آیتالله صافی گلپایگانی و مشکلات جهان اسلام حضرت آیتالله صافی گلپایگانی از جمله فقهاء و مراجعی بود که دفاع از کیان اسلام و تشیع و حمایت از مظلومان و مستضعفان در جهان اسلام را در راس دغدغههای خود قرار داده بود. این مرجع عالیقدر که توجه به امور مسلمین را از اساتید بزرگ خود همچون آیتالله العظمی بروجردی آموخته بود، در همین راستا دهها مرکز مهم اسلامی و تبلیغی در نقاط مختلف جهان به وجود آورد که منشا خدمات بسیاری شده است.
پیشگام در اهتمام به امور مسلمین
آیتالله صافی که از اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی در اوایل انقلاب بودند در یک سخنرانی در 27 شهریور سال 1358 شمسی، به بیان دیدگاههای خود درباره نسبت انقلاب اسلامی و جهان اسلام در یکی از جلسات خبرگان قانون اساسی میپردازند که نشان از نگاه بلند و اشراف آن مرحوم به اوضاع جهان اسلام دارد. ایشان در آن نطق میگوید: این حرکت و انقلاب صددرصد اسلامی ایران، دشمنان ایران و آنانی را که از شرق و غرب، چشم طمع به کشورهای اسلامی دوختهاند، سخت نگران ساخته است، و بیشتر، از گسترش آن در جوامع اسلامی - که هنوز کم و بیش تحت سیطره اقتصادی و سیاسی و فکری آنان قرار دارند - بیمناکند که مبادا این نیروی اسلام که توانست با دستهای خالی از اسلحه اما متحد، این انقلاب عظیم و بینظیر را به وجود آورد، سایر کشورهای اسلامی را هم آزاد سازد. ایشان در بخش دیگری از این سخنرانی در مجلس خبرگان قانون اساسی افزود: مجلات مختلفی که در جهان اسلام خصوصاً مصر و الازهر منتشر میشود را دریافت و مطالعه میکند تا در جریان دیدگاه سایر مراکز جهان اسلام نسبت به انقلاب اسلامی و ایران و تشیع باشد.
توجه ویژه به شبه قاره هند
حضرت آیتالله صافی گلپایگانی، علاقه زیادی به شیعیان هند داشتند و همیشه از تدین، ولایتمداری و استقامت آنها تمجید میکردند و میفرمودند آنها از خالصترین شیعیان هستند. نکاتی را از سفر به هند و بازدید از کتابخانهها و دانشگاهها و ملاقات با دانشمندان آن دیار تعریف میکردند و همواره افسوس میخوردند که چرا سفرنامهشان به هند، مفقود شده است! ایشان میفرمودند: برخی از کتابخانهها معظمی که آنجا مشاهده کردم، آنقدر مرا تحت تاثیر قرار داده بود که واقعاً نمیخواستم از آنجا بیرون بیایم. انسان گمان میکند همه علم در هند است. وظیفه داریم آن را به جاهای دیگر نیز منتقل کنیم. در زمانی ایشان تمام هزینه تصاویر دو هزار نسخه کتابخانه بینظیر «ممتاز العلماء» در لکهنوی هند را که در ایران نبود، پرداختند تا به ایران آوردند. این گنجینه بسیار مهم، شامل اسناد بسیاری از جمله حدود 20 نامه از صاحب جواهر است.
اهمیت شبهقاره هند (هندوستان، بنگلادش، پاکستان و...) در نگاه آیتالله صافی موجب شده بود قریب 20 سال به حوزههای علمیه و جمعیت مسلمانان و شیعیان این خطه توجه خاصی مبذول دارند. اهمّ فعالیتهای دفتر معظمله در این دوره به شرح ذیل میباشد.
1. تعیین نماینده در شبهقاره؛ جهت ارتباط راحتتر و پاسخگویی به مسائل شرعی و برگزاری برنامههای فرهنگی و برپاییی پایگاه شیعه، نمایندگانی از طرف معظمله در هندوستان و پاکستان منصوب گردیدند.
معظمله نمایندگانی در لکهنو و بمبئی داشتند که به پاسخگویی مسائل شرعی و انجام فعالیتهای دینی و ترویج فرهنگ غنی اهلبیت عصمت و طهارت(ع) مشغول بوده و از جمله فعالیتهای آنها، نشستهای مشترک با مسئولان فرهنگی شیعیان هند و همچنین متولیان فرهنگی ایران در شبهقاره، نماینده محترم مقام معظم رهبری، رایزنی فرهنگی و نمایندگی جامعهالمصطفی(ص) جهت هماهنگ نمودن فعالیتهای فرهنگی و تبیین ضرورتها و ارائه راهکارهای مناسب جهت ایجاد وحدت بین مسلمانان بوده است.
2. تقویت حوزههای علمیه و کمکهای فکری و مالی؛ ضعف و محرومیت شیعیان و حوزههای علمیه در شبهقاره، کاملاً مشهود بوده و یکی از فعالیتهای امور بینالملل دفتر مرجعیت شیعه در این خطه شناسایی حوزههای علمیه و اطلاع از نیازمندی آنان و کمکهای فکری و نرمافزاری و نیز کمک مالی به این حوزهها بوده است.
3. تاسیس مرکز تحصیلات تکمیلی حوزوی؛ در بررسی و برآوردی که از حوزههای علمیه شبهقاره هند صورت گرفت، مشاهده شد که طلاب آن حوزهها بهخاطر مشکلات مالی، قادر به اداره زندگی با شهریه دریافتی نبوده و از این جهت، قادر به تحصیلات تکمیلی و ادامه تحصیل نیستند و عمده دلیل آن، نبود استاد و نیاز مالی میباشد.
4. هماهنگی و نظارت بر فعالیتهای تبلیغی علما و روحانیون شبهقاره از دیگر برنامههای امور بینالملل دفتر مرجعیت شیعه در شبهقاره، تنظیم برنامههایی جهت فعالیت بهینه روحانیون و فضلای آن سامان؛ اعم از روحانیونی که از قم جهت تبلیغ اعزام میشوند و یا علما و روحانیونی که در آن مناطق مستقر هستند، بود. شناسایی مراکز تبلیغی، جلسه با مبلغان و توجیه آنها، نظارت بر نحوه تبلیغ آنان و نیز پرداخت کمکهزینه تبلیغی همچنین جلسه با علماء و روحانیون شبهقاره که در قم یا مشهد سکونت داشته و ترغیب آنان به مهاجرت و اعزام به شبهقاره و انجام فعالیتهای دینی، حوزوی و تبلیغی از جمله این فعالیتها بوده است.
5. گردهمایی سالانه طلاب و علمای شبهقاره هند که هر ساله، علماء و روحانیون و طلاب شبهقاره، در ایالتهای مختلف هند چون دهلی، لکهنو و بمبئی و... و در بنگلادش، براساس فراخوان، دعوت و نشست عمومی برگزار مینمایند.
6. کمک به دارالایتامها از جمله توفیقات هیئت اعزامی به شبهقاره هند، بازدید از دارالایتامهای شیعیان و ابلاغ سلام مرجع عالیقدر و تقدیم کمکهایی در حد توان بوده است.
7. شناسایی و جذب نیروهای مستعد و تشویق به ورود به حوزه و ادامه تحصیل.
بحران بحرین
آیتالله صافی گلپایگانی از جمله مراجعی بود که درباره مسائل اجتماعی و سیاسی اظهار نظر کرده و حتی در مواردی نامههایی به مسئولان داخلی و خارجی نوشته است. از جمله در فروردین 1390 شمسی، در پیامی به امیرعبدالله پادشاه عربستان، از او خواست هر چه زودتر خاک بحرین را ترک نموده و از ملت مسلمان بحرین و تمام مسلمانان جهان عذرخواهی کند.
اعتراض به کشته شدن مسلمانان در افغانستان
ایشان 24 تیر 1400ش در واکنش به وقایع افغانستان، در بیانیهای اعتماد به طالبان با سابقه شرارت و آدمکشی را یک اشتباه بزرگ و غیر قابل جبران دانست. آیتالله صافی ضمن هشدار به دولتها، مجامع بینالمللی، سازمان کنفرانس اسلامی و دولت جمهوری اسلامی ایران، خواستار واکنش جدی به این حوادث شده و تاکید کرد سکوت امروز آنها موجب پشیمانی و ندامت در آینده است و در بیاناتی مهم صراحتاً فرمودند: به طالبان اعتماد نکنید.
اعتراض شدید به حکم اعدام شیخ باقرالنمر
آیتالله صافی گلپایگانی، 25 مهر 1393شمسی، دادگاههای عربستان سعودی را بیدادگاه خواند و صدور حکم اعدام شیخ نمر باقر النمر را موجب تاثر و تاسف دانست و از وزیر خارجه ایران خواست تا دراینباره اقدام فوری انجام دهد. او همچنین در تیر 1395شمسی، سلب تابعیت شیخ عیسی قاسم، از رهبران شیعه بحرین را محکوم کرد، مخالف تمام قوانین مدنی، انسانی و شرعی دانست و آن را موجب تعجب، تاثر و تاسف فراوان قلمداد کرد.
اعتراض به سختگیریها علیه مسلمانان در چین
شیخ الفقها در آذر 1393شمسی، درباره سختگیریها به مسلمانان در کشور چین اعتراض کرد و دراینباره ابراز نگرانی کرد. ایشان همچنین در تیر 1388شمسی نیز به کشتار مسلمانان در چین واکنش نشان داده بود و از وزارت خارجه ایران خواست وظیفه اسلامی و انسانی خود را به بهترین وجه انجام دهد.
فتنه داعش
آیتالله صافی گلپایگانی، خرداد 1395 شمسی، فتنه داعش را فتنه بدنام کردن اسلام دانست و گفت: داعش باعث شده است دینی که برای حمایت از صلح و دوستی و حمایت از ضعفاست، در نظر دنیا اسباب اذیت و آزار مردم شود.
حمایت از مسلمانان تاجیکستان
مرحوم شیخ الفقها در اعتراض به وضع قوانین خلاف اسلامی در تاجیکستان از مسئولان این کشور خواست که از همه مسلمانان جهان رسماً عذرخواهی کنند. ایشان فرمود: در شرایطی که بیداری و خیزش مسلمانان جهان با قوت و توان برای بازپسگرفتن حقوق غصب شده، روز به روز فراگیرتر میشود و دولتهای وابسته به غرب و به ظاهر نیرومند، ساقط شدهاند یا در آستانه سقوط میباشند و بازگشت به مجد و عظمت اسلامی رو به جلو است، جای تعجّب است که در قلب عالم اسلام و در منطقهای که سوابق امجاد و مفاخر اسلامی آن از کهنترین سوابق میباشد، علیرغم اراده و خواست مردم، تعداد محدودی از سردمداران بازمانده از دوران شوروی، به صورتی بسیار زشت - که در همه ملل و امم و نظامات و قوانین محکوم است - با اسلامستیزی و استعمارپذیری، استقلال و شرف و عزت دیرین ملت خود را هدف قرار دادهاند.
اسلام ستیزی در غرب
آیتالله صافی معتقد بودند در این زمانه خطر یک تفرقهافکنی بزرگ و وسیع، تمام صلح جهان را تهدید مینماید. این تفرقهافکنی که اسم دیگرش اسلامستیزی است مخصوصاً جوامع اسلامی و مسیحیت را که حدود چهار ششم جمعیت دنیا را فرا گرفتهاند هدف قرار داده است، و مبدّل به یک سیاست بزرگ شرق و غرب و بهانه جوئیهای سران مغرور و متکبّر و سلطهجوی آمریکا و اروپا شده است.
این سلطه جویان جهانی از یک سو، ملل مسلمان و شرق را به احترام به آنچه آن را خودشان حقوق بشر و آزادی مینامند میخوانند، و به این بهانه در همه امور آنها مداخله میکنند، و فتنه و آشوب و دعوا برپا مینمایند؛ و ازسوی دیگر، در داخل کشورهای خودشان با مردم شهروند و خصوص مسلمانان به عکس آنچه از مسلمانان میخواهند عمل میکنند، و همان حقوقی را که حقوق بشر عنوان مینمایند، از آنها به شدّت سلب و تحت عناوین گوناگون نسبت به آنها اصول اولیه انسانی را نیز رعایت نمیکنند، و در عین حال که اعلان مبارزه با تروریسم میدهند، خودشان زمینه تروریسمسازی را فراهم مینمایند.
*حضرت آیتالله صافی دهها مرکز مهم اسلامی و تبلیغی در نقاط مختلف جهان به وجود آورند که منشا خدمات بسیاری شده است
*حضرت آیتالله صافی گلپایگانی، علاقه زیادی به شیعیان هند داشتند و همیشه از تدین، ولایتمداری و استقامت آنها تمجید میکردند
*آیتالله صافی در واکنش به وقایع افغانستان، در بیانیهای اعتماد به طالبان با سابقه شرارت و آدمکشی را یک اشتباه بزرگ و غیر قابل جبران دانست
|