ویتامین B۱۲
ویتامین B۱۲ در گوشت و فرآورده‌های لبنی مانند تخم‌مرغ، پنیر، شیر، ماهی، گوشت قرمز، جگر سیاه و قلوه یافت می‌شود. اگر رژیم گیاهخواری دارید یا گیاهخوار هستید با خطر کمبود ویتامین B۱۲ مواجه می‌شوید.همچنین کمبود ویتامین B۱۲ سبب بروز کم خونی و گیجی و کاهش هوشیاری می‌شود. سوزن سوزن شدن دست و پاها، یبوست، خستگی شدید، ضعف، زودرنجی و افسردگی نیز از دیگر علائم کمبود این ویتامین است. کمبود ویتامین B۱۲ منجر به اختلال در سیستم عصبی و سیستم گردش خون نیز می‌شود. به طوری که بیماری‌های روانی مانند زوال عقل، پارانویا و تغییر در رفتار درنتیجه کمبود همین ویتامین است.

ویتامین B۶

ویتامین B۶ غذا را به انرژی تبدیل کند و در مواد غذایی مانند نخود، ماهی تن و آزاد، غلات کامل و حبوبات، جگر گاو، گوشت چرخ‌کرده، سینه‌ مرغ، هندوانه، سیب زمینی و اسفناج یافت می‌شود.
چنانچه این ویتامین به اندازه کافی به بدن نرسد منجر به بروز کم خونی، اختلالات پوستی مانند جوش، افسردگی، حالت تهوع، افزایش احتمال ابتلا به عفونت‌ها می‌شود.

ویتامین B۱ و ویتامین B۲
ویتامین B۱ و ویتامین B۲ به ترتیب در عملکرد دستگاه عصبی و بینایی مؤثر هستند.ویتامین B۱ از غلات کامل، نان، پاستا، برنج فراوری شده، ماهی، حبوبات، لوبیا ساه، سویا، شیر، آجیل و تخم مرغ، تخم‌مرغ به دست می‌آید و سبزیجاتی که برگ سبز تیره دارند مانند بروکلی و اسفناج، گوشت، قلوه و جگر، نیز از منابع غذایی حاوی ویتامین B۲ هستند.این ویتامین‌ها در بسیاری از غذاهایی که مصرف می‌کنیم، وجود دارند. بنابراین کمتر با کمبود آنها مواجه هستیم. ترک‌خوردگی در امتداد دو طرف دهان از علائم فقر این ویتامین است.
ویتامین B۳
ویتامین B۳ نیز در تبدیل غذا به انرژی کمک می‌کند و در مرغ، ماهی، جگر سیاه، گوشت قرمز، غلات کامل و بادام‌زمینی یافت می‌شود. مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع و دردهای شکمی از نشانه‌های کمبود این ویتامین است. ممکن است کمبود شدید بیماری پلاگر را به دنبال داشته باشد. زبر شدن پوست، تغییر رنگ زبان به قرمز پررنگ، استفراغ، یبوست یا اسهال، خستگی مفرط، رفتار پرخاشگرانه، بدبینانه یا اقدام به خودکشی از علائم کمبود این ویتامین است.
ویتامین B۹
ویتامین B۹ (اسید فولیک) در افزایش گلبول‌های قرمز خونی نقش دارد. همچنین احتمال نقص عضو نوزاد را کاهش می‌دهد. این ویتامین در تخم مرغ، مارچوبه، مرکبات، حبوبات، غلات غنی‌شده، بادام زمینی و دیگر آجیل‌ها، لوبیا شامل لوبیا قرمز، نخود، لوبیای چشم بلبلی، حبوبات، سبزیجات، جگر سیاه و قلوه یافت می‌شود. اسهال و کم‌ خونی و نقص عضو نوزاد، خستگی مفرط، اختلال در تمرکز، کج خلقی، سردرد، تپش قلب، تنگی نفس، زخم‌های باز در دهان، تغییر در پوست، مو یا رنگ ناخن دست از دلایل کمبود این ویتامین است.
مکمل‌های ویتامین B
معمولا غذاهایی که ما در طول روز مصرف می‌کنیم منبع غنی ویتامین B هستند اما با این حال اگر فرد نتواند ویتامین موردنیاز خود را به دلایلی از طریق مصرف غذاهای مختلف به‌دست بیاورد باید با تجویز پزشک از مکمل‌های ویتامین B استفاده کند. چون این ویتامین در حفظ سلامت سلول و بالا نگه داشتن انرژی موثر است. بنابراین افراد مسن و زنان باردار که بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین B قرار دارند باید حواسشان به کمبود این ویتامین باشد.

*بهار