بر اساس اصل ۳۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد.
قانون مدارس غیرانتفاعی در سال ۱۳۶۷ تصویب شد و امروزه نزدیک به ۱۶ درصد مدارس کشور غیرانتفاعی هستند.
انجمن حجتیه اولین مدارس خصوصی ایران را در سال ۱۳۳۰ تاسیس کرد. این گروه توانست از سال ۱۳۵۹ این مدارس را با شرط رایگان بودن فعال کند.
تاثیر نابرابری‌های بیرون از مدرسه مانند منطقه سکونت، پایگاه اقتصادی و اجتماعی در ایران بین ۳۵ تا ۴۵ درصد است.
تاثیر این شاخص در نظام آموزشی ژاپن به عنوان نمونه‌ای موفق کمتر از ۱۰ درصد است.
خصوصی‌سازی مدارس از سال ۱۹۸۰ میلادی به صورت گسترده در آمریکا و انگلستان پیگیری شد تا دولت‌ها از این طریق مخارج‌شان را کاهش دهند.
اوایل دهه ۲۰۰۰ در انگلستان حدود ۱۲ درصد و در آمریکا بالای ۱۴ درصد دانش‌آموزان در مدارس خصوصی تحصیل می‌کردند.
در انگلستان از حدود ۲ دهه قبل و در آمریکا طی سه چهار سال اخیر این روند معکوس شد.
حالا در انگلستان حدود ۶.۴ درصد دانش‌آموزان و در آمریکا کمتر از ۱۰ درصد دانش‌آموزان در مدارس خصوصی تحصیل می‌کنند.
تعداد مدارس خصوصی در ایران بیشتر از ۱۶ درصد است، چون پیش‌دبستانی‌ها و مهدهای کودک بر خلاف انگلستان و آمریکا در این آمار لحاظ نمی‌شوند.
رضا امیدی، جامعه‌شناس: آموزشی که برای از بین بردن یا کاهش بخشی از نابرابری‌های «بدو تولد» بود به‌تدریج به نمودی از وجود نابرابری در جامعه تبدیل شد.
*اعتمادآنلاین ، محمد معصومیان
