در این جنگ خونین پشتیبانی می کند. و اعدام «نمر باقر النمر» روحانی برجسته شیعه در اوایل امسال موجب خشم جهانیان و از جمله ایرانیان شد. عربستان به بهانه حمله شماری از معترضان به سفارت خانه خود در تهران به روابط دیپلماتیک خود با ایران پایان داد.

بنابراین تمامی این خصومت ها چه بر سر آینده نفت خواهد آورد؟ سعودی ها و ایران اغلب در مشاجرات نفتی مخالف یکدیگر بوده اند. در دهه 1980 ایران به رغم مقاومت عربستان بر تلاش ها برای بالاتر رفتن بهای نفت تاکید کرد. این در حالی بود که در اصل این عربستان بود که جنگ نفتی اخیر را برای کاهش بهای نفت به راه انداخت.

به گفته بی، «تولید کنندگان نفت شل آمریکا و دیگر تولید کنندگان غیر عضو اوپک نیز از جنگ نفتی به رهبری عربستان آسیب دیده اند. اما از دید عربستان ممکن است پایین نگاه داشتن بهای نفت این کشور را به اهدافش در مورد آسیب مالی رساندن به ایران نزدیک کرده باشد.»

در عین حال ایران ممکن است دلایل خود را برای مخالفت با هر گونه پیشنهادی برای کاهش میزان تولید داشته باشد. این کشور می خواهد تولید خود را به میزان قبل از تحریم یعنی 4 میلیون بشکه در روز برساند.

صندوق بین المللی پول پیش بینی کرده است رشد اقتصادی ایران سال جاری مالی به 4.3 درصد برسد. در عین حال، برخی تحلیلگران پیش بینی کرده اند سرمایه گذاری مستقیم خارجی ایران امسال به 50 میلیارد دلار برسد، در حالی که در سال 2014 حدود 2.1 میلیارد دلار بود.

ایران دومین دارنده ذخایر نفت اثبات شده در جهان است.«سلتم اییگون» اقتصاددان ترک از شهر «استانبول» گفت: «افزایش صادرات و جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در اولویت سایت اقتصادی ایران قرار دارد.»

برخی ناظران انتظار دارند عربستان خصومت های خود را زمانی که بحث های اقتصادی به میان می آید، کنار گذارد. سعودی ها نیز به واسطه کاهش بهای نفت آسیب های مالی دیده اند و برای جبران این آسیب ها به اقدامات ریاضتی متوسل شده اند.

«گری راس» مدیر اجرایی گروه انرژی «پیرا» گفت:«من معتقدم سعودی ها در این جنگ برنده نخواهند شد و حتی نخواهند توانست به این سوال پاسخ دهند که ایرانی ها بیشتر از کاهش بهای نفت آسیب دیدند یا خودشان.»

*جماران

  تعداد بازديدها: 1593

    نسخه قابل چاپ