سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان گفت: نشست شب گذشته کاخ سفید، در واقع بیشتر یک نمایشی سیاسی از سوی دولت ترامپ بود و امضای توافق مذکور هیچ تحول تازه‌ای ایجاد نکرده است. این نشست تنها فرصتی بود تا ترامپ چهره‌ای صلح‌طلبانه از خود نشان دهد.

محسن پاک‌آیین در گفت‌وگو با خبرنگار جماران، با اشاره به امضای توافق صلح میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان در کاخ سفید، اظهار کرد: توافق اخیر  موافقتنامه نهایی صلح نیست، بلکه دو طرف با امضای این سند صرفا تمایل خود برای استقرار صلح را بر روی کاغذ آورده‌ و امضاء کرده‌اند. نشست شب گذشته کاخ سفید، در واقع بیشتر یک نمایشی سیاسی از سوی دولت ترامپ بود و امضای توافق مذکور هیچ تحول تازه‌ای ایجاد نکرده است. این نشست تنها فرصتی بود تا ترامپ چهره‌ای صلح‌طلبانه از خود نشان دهد؛ کسی که امروز دستش به خون بی‌گناهان در سوریه، لبنان و غزه آلوده می‌باشد و در جنایات رژیم صهیونیستی شریک است.

وی با بیان اینکه با توجه به مخالفت کشورهای منطقه با اجاره زنگزور توسط آمریکا، اجرای آن با مشکل مواجه است و به همین دلیل در نشست واشنگتن مطرح نشد، افزود: با توجه به اختلافات موجود بین ارمنستان و آذربایجان با روسیه، این دو کشور تصمیم گرفتند آمریکا را به عنوان محلی برای امضای توافق صلح انتخاب کنند. البته این اقدام تحریک‌آمیز با عکس‌العمل تند و صدور بیانیه‌ای تهدیدآمیز از سوی روسیه مواجه شده و نگرانی‌هایی را برای آینده امنیتی قفقاز جنوبی ایجاد کرده است.

این تحلیلگر مسائل قفقاز با اشاره به اینکه در نشست واشنگتن جز نامیدن زنگزور به نام ترامپ که یک اقدام تبلیغاتی بود، تصمیم دیگری گرفته نشد، گفت: جمهوری آذربایجان تمایل دارد کریدور زنگزور را به گونه‌ای تأسیس کند که تحت مالکیت ارمنستان نباشد و تمام کشورها بتوانند از آن به عنوان یک مسیر آزاد استفاده کنند، اما ارمنستان با این موضوع مخالف است، زیرا آن را در حاکمیت خود می‌داند و تأکید دارد باید کنترل‌های گمرکی مرسوم را بر آن اعمال کند. 

پاک‌آیین ادامه داد: بنابراین، ارمنستان خواستار این است که بازگشایی زنگزور در چارچوب عمل متقابل صورت گیرد؛ یعنی جمهوری آذربایجان نیز مسیرهای مواصلاتی ارمنستان به خارج از این کشور، از جمله به سمت ایران، را باز کند. جمهوری آذربایجان اما با این خواسته ارمنستان موافق نیست و به همین دلیل پس از چندین دور مذاکره بی‌نتیجه، این موضوع را از دستور کار مذاکرات صلح خارج کرده اند و اکنون دیگر به آن نمی‌پردازند. 

وی با تأکید بر اینکه کشورهای فرامنطقه‌ای نباید هیچ گونه دخالتی در قفقاز داشته باشند، بیان کرد: دخالت این کشورها موجب ناامنی در قفقاز می‌شود. آمریکا با هدف به انزوا کشاندن روسیه، قصد حضور در این منطقه را دارد و درگیری میان این دو اصلا به نفع کشورهای قفقاز نیست و وضعیتی مشابه اوکراین را در این منطقه ایجاد خواهد کرد که ضرر آن هم به جمهوری آذربایجان می‌رسد و هم به ارمنستان. این دو کشور نیز با علم به همین موضوع، مذاکرات خود را به شکل دوجانبه دنبال می‌کنند و با هر طرحی مانند اجاره این کریدور به آمریکا، مخالف اند. ایران نیز خواهان تداوم امنیت در قفقاز جنوبی و تسریع در امضای موافقتنامه صلح است و با هر گونه حضور کشورهای فرامنطقه‌ای در قفقاز مخالفت دارد. 

سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان با اشاره به صحبت‌های چندی پیش علی‌اف مبنی بر تکمیل کریدور زنگزور تا بهار سال آینده، گفت: این حرف رئیس‌جمهور آذربایجان به شکلی نادرست در رسانه‌های ایران منتشر شد. منظور علی‌اف این بود که بخش آذربایجانی راه‌آهن نخجوان تا بهار آینده تمام خواهد شد، نه اینکه کریدور زنگزور تا آن زمان تکمیل شود. اتفاقا احداث بخش آذربایجانی این راه‌آهن اتفاق مثبتی است، زیرا به راه‌آهنی که از ایران به نخجوان می‌رود، پیوند می‌‌خورد و بر اهمیت مسیر ایران می‌افزاید.

پاک‌آیین با اشاره به مخالفت قاطع ایران و روسیه با حضور شرکت‌های آمریکایی در زنگزور، عنوان کرد: این دو کشور با حضور آمریکا در قفقاز مخالفند و سعی می‌کنند از طریق رایزنی با آذربایجان و ارمنستان، خطرات امنیتی حضور ایالات متحده در این منطقه را گوشزد و این دو را نسبت به ادامه مذاکرات‌شان به صورت مستقل ترغیب کنند.