جتالاسلام و المسلمین سید حسن خمینی با تأکید بر اینکه داستان محیط زیست داستان زندگی و مرگ است، گفت: در هر جاده ای حرکت می کنید، تا چشم کار میکند صحنه غرق پلاستیک است و معلوم نیست بعدا چه اتفاقاتی می افتد. مثلا یک عکسی میگیرند که لاک پشتی در پلاستیک گیر افتاده؛ که البته آن لاک پشت نماد است. البته با یک پلاستیک موضوع زبالههایی که در طبیعت میماند حل نمی شود و باید نگاه عوض شود.
جماران، حجتالاسلام و المسلمین سید حسن خمینی طی سخنانی در آیین تجلیل از محیطبانان نمونه کشور، گفت: با زحمات دوستان در مجموعه محیط بانی ناآشنا نیستم و از مناطق مختلف، البته نه چندان زیاد ولی از نزدیک، دیدار داشتهام و به حق باید گفت که مجموعه محیطبانی کشور از زحمتکشترین پرسنل و کارمندان دولت هستند. شما یک مجموعه پشت میز نشین نیستید و شاید بتوان گفت که محیطبانان کشور در سراسر مناطق دارای تلاشی بسیار بیشتر از آن چیزی هستند که احیانا در بقیه نهادها و ادارات میبینیم.
یادگار امام تأکید کرد: باید مدیران این سازمان و دولت و مجلس تلاش کنند که هم سطح حقوق محیطبانان را بالاتر ببرند، هم حق لکشفهایی که در مواردی پدید میآید را زودتر و بیشتر بدهند که انگیزه بیشتری برای تلاش آنها باشد و هم اینکه در مقابل مخربین محیط زیست که از وسایل بسیار جدیدی استفاده میکنند، وسایل حافظان محیط زیست حداقل باید با آنها برابری کند. اگر هرچه بیشتر ماشینها و دوربینهای لازم برای این مجموعه را تأمین کنیم در حقیقت به محیط زیست کشور و در کلان به مجموعه کشور کردهایم.
وی با اشاره به اینکه امیرالمؤمنین(ع) با فرستادن مالک به مصر یک دوره دستور کشورداری برای او ارسال کردند، یادآور شد: امیرالمؤمنین(ع) در عهدنامه مالک اشتر می فرمایند که «نظرک فی عمارت الارض ابلغ من نظرک فی استجلاب الخراج، لان ذلک لایدرک الا بالعماره». یکی از معانی «خراج» میتواند مالیات باشد، ولی عموما یعنی منفعتی که از اشیاء نصیب انسان میشود. «عمارت» به معنای آبادانی است. حضرت به مالک میفرماید، توجه تو سالم بودن زمین باید بیشتر از توجه به جلب منفعت باشد؛ چون اگر هم دنبال منافع هستی، جز با سالم بودن زمین به آن نمیرسی.
سید حسن خمینی با تأکید بر اینکه بزرگترین عامل تخریب محیط زیست «منفعت» و «راحتی» بیشتر است، تصریح کرد: افراد، یا حتی دولتها و یا حتی مع الأسف یک نسل، برای اینکه منافع خودش را تأمین کند دست به تخریب میزند. بعضی وقتها میدانند دارند تخریب میکنند و خیلی وقتها ممکن است ندانند. الآن خیلیها نسبت به نیروگاهها حساس هستند و میگویند مخربین محیط زیست هستند؛ یا اینکه در همین زمینه حث گرم شدن زمین سالها است مورد بحثهای جدی قرار دارد.
وی با بیان اینکه طبیعت قانون خودش را دارد، افزود: ما به آن میگوییم «خشم طبیعت»، ولی خشم نیست و قانون طبیعت است. با گرم شدن زمین آبها بالا میآید و یخها آب میشود و اتفاقات شدیدی رخ میدهد و نظام جغرافیای جهان عوض میشود. هرکسی دنبال منافع هست به نوعی به زمین لطمه میزند. آسیب زنندگان به محیط زیست سابق بر این زورشان نمیرسید و فقط یک تبر داشتند و یک درخت میانداختند، اما امروز یک اره برقی به دستشان آمده و میتوانند به راحتی در طول یک سال همه جنگلها را درو کنند؛ یا برای چوب و مصارف صنعتی و یا حتی مصارف غیر صنعتی.
یادگار امام اظهار داشت: بعضی وقتها لذتها لحظهای و زودگذر است. مثل شکارهایی که یک موقع بشر شکارچی بود برای اینکه ارتزاق کند و امروز شکار میکند برای اینکه لذتی ببرد. خیلی وقتها بردن دام به جنگل برای این است که چند گوسفند را علوفه بدهد و یا آذوقه گاوها را تأمین کند، اما متوجه نیست که این کار زمین را خراب میکند و یا نسل را از بین میبرد. بحث مهم آن در آبهای زیرزمینی است که به مرز آبهای ژرف رسیدهایم و بسیار هم خطرناک است. بحث ندادن حق طبیعت در آبهای سدها است و بعد میبینیم که چگونه طبیعت خشک میشود و بعد با ریزگردهایی مواجه میشویم.
وی تأکید کرد: داستان محیط زیست، داستان زندگی و مرگ است و بحث مرگ تدریجی یک زندگی و یک نسل است و اگر توجه نشود در حقیقت جامعه دارد به دست خودش ریشه های خودش را قطع می کند. آبادانی زمین به این نیست که کشاورزی کنید؛ به این است که زمین با همه اطراف و کوه و کمر آن زنده بماند. دشت نباید صحرا شود؛ وقتی دشت صحرا شود، صحرا خشم خودش را بر تمام کسانی که آنجا زندگی می کنند، تحمیل میکند.
سید حسن خمینی یادآور شد: در هر جاده ای حرکت می کنید، تا چشم کار میکند صحنه غرق پلاستیک است و معلوم نیست بعدا چه اتفاقاتی می افتد. مثلا یک عکسی میگیرند که لاک پشتی در پلاستیک گیر افتاده؛ که البته آن لاک پشت نماد است. البته با یک پلاستیک موضوع زبالههایی که در طبیعت میماند حل نمی شود و باید نگاه عوض شود.
وی افزود: کشتیها بعضا بنزین و روغن را روی آب رها میکنند و یا ماهی گران در ایام غیر مناسب صید به ماهیگیری میپردازند و باعث از بین رفتن یک نسل یا گونهای در طبیعت میشوند. توجه نکردن به محیط زیست حقیقتا مثل ضرب المثل معروف است که «وقتی جیک جیک مستانتان بود فکر زمستانتان نبود». یک موقع جیک جیک مستانه انسان ها را میگیرد و به این فکر نمیکنند که اگر دریاچه ارومیه، حوض سلطان قم یا تالاب گاوخونی خشک شود چه اتفاقی برای طبیعت میافتد.
یادگار امام با تأکید بر ضرورت وارد کردن نیروهای مردمی به حوزه محیط زیست، گفت: محیط زیست کشور وسعتش به اندازه کل کشور است. آمارها میگوید 12 درصد کشور در حوزه محیط زیست قرار دارد، ولی واقعا کل کشور است. همه دولتی ها هم دست به دست هم بدهند نمی توانند کل کشور را مواظبت کنند؛ مگر اینکه همه مردم وارد شوند. باید تمام جامعه با همه توان وارد با استفاده از سازمانهای مردم نهاد برای آنها فرهنگسازی شود.
وی افزود: اگر قدرت نیروهای مردمی در همکاری و همیاری با محیطبانان نباشد، توان سازمان محیط زیست محدود است. این مسأله که در قانون اساسی ما هم وجود دارد، باید به یک حرکت عمومی مردمی تبدیل شود؛ که اگر آنها همراهی کنند خود آنها بزرگترین مانع تخریب در موارد کوچک میشوند و بزرگترین عامل میشوند که بتوان قوانین را در سطح کلان تصویب کرد. البته بعضی وقتها به پیوستهای محیط زیستی توجه نمیشود و بعضی وقتها بیشتر توجه میشود.
سید حسن خمینی در بخش پایانی سخنان خود گفت: کار باید از ذوق و سلیقه خارج و واقعا کارشناسی شود. بعضی وقتها ممانعت از اجرای یک پروژه به کار سلیقهای تبدیل میشود و آن وقت زبان مخالفین دراز میشود. یعنی محیط زیست قرار است به زندگی بهتر کمک کند و نباید جلوی زندگی انسانها را بگیرد، ولی قرار است همه زندگی ها را در حفظ طبیعت ببینید. به همین جهت سازمان محیط زیست باید سطح دانش خودش را بالا ببرد. تا واقعا بتوانند جاهایی که بحثهای محیط زیستی به مشکل میخورد، با راههای جایگزین مشکل را حل کند.
در این مراسم به مناسبت هفته محیط زیست از خانواده شهید میکائیل هاشمی (شهید محیط زیست) و محیطبانان برتر کشور تقدیر شد و حجتالاسلام و المسلمین سید حسن خمینی به عنوان «همیار محیطبان» لوح تقدیر دریافت کرد.