اداره بازرسی ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان (سی‌گار)، در گزارش جدیدی که روز سه‌شنبه اول خرداد ‌منتشر شد، از دسترسی گسترده طالبان به کمک‌های بشردوستانه آمریکا به افغانستان پرده برداشت و اعلام کرد که از زمان بازگشت طالبان به قدرت و آغاز ارسال بسته‌های پول نقد به افغانستان، دست‌کم 10 میلیون و 900 هزار دلار به رژیم طالبان پرداخت شده‌ است.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان به نقل از ایندیپندنت، براساس گزارش سی‌گار، از مرداد 1400 که طالبان به قدرت بازگشتند، 38 نفر از 65 نفری که مسئول امور توزیع کمک‌های بشردوستانه در افغانستان‌اند، تایید کرده‌اند مبالغی را به نام مالیات، عوارض، یا پول آب و برق به دولت تحت کنترل طالبان پرداخت کرده‌اند. سی‌گار خبر داد که این مبلغ دست‌کم 10 میلیون و 900 هزار دلار بوده است و خاطرنشان کرد که تنها 63 درصد از افراد و شرکت‌هایی که کمک‌های بشردوستانه آمریکا به افغانستان را توزیع می‌کنند، به پرسش‌های این سازمان پاسخ دادند.
سی‌گار که هر سه ماه گزارشی در مورد وضعیت افغانستان و کمک‌های آمریکا به این کشور منتشر می‌کند، در این گزارش به صورت ویژه به دسترسی طالبان به کمک‌های بشردوستانه پرداخته‌ است.
براساس توافق سازمان ملل و آمریکا، گزارش‌دهی در مورد نحوه و چگونگی هزینه شدن کمک‌های بشردوستانه آمریکا به افغانستان الزامی نیست. در سال 1401 نیز سی‌گار در گزارشی اعلام کرد که مقام‌های آمریکا از پاسخ‌ دادن درباره نحوه به مصرف رسیدن کمک‌های بشردوستانه‌ای به افغانستان فرستاده می‌شود، خودداری می‌کنند.
سازمان ملل متحد و ایالات متحده برای کمک‌رسانی به افغانستان و ادامه پروژه‌های توسعه‌ای از ده‌ها پیمانکار محلی استفاده می‌کنند. مقام‌های سازمان ملل متحد در افغانستان به سی‌گار گفتند که این سازمان از پرداخت مالیات به رژیم طالبان معاف است، اما پیمانکارانش که به‌عنوان واسطه میان کمک‌کننده و دریافت‌کننده کمک کار می‌کنند، به عناوین مختلف از جمله مالیات، عوارض، گمرک و هزینه آب و برق به طالبان پول می‌پردازند.
در گزارش سی‌گار آمده‌ است: «پیمانکاران یا شرکای اجرایی آن‌ها در صورت پرداخت نکردن مالیات و هزینه‌ها و عوارض خدمات موردنیاز به دولت تحت کنترل طالبان با عواقب شدیدی مواجه خواهند شد.»
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) در پائیز 1401 اعلام کرد که سازمان‌های غیردولتی که به طالبان پول پرداخت نمی‌کنند، ممکن است با عواقبی مانند مسدود شدن حساب‌های بانکی، بسته شدن دفاتر و حذف نامشان از فهرست سازمان‌های مجاز به فعالیت روبرو شوند.
بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان همچنین دریافت که طالبان با تلاش برای منحرف کردن کمک‌ها یا نفوذ به سازمان‌های غیردولتی و مداخله در فعالیت‌ها، روند امدادرسانی را مختل کرده‌اند. 17 نفر از 65 پاسخ‌دهنده به پرسشنامه سی‌گار گزارش دادند که برای اجرای برنامه‌هایشان تحت فشار مستقیم طالبان قرار گرفته‌اند. این فشارها عبارت‌ بودند از الزام به استخدام نیروهای موردنظر مقام‌های طالبان، فراهم کردن دسترسی مقام‌های طالبان به کمک‌ها یا استفاده از امکانات سازمان‌های امدادرسان مانند وسایل نقلیه.
براساس این گزارش، طالبان همچنین با محدود کردن مناطق فعالیت سازمان‌های امدادرسان، سعی می‌کنند مسیر کمک‌های بشردوستانه را تغییر دهند و این کمک‌‌ها را میان بستگان، نزدیکان و افراد موردنظرشان توزیع کنند.
در گزارش سی‌گار آمده‌ است که به گفته برخی پاسخ‌دهندگان، طالبان علاوه بر فشار به پیمانکاران، از طریق ایجاد سازمان‌های غیردولتی، در پی دسترسی بیشتر به این کمک‌های مالی هستند.
سی‌گار تصریح کرد که اخذ مالیات‌، هزینه‌، عوارض از شرکت‌هایی که با حمایت مالی آمریکا در افغانستان فعالیت‌ می‌کنند، به مشروعیت یافتن دولت تحت کنترل طالبان نزد مردم افغانستان کمک می‌کند. زیرا افراد مصاحبه‌شونده در این گزارش که مجریان پروژه‌های امدادرسانی و توسعه‌ای‌اند، می‌گویند طالبان با دسترسی به کمک‌های ارائه‌شده به مردم افغانستان، این کمک‌ها را به نام خود توزیع می‌کنند. مقام‌های طالبان در بسیاری از برنامه‌های توزیع کمک‌های امدادی شرکت می‌کنند و رسانه‌های این گروه نیز با انتشار گزارش‎‌هایی سعی می‌کنند این کمک‌ها را از طرف طالبان جلوه دهند.
سی‌گار همچنین در گزارش خود ذکر کرده است که هیچ یک از پیمانکاران در مورد پولی که به طالبان پرداخته‌اند، به دولت آمریکا گزارش نداده‌اند.