هزاران جوان هنوز در صف‌های طولانی، چشم‌انتظار تایید بانک‌ها و پرداخت وام ازدواج هستند. بسیاری از آن‌ها با نگرانی از نبود منابع کافی در بانک‌ها، می‌گویند فقط وعده کافی نیست؛ دولت و مجلس باید اعتبار و نظارت واقعی را جدی بگیرند.

با شروع سال 1404، صف طولانی متقاضیان وام ازدواج همچنان به عنوان یکی از چالش‌های جدی جوانان ایرانی مطرح است.  مبلغ این وام برای آقایان زیر 25 سال و خانم‌های زیر 23 سال، 350 میلیون تومان و برای سایر افراد 300 میلیون تومان تعیین شده است.

بازپرداخت این وام 10 ساله (120 ماهه) و با کارمزد 4 درصد است. قسط ماهانه برای وام 300 میلیون تومانی حدود 2.5 تا 2.9 میلیون تومان (بسته به شرایط و نزولی یا ثابت بودن قسط) خواهد بود. برای وام 350 میلیون تومانی، قسط ماهانه نزدیک 2.9 تا 3 میلیون تومان محاسبه می‌شود. بر این اساس، بسیاری از جوانان نگران فشار مالی اقساط وام هستند، به خصوص اگر نقدینگی و شغل ثابت نداشته باشند.

طولانی شدن فرآیند پرداخت و نبود منابع کافی در برخی بانک‌ها باعث نگرانی و سردرگمی متقاضیان شده است. اگرچه بانک مرکزی دستورالعمل اجرایی پرداخت وام ازدواج را به بانک‌ها ابلاغ کرده، اما تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد که صرف صدور دستور کافی نیست و در عمل مشکلات متقاضیان همچنان پابرجاست.

براساس گزارش‌ها، تأخیر در پرداخت وام و عدم تأمین اعتبار کافی توسط برخی بانک‌ها باعث شده صف دریافت وام ازدواج همچنان طولانی باقی بماند و بسیاری از جوانان برای شروع زندگی مشترک خود با مشکلات جدی روبه‌رو شوند.

بانک مرکزی اخیراً با تدوین و ابلاغ دستورالعمل پرداخت تسهیلات ازدواج به بانک‌ها، تلاش کرده تا فرآیند پرداخت را تسریع و ساده کند. با این وجود، طبق تأکید بانک مرکزی، اجرای موفق این دستورالعمل نیازمند نظارت دقیق بر عملکرد بانک‌هاست. در واقع، تا زمانی که نظارت کافی و مستمر بر اجرای این بخشنامه‌ها صورت نگیرد و بانک‌ها ملزم به پاسخگویی نشوند، مشکلات قبلی ادامه خواهد داشت.

تجربه‌ها و دغدغه‌های جوانان در صف انتظار

خانمی 22 ساله که بیش از سه ماه است منتظر تایید شعبه خود مانده می‌گوید: «هر روز وارد سامانه می‌شوم، اما نوبتم جلو نمی‌رود. عقدمان را عقب انداخته‌ایم، چون نمی‌توانیم لوازم اولیه زندگی را بدون این وام تهیه کنیم.»

جوان 27 ساله دیگری نیز می‌گوید: «با حقوق کارگری، بدون وام ازدواج امکان اجاره‌خانه و خرید جهیزیه نداریم. عدم پاسخ بانک فقط باعث استرس بیشتر ما شده است.»

با وجود صدور دستورالعمل پرداخت وام، بسیاری از بانک‌ها به دلیل کمبود منابع، پرداخت وام را به تاخیر می‌اندازند یا نوبت‌دهی را متوقف می‌کنند. این امر باعث شده تا درخواست‌کنندگان وام ماه‌ها در بلاتکلیفی بمانند. مشکلی که الان بسیاری از جوانان در صف ازدواج با آن مواجه هستند به تایید شعبه از سوی بانک مربوط می شود. متقاضیان وام ازدواج در سامانه مربوطه ثبت نام می کنند و بانک و شعبه مد نظر را هم انتخاب می کنند ولی برای اینکه پیامک تایید شعبه و کد رهگیری را دریافت کنند باید چندین ماه در نوبت بمانند.

برخی از متقاضیان به دلیل طولانی بودن صف انتظار طی چند نوبت انصراف داده و بانک خود را هم تغییر داده اند ولی همچنان باید در صف حدوداً 2-3 هزار نفری بانک ها باقی بمانند. یکی از متقاضیان با گلایه می‌گوید: «بارها مسئولین وعده تسریع داده‌اند، اما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم؛ اگر منابع کافی نیست، باید صادقانه به مردم اعلام کنند و تکلیفمان را روشن کنند.»

صف طولانی وام ازدواج در سال 1404 موجب دغدغه و بعضاً بی‌انگیزگی در جوانان شده است. بسیاری از آن‌ها برای آغاز زندگی مشترک خود چشم‌انتظار تامین منابع و حمایت دولت و بانک‌ها هستند. به نظر می‌رسد اگر نظارت کامل نباشد و منابع مناسب تامین نشود، این صف همچنان ادامه خواهد داشت و آثار منفی اجتماعی آن نیز بیشتر خواهد شد.

از سوی دیگر، اگر منابع مالی بانک‌ها برای پرداخت به همه متقاضیان کافی نیست، دولت و مجلس باید در تأمین منابع اعتباری مورد نیاز اقدامات جدی انجام دهند تا به رفع این صف طولانی کمک شود و انگیزه ازدواج در جوانان تقویت گردد.

در مجموع، کاهش صف وام ازدواج تنها با دستور و وعده امکان‌پذیر نیست و نیازمند اقدام عملی، نظارت مؤثر و حمایت مالی جدی نهادهای مسئول است.

*تسنیم