شفق نیوز:  موضوع تحریم گروه‌های مسلح عراقی از حد "افشاگری‌های رسانه‌ای و گمانه‌زنی‌ها" فراتر رفته و به واقعیت تبدیل شده است.

در ادامه این مطلب آمده است: این تحول پس از آن رخ داد که اعضای کنگره آمریکا درخواست رسمی به وزیر خارجه این کشور ارائه کردند تا گروه‌های مسلح عراقی را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد. به گفته دکتر احسان الشمری، استاد مطالعات راهبردی و بین‌الملل در دانشگاه بغداد، این اقدام "نشان‌دهنده تغییرات اساسی در اوضاع است."

تکرار یک پروژه قدیمی؟

الشمری که ریاست مرکز "تفکر سیاسی" را بر عهده دارد، در گفت‌وگو با شفق نیوز اظهار داشت: "این یادداشت، تکرار همان پروژه‌ای است که در سال ۲۰۲۲ مطرح شده بود. بازگشت دوباره این طرح به این معناست که تمامی گروه‌ها، رهبرانشان، منابع مالی، نهادهای اقتصادی، شبکه‌های رسانه‌ای و اعضای آن‌ها – چه در بخش نظامی و چه در بخش سیاسی – کاملاً تحت تحریم قرار خواهند گرفت."

موضع دولت السودانی در برابر گروه‌های مسلح

وی درباره احتمال کنار گذاشتن این گروه‌ها توسط دولت عراق گفت: "گروه‌های مسلح امروز پایه اصلی دولت محمد شیاع السودانی محسوب می‌شوند. این گروه‌ها هنگام تشکیل دولت، اعلام کردند که دولت السودانی، دولت مقاومت و دولت گروه‌های مسلح است. از این‌رو، بعید است که دولت از آن‌ها فاصله بگیرد. دولت همچنین تأکید کرده است که این موضوع یک تصمیم داخلی عراق است و هرگونه عقب‌نشینی از حمایت گروه‌های مسلح و حتی الحشد الشعبی را رد کرده است."

به گفته الشمری، نخست‌وزیر عراق نفوذ سیاسی بالایی در پارلمان ندارد، بنابراین اگر درخواست انحلال الحشد الشعبی یا ادغام گروه‌های مسلح در نهادهای امنیتی را مطرح کند، این امر از سوی اکثریت شیعه که کنترل پارلمان را در دست دارند، رد خواهد شد.

وی افزود: "دولت عراق شاید بخواهد با ارائه طرح ادغام این گروه‌ها، زمان بخرد، اما این گزینه از سوی ایالات متحده پذیرفته نخواهد شد. حتی اگر گروه‌های مسلح اعلام کنند که رفتارشان را تغییر داده و دیگر بخشی از محور مقاومت نخواهند بود و به مسیرهای دولتی پایبند خواهند ماند، این برای آمریکا قانع‌کننده نخواهد بود. زیرا تمرکز کنگره آمریکا بر روی میزان تهدید این گروه‌ها و خساراتی است که به ایالات متحده وارد کرده‌اند، از جمله حملاتی که به کشته شدن نیروهای آمریکایی منجر شده است."

مشکلات دولت عراق در مواجهه با فشارهای آمریکا

الشمری تأکید کرد که "دولت عراق ابزارهای سیاسی لازم برای متقاعد کردن ایالات متحده به هیچ‌گونه طرحی را ندارد. همچنین توانایی و اراده سیاسی برای کنار گذاشتن این گروه‌ها را نیز ندارد. بنابراین، تا پایان دوره دولت السودانی، بعید است که هیچ طرحی در این زمینه پذیرفته شود، حتی اگر از سوی السودانی یا گروه‌های مسلح اعلام شود."

دیدگاه‌های متناقض درباره فهرست تحریم‌های آمریکا

اما دکتر سلام عادل، مدیر "رصدخانه اطلاعات و تحلیل"، معتقد است که "این فهرست از نظر قانونی معتبر نیست، زیرا مبنای حقوقی روشنی در قوانین آمریکا ندارد. معمولاً نام‌هایی از این فهرست حذف شده و نام‌های جدیدی اضافه می‌شوند که نشان‌دهنده رویکردهای سیاسی خاص است."

عادل به شفق نیوز گفت: "اینکه برخی افراد که از کشورشان دفاع می‌کنند، تروریست معرفی شوند، اما برخی دیگر که به‌طور بین‌المللی تروریست شناخته شده‌اند، نادیده گرفته شوند، نشان می‌دهد که این فهرست قانونی و دقیق نیست. به‌عنوان مثال، چگونه هادی العامری که از کشورش دفاع می‌کند، تروریست محسوب می‌شود، اما ابو محمد الجولانی که یک منطقه را تحت کنترل دارد، به‌عنوان یک حاکم مشروع شناخته می‌شود؟ این موضوع نشان‌دهنده برخورد دوگانه و معیارهای غیرقانونی آمریکا است."

وی تأکید کرد که عراق قوانین خاص خود را برای برخورد با تروریست‌ها دارد و از نظر قوانین داخلی عراق، هادی العامری تروریست محسوب نمی‌شود. همچنین، بحث درباره انحلال گروه‌های مسلح بی‌اساس است، زیرا آن‌ها یک نهاد دولتی نیستند که بتوان با یک مصوبه پارلمان یا دولت، آن‌ها را منحل کرد. به گفته وی، این گروه‌ها "بخشی از جامعه عراق هستند و در برابر تهدیدات خارجی از کشور دفاع می‌کنند و ایالات متحده نیز از این امر آگاه است."

فشارهای آمریکا و تحولات احتمالی در عراق

جو ویلسون، نماینده کنگره آمریکا، اخیراً در صفحه خود در شبکه اجتماعی اکس نوشت: "باعث افتخار من است که همراه با ده نماینده دیگر کنگره، این نامه را به وزیر خارجه ارائه دادیم و خواستار معرفی گروه بدر به‌عنوان یک سازمان تروریستی، در کنار سایر گروه‌های وابسته به ایران در عراق، شدیم." او در پایان پیام خود نوشت: "ترامپ این مسئله را حل خواهد کرد!"

تأثیر سیاست‌های آمریکا بر عراق

دکتر هيثم هادي نعمان، استاد علوم سیاسی در دانشگاه اکستر بریتانیا، معتقد است که "هدف اصلی ایالات متحده در حال حاضر، دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران است. ترامپ می‌خواهد با دو دستاورد وارد تاریخ شود: اول، توافق با ایران و دوم، برقراری صلح با اسرائیل. تحقق این دو هدف بر شرایط عراق تأثیر خواهد گذاشت."

وی به شفق نیوز گفت: "تمام فشارهای آمریکا بر عراق متمرکز خواهد شد، که می‌تواند باعث تغییرات ساختاری در نظام سیاسی این کشور شود. احتمال دارد که نیروهای سیاسی جدیدی در داخل سیستم حکومتی ظهور کرده و موجب تغییرات جزئی شوند، یا اینکه بخشی از سیستم سیاسی بر بخش دیگر غلبه کند."

نعمان سناریوهای پیش روی عراق را چنین توصیف می‌کند:

1. ائتلاف با ایران که در این صورت عراق با تحریم‌های اقتصادی آمریکا مواجه خواهد شد. این امر ممکن است نارضایتی مردمی را افزایش دهد، چرا که تحریم‌ها می‌توانند منجر به بحران اقتصادی شوند.

2. انشقاق درون نظام سیاسی که ممکن است برخی گروه‌ها به سمت آمریکا متمایل شوند و برخی دیگر در کنار ایران باقی بمانند.

وی در پایان پیش‌بینی کرد که "در هر دو صورت، نظام سیاسی عراق تحت تأثیر این تحولات قرار خواهد گرفت."