در این ارتباط با علی صوفی، وزیر رفاه دوران اصلاحات و دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات به‌گفت‌وگو پرداخته است. او نیز اعتقاد دارد هرچند رهبری دو بار در مورد لزوم پرشور برگزار شدن انتخابات تاکید کرده‌اند اما ظاهرا با این سطح از تاییدصلاحیت‌ها شاهد برگزاری انتخابات پرشور نخواهیم بود.

* نتیجه بررسی صلاحیت‌ها اعلام شده است و از سوی دیگر تاکید زیادی بر پرشور برگزار شدن انتخابات صورت گرفته از نظر شما مجلس آینده چه تفاوتی با مجلس کنونی خواهد داشت؟

 واقعیت آن است که مجلس آینده مجلس متفاوتی نخواهد بود چون علاوه بر محدودیت‌هایی که درگذشته برای انتخابات وجود داشت، محدودیت‌های جدیدی هم اضافه شد. قانون جدید انتخابات و پیش ثبت‌نام و همه این موارد  مانعی بر فضای مشارکتی ‌گذاشته بود. بنابراین کاملا مشخص بود با روندی که  دست‌اندرکاران انتخابات طی می‌کنند گشایشی در انتخابات حاصل نخواهد شد و این مورد هم پاشنه آشیل مشارکت مردم در انتخابات است.

*پس به نظر می‌رسد دولتمردان کنونی و دست اندرکاران برگزاری انتخابات حتی حاضر نبودند از مواضع خود در یکدستی حاکمیت کوتاه بیایند؟

انتخابات مجلس  در سال 1398 و انتخابات ریاست جمهوری در 1400  نشان داد که جریانی که تحت عنوان خالص‌ساز در حال تلاش است، به هیچ وجه حاضر نیست از قدرتی که به دست آورده کوتاه بیاید و حتی برای ایجاد مشارکت بیشتر مردم در انتخابات ریسک  نمی‌کند و فضایی را به وجود نیاوردند  که غیرخودی‌ها هم بتوانند رقابت کنند.

اما در هر صورت نوعی  درخواست برای افزایش مشارکت مردم  ارائه شده بود و رهبری بر این مورد مهر تاکید زده بودند، چرا با وجود این تاکیدات اما توجهی به اصل پرشور برگزار شدن انتخابات صورت نگرفت؟

 بله مقام معظم رهبری در ابتدای سال و در مشهد اولین علائم را برای حضور پرشور در انتخابات ارسال کردند. رهبری در سخنرانی که هر ساله در مشهد ارائه می کنند  از مسئولین خواست که انتخابات 4 ویژگی داشته باشد. یکی مشارکت در انتخابات دومی رقابت در انتخابات و سومی امنیت در برگزاری انتخابات و چهارم سلامت انتخابات. ایشان در مشهد دستور دارند که روی این چهار محور باید کار شود و بررسی شود که چه باید کرد که انتخابات چهار ویژگی فوق را داشته باشد. این سخنان علامت مثبتی از سوی رهبری انقلاب بود و این امید را ایجاد کردکه شاید دست اندرکاران انتخابات روی مواضعی که ایشان ارائه  دادند کار جدی کنند و طرحی را ارائه دهند که این طرح همه جانبه باشد تا انتخابات با ویژگی هایی که ایشان فرمودند برگزار گردد اما هر چه انتظار کشیدیم هیچ خبری نشد و حتی یک برگ گزارش در این ارتباط ارئه نگردید. بنده تنها به واسطه دیبرکلی  در جبهه اصلاحات فعال نیستم .در شورای مرکزی خانه احزاب هم عضویت دارم و در این شورا همه احزاب اصولگرا ، اصلاح طلب و مستقل حضور دارند. در این شورا هم همه پیگیر بودند که انتخابات پرشور و رقابتی برگزار شود. اتفاقا اصولگراها هم بیش از دیگران پیگیر بودند که انتخابات پرشور برگزار شود و همه در انتظار بودند وزارت کشور در این رابطه طرحی را ارئه دهد اما این مورد کاملا مسکوت باقی گذاشته شد و انگار نه انگار فرمانی صادر  شده بود.

*  از سوی خانه احزاب در این ارتباط به وزارت کشور تذکری داده نشد؟

 با معاون وزیر کشور جلسه داشتیم و حتی در یک همایش با حضور وزیرکشور این سوال مطرح شد اما پاسخی در این ارتباط  از سوی وزارت کشور داده نشد.

رهبری در سخنرانی که هر ساله در مشهد ارائه می کنند  از مسئولین خواست که انتخابات 4 ویژگی داشته باشد. یکی مشارکت در انتخابات دومی رقابت در انتخابات و سومی امنیت در برگزاری انتخابات و چهارم سلامت انتخابات. ایشان در مشهد دستور دارند که روی این چهار محور باید کار شود و بررسی شود که چه باید کرد که انتخابات چهار ویژگی فوق را داشته باشد

*مجلس تغییراتی را در قانون انتخابات ایجاد کرد. این تغییرات تا چه اندازه در راستای پرشور برگزار کردن انتخابات می‌دانید؟

 مجلس شورای اسلامی قانونی را در ارتباط با انتخابات به تصویب رساند که به نظرمن توجهی به برگزاری انتخابات پرشور در آن صورت نگرفته بود. به عبارت بهتر دولت لایحه‌ای را در ارتباط با بهبود شرایط انتخابات با توجه به  فرمایش رهبری به مجلس ارائه نداده بود و مجلس نیز در تغییراتی که ایجاد کرد توجهی به این چهار محور انجام نداد و  هر دو یعنی دولت و مجلس راه خود را رفتند و بازنگری قانون انتخابات در دستور کار قرار گرفت و با ایجاد پیش ثبت نام حیطه  قوانین مربوط به نظارت را افزایش دادند و با تصویب این قانون، انتخابات را از مسیر اصلی خارج کردند و این موارد نشان داد که حاکمیت یعنی دولت و مجلس و شورای نگهبان در زمینه افزایش مشارکت راه خود را رفتند. روندی که طی کردند  در ابتدا تحدید بود و محدودیت‌ها را  افزایش دادند دوم بدون توجه به انتقادها و نظرها هر آنچه را خواستند تحمیل کردند.

* معنای این اقدامات در شرایطی که دستور مشارکت حداکثری داده شده بود، چیست؟

 معنای این تغییرات و تحرکات در حیطه انتخابات این بود که مشارکت حداکثری از سوی  برخی در حاکمیت کنار گذاشته شده و این روند ادامه پیدا کرد تا به اینجا رسیدیم که عملا مشاهده می‌شود که انتخابات آینده با این تفاصیل  نشاندهنده انتخابات پرشوری نخواهد بود.

* اصلاح‌طلبان با این نوع رویکرد در انتخابات چگونه رفتار کردند آیا وجود برخی اختلاف بر سر حضور در انتخابات در درون جبهه اصلاحات جدی است؟

 در درون جبهه اصلاحات عده‌ای با توجه به شرایط سیاسی کشور و شرایط بین‌المللی و خصوصا حوادثی که در سال گذشته اتفاق افتاده بود و با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری احساس می‌کردند حتما گشایشی ایجاد خواهد شد و بسیاری پیش ثبت‌نام کردند به ویژه برخی از احزاب در این ارتباط سنگ تمام گذاشتند و در ارتباط با عدم استقبال جبهه اصلاحات از پیش ثبت نام گله‌مند شدند. البته جبهه اصلاحات از همان ابتدا پیام روشنی داد و اعلام کرد که توصیه‌ای در ارتباط با انتخابات ندارد و هر حزبی هر طور که صلاح  دید عمل کند. در نتیجه احزابی که حتی احتمال نمی‌دادند مقداری هم که شده انتخابات رقابتی باشد در انتخابات پیش ثبت‌نام هم نکردند اما گروهی هم البته مانند حزب ندا و اعتدال و توسعه در انتخابات پیش ثبت‌نام کردند اما نتایج رد صلاحیت‌ها به گونه‌ای اعلام شد که حتی گروهی که بر جبهه اصلاحات ایراد می‌گرفتند که باید از فرصت‌ها استفاده شود هم اعلام می‌کنند که نتیجه بررسی صلاحیت‌ها به اثبات رسانده که عملا زمینه‌ای برای برگزاری انتخابات رقابتی وجود ندارد. البته این مورد هم جای تاکید دارد که اگر تمام این افراد تایید صلاحیت می‌شدند چون  بخشی از جامعه انگیزه‌ای برای حضور در انتخابات ندارند عملا اتفاق خاصی هم در انتخابات نمی‌افتاد.

*موضع احزابی که خواستار حضور پرشور فعال سیاسی در پیش ثبت‌نام در انتخابات بودند اکنون با رد صلاحیت‌ها چیست؟

 شاهد هستیم حزب اعتدال و توسعه که بیشترین پیش ثبت نام در انتخابات را داشته، از طریق سخنگوی حزب اعلام کرده است که به سمت تک حزبی در حال حرکت هستیم و هیچ اصلاح‌طلبی باقی نمانده است و حزب ندای ایرانیان هم همین عکس‌العمل را نشان داد. این احزاب بسیار امیدوار بودند که بتوانند لیستی پر پیمان ارائه دهند اما نتیجه این شد که نباید امیدی به برگزاری انتخابات  رقابتی داشت. به صرف اینکه پزشکیان و مطهری تایید شده نمی‌توان لیست انتخاباتی داد و منطق حکم می کند که اصلاح‌طلبان انتظار نهایی را بکشند اما این انتظار هم بی‌فایده بود و طبیعی است که زمانی که اصلاح‌طلبان کاندیدا نداشته باشد نتوانند در انتخابات حاضر شوند. ضمن اینکه بستن یک لیست اعتدالی  اصلاحاتی هم که در گدشته در جبهه اصلاحات عنوان شده بود، دیگر قابلیت عملیاتی شدن ندارد.

*آرمان ملی