تحلیل نتایج امتحانات نهایی نشان می‌دهد که نمرات دانش‌آموزان در بازه زمانی 4 ساله یعنی از سال 98 تا 1402 با اُفت همراه است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، اُفت نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی سال 1402 موضوعی بود که ازسوی مسئولان وزارت آموزش و پرورش هم مورد تایید قرار گرفت و برای نخستین بار قاسم احمدی لاشکی؛ معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش از اُفت دو نمره‌ای معدل دانش‌آموزان در امتحانات نهایی خرداد امسال خبر داد.
همچنین محسن زارعی؛ رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در امتحان نهایی امسال فقط یک دانش‌آموز پسر رشته تجربی در کشور موفق به کسب معدل 20 شد، گفت: در مجموع اُفت نمرات دانش‌آموزان را شاهد بودیم، سال گذشته میانگین نمرات در شاخه نظری 11.62 و امسال به 10.02 رسید.
وی درباره دلایل اُفت نمرات امتحانات نهایی خرداد 1402، گفت: راهبرد مطالعه دانش‌آموزان صحیح نیست و در مطالعه دروس به مفاهیم مهم، کلیدواژه‌ها و حفظ کردن توجه داشتند.
متاسفانه نظام ارزشیابی چهارگزینه‌ای، روش مطالعه دانش‌آموزان را به سمت حافظه محوری سوق داده و شرایط به گونه‌ای شده است که دانش‌آموز می‌گوید من دروس را مطالعه کردم اما در حقیقت به حفظ مطالب اکتفا کرده است و یادگیری مبنا نبوده، این روند باعث شده است عملکرد او خوب نباشد درحالیکه در خرداد 1402 سوالات امتحانات نهایی استنباطی بود.
میانگین کشوری نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی خرداد 1402 بدین شرح است: رشته تجربی: 11.23،رشته ریاضی:10.79، رشته انسانی: 8.75، رشته معارف: 10.56
با این حال تحلیل نتایج امتحانات نهایی خرداد 1402 نشان می‌دهد که اُفت معدل دانش‌آموزان در برخی رشته‌ها از سال 98 تا سال 1402 مشاهده می‌شود.
میانگین معدل دانش‌آموزان سال 1398 در رشته علوم تجربی، 13.77 بود که در سال 1402 به 11.23 رسیده است. در رشته علوم ریاضی، میانگین معدل دانش‌آموزان سال 1398، 13.28 و در سال 1402، 10.79 است. در رشته علوم انسانی، میانگین معدل دانش‌آموزان سال 1398، 10.76 بود که در سال 1402 به 8.75 رسید. در رشته علوم و معارف اسلامی، میانگین معدل دانش‌آموزان سال 1398، 12.88 بود که در سال 1402 به 10.56 رسید.
هم‌اکنون نتایج نمرات امتحانات نهایی به عنوان یکی از شاخص‌ها برای بررسی عملکرد و کیفیت آموزش و پرورش کشور شناخته می‌شود و اُفت نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی به همراه عملکرد ضعیف دانش‌آموزان ایرانی در نتایج آزمون‌های بین المللی تیمز و پرلز نشان می‌دهد که وضعیت کیفیت در آموزش و پرورش کشور اصلاً مطلوب نیست.
آزمون تیمز (TIMSS) با هدف تهیه نموداراطلاعات مقایسه‌ای برای ارزیابی عملکرد و سیاست‌های کشورهای شرکت‌کننده در زمینه پیشرفت در آموزش و یادگیری ریاضیات و علوم در پایه‌های چهارم و هشتم اجرا می‌شود؛ آزمون پرلز نیز مربوط به سنجش کیفیت روخوانی و درک مطلب دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی است.
چرا نمرات دانش‌آموزان اُفت دارد؟
به اذعان کارشناسان آموزشی اُفت نمرات امتحانات نهایی دانش‌آموزان دلایل مختلفی دارد به عنوان مثال درحالیکه آموزش و پرورش مدعی طراحی سوالات به شیوه مفهومی و عبور از حفظیات است اما کتاب‌های درسی توسط معلمان به شیوه مفهومی آموزش داده نمی‌شود و اساساً دانش‌آموزان برای پاسخگویی به سوالات مفهومی آماده نمی‌شوند.
طیبه موسوی، دبیر زیست شناسی در مدارس شهر تهران در این‌باره گفت: متغیرهای مختلفی در اُفت نمرات امتحانات نهایی دانش‌آموزان تاثیرگذار هستند از جمله کلاس‌های شلوغ مدارس دولتی عادی، به‌کارگیری معلمان فاقد تخصص و مهارت، محتوای آموزش، روش تدریس معلمان و منابع و تجهیزات در اختیار دانش‌آموزان و مدارس.
به گفته وی، برخی معلمان به ویژه در مدارس دولتی عادی به جای تدریس کتاب درسی، جزوه‌ای را که خود تهیه کرده‌اند تدریس می‌کنند این درحالی است که سوالات امتحانات نهایی فقط از کتاب درسی طراحی می‌شود و دانش‌آموز برای موفقیت در پاسخگویی باید کتاب درسی را به خوبی مطالعه کرده و مفاهیم را فهمیده باشند.
موسوی با اشاره به اُفت بیشتر نمرات دانش‌آموزان رشته علوم انسانی عنوان کرد: در گفت‌وگویی که با این دانش‌آموزان داشتم، اغلب آن‌ها علاقه‌ای به رشته انسانی نداشتند و از سر اجبار به این رشته آمدند چون می‌خواستند به هنرستان بروند اما به دلیل نبود ظرفیت امکان ثبت‌نام نداشتند.