آنها که از نزدیک با امام حشر و نشر داشتند می دانند که نماز شب خواندن ایشان از جمله برنامه های دقیق و منظمی بوده که از شروع سن تکلیف وارد برنامه زندگی شان شده است. حال اینکه این نماز شب را چگونه ادا می کردند، در خاطرات دو تن از نزدیکانشان می خوانیم.
جی پلاس، نورانیت در چهره یکی از ویژگی های افرادی است که مقید به نماز شب هستند. این مطلب در کلام امام صادق علیه السلام به این شکل آمده که:
«صَلاةُ اللیلِ تُبَیِّضُ الوَجهَ وَ صلاةُ اللیلِ تُطَیِّبُ الرِّیحَ وَصَلاةُ اللیلِ تَجلِبُ الرِّزقَ»[1].
نمازشب چهره را سفید و نورانی می کند، نماز شب انسان را خوشبو می کند، نماز شب روزی می آورد.
مرحوم آیت الله صانعی درباره نماز شبامام خمینی (س) که عمری برقرار بود چنین روایت کرده است:
نماز شبِ امام واقعاً دیدنی بود. با چنان خضوع و خشوعی نماز می خواندند و قیام و رکوع و سجود را به جا می آورند که به راستی وصف ناپذیر است. این حالات امام نه یک شب و دو شب، بلکه یک عمر برقرار بود؛ چرا که حضرت امام از بعد از سن تکلیف نماز شب را ترک نکردند و حتی به هنگام برگشت از فرانسه به ایران نماز شب خود را در هواپیما به جا آوردند.
آیت الله خوانساری نقل می کردند: وقتی امام در مدرسۀ دارالشفاء حجره داشتند، از آنجا که آب حوض دارالشفاء خیلی خوب نبود، ایشان هر شب برای وضوی نماز شب به مدرسۀ فیضیه می آمدند و یخ حوض را می شکستند و وضو می گرفتند و وقتی به نماز شب می ایستادند گویا در و دیوار فیضیه با این سید همذکر و همصدا می شد[2].
بانو فاطمه طباطبایی، عروس امام خمینی نیز که بسیار با ایشان مانوس بودند درباره نماز شب خواندنشان اینچنین گفته است:
همیشه بعد از نماز شب چهرۀ مبارکشان از شدّت گریه کاملاً برافروخته بود. در رمضان آخرین سال عمرشان چنان در نماز شب اشک می ریختند که دستمال کفاف اشکشان را نمی داد و از این رو کنار دستشان حوله ای می گذاشتند.
امام می فرمودند: «انسان عابد و عاشق کسی است که شب در مقابل خدا می ایستد و می گوید: ای همه ناز! پاسخ بده به این همه نیاز»[3].
1. میزان الحکمة، حدیث 10763.
2. پا به پای آفتاب، ج 3 ص 281، راوی: آیت الله صانعی.
3. پا به پای آفتاب ج 1، ص 180، راوی: خانم فاطمه طباطبایی.
برشی از کتاب سبزتر از سبز؛ ص 15-16