| بندهای دیده نشده بیانیه روسیه و اعراب  آرمان امروز : اخیرا روسیه برای بار دوم در شش ماه اخیر از موضع امارات در بند ۴۵ بیانیه پایانی مجمع همکاری عربی روسی در مراکش مبنی بر حل و فصل مسالمت‌آمیز مناقشه جزایر سه گانه «بر اساس اصول حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل از جمله مذاکرات دو جانبه و یا مراجعه به دیوان بین‌المللی دادگستری حمایت کرده است. در مطلع این بند مفاد بیانیه مشترک روسیه در تیر ماه نیز با وجود اعتراض قبلی تهران مورد تاکید قرار گرفته اما تفاوت متن بند جزایر سه گانه در بیانیه مراکش با بیانیه مسکو در اضافه کردن قید «در صورت اتفاق نظر طرف‌ها» (درباره راه حل‌های پیشنهادی) است.
نکته مهم دیگر در بیانیه عربی روسی در مراکش که دیده نشد، مخالفت با حملات به کشتی‌های اسرائیلی و یا کشتی‌های عازم اسرائیل در دریای سرخ، باب المندب و دریای عمان است. بیانیه در بند ۴۶ بدون اشاره به این حملات و انصار الله بر ضرورت حفظ امنیت و سلامت کشتیراتی در خلیج فارس (البته در بیانیه خلیج عربی قید شده)، دریای عمان، تنگه هرمز، دریای سرخ و باب المندب و مخالفت با هر گونه اعمال علیه امنیت و سلامت کشتیرانی تاکید دارد. در حالی بیانیه به این آبراه‌ها اشاره می‌کند که در بیانیه‌های مشترک قبلی با آمریکا و روسیه و طرف‌های دیگر غالبا عبارت کلی ضرورت حفاظت از امنیت کشتیرانی در منطقه به کار می‌رفت، اما این بار پر واضح است که ذکر نام دریای سرخ و باب المندب در این شرایط با چه دلیل و انگیزه‌ای است. ناگفته هم نماند که کرملین در واکنش به ائتلاف نظامی آمریکا در دریای سرخ موضع اعلامی مخالفی اتخاذ نکرده و تنها گفته است که در آن شرکت نمی‌کند.
اما به مناقشه جزایر سه گانه که برگردیم، واقعیت این است که تکرار موضع روسیه با وجود افزودن قید توافق همه طرف‌ها و در سایه اعتراضات قبلی ایران یک نوع دهن کجی آشکار و تاکیدی بر این گزاره است که نگارنده قبلا در چند یادداشت به آن اشار کرده است؛ مبنی بر این که مسکو در بیشتر مسائل اختلافی منطقه‌ای با طرفیت ایران فارغ از مواضع اعلامی کلی، معمولا «چه مستقیم و چه غیر مستقیم» چه در خاورمیانه چه در قفقاز جنوبی جانب طرف یا طرف‌های مقابل قرار گرفته و می‌گیرد.هر چند ایران و روسیه با نظم بین‌الملل کنونی زاویه و تنش دارند، اما ماهیت بازیگری دو کشور در نظام بین‌الملل متفاوت است.
|
