راهکارهای رسیدن به حقابه هیرمند اصرار مسئولان ایرانی برای احقاق حقابه از هیرمند هرچند میبایست از چند سال قبل شروع میشد ولی حالا که این موضوع در سطحی بالا به جریان افتاده، باید از مسیر صحیحی عبور کند. طالبان بنا ندارند به ایران حقابه بدهند ولی ایران اهرمهائی در اختیار دارد که میتواند با استفاده از آنها این گروه خودسر را به تمکین وادار نماید.
افغانستان یک کشور محصور در خشکی است و برای واردات و صادرات محصولات و کالاهای اساسی خود از جمله سوخت شدیداً به ایران وابسته است. نکته مهمی که میتواند به ایران برای وادار کردن طالبان به تمکین در برابر قانون کمک کند اینست که از منظر روابط بینالمللی دولت فعلی طالبان منزوی است بطوری که حتی سازمان ملل نیز آن را به رسمیت نمیشناسد. براساس این اجماع جهانی، ایران نیز حکومت طالبان را به رسمیت نمیشناسد ولی با اینحال، از معدود کشورهایی است که با طالبان رابطه دارد. ایران میتواند با قطع کردن این رابطه و انجام اقدامات سیاسی و اقتصادی، طالبان را وادار کند حقابه مردم سیستان را بدهد. مواردی از این اقدامات اینها هستند.
1- اخراج نمایندگان طالبان از سفارت افغانستان در تهران و بازگرداندن کارمندان سابق.
2- کاهش سطح سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل.
3- توقف صادرات روزانه سوخت (از جمله بنزین و گازوئیل) به افغانستان. توضیح اینکه در حال حاضر افغانستان بیش از 70 درصد و در مواردی حدود 90 درصد سوخت خود را از ایران وارد میکند. قطع کردن این صادرات طالبان را فلج خواهد کرد.
4- اخراج تجار افغان از بندر چابهار و متوقف ساختن ورود کالاهای اساسی به مقصد افغانستان به این بندر و ترانزیت روزانه آنها توسط 100 تا 200 کامیون به افغانستان.
5- ممنوع شدن صادرات کالاهای افغانی از طریق بندر چابهار.
6- جلوگیری از صادرات کالاهای ایرانی و یا غیر ایرانی به افغانستان که از طریق خاک ایران میگذرند.
7- جمهوری اسلامی ایران میتواند علیه افغانستان در مراجع بینالمللی و دیوان بینالمللی دادگستری به خاطر نقض معاهده بینالمللی 1351 اقامه دعوا و درخواست جبران خسارت کند.
8- در مورد اتباع افغانستانی در ایران، برنامه نظارتی دقیقی اجرا شود تا از ورود افراد مشکوک جلوگیری گردد. علاوه بر این، نظامنامه شفافی برای حضور افاغنه در ایران تنظیم شود تا فقط افراد مورد اعتماد بتوانند مجوز اقامت دریافت کنند و همانها نیز بطور مرتب و منظم تحت نظارتهای اطلاعاتی و امنیتی باشند. دولت جمهوری اسلامی ایران باید با چنین نظارت دقیقی بتواند مانع بروز هرگونه مشکلی از ناحیه اتباع افغانستانی برای کشورمان شود. مردم افغانستان با مردم ایران همسایه، همدین، همسنت و همفرهنگ هستند. دولت جمهوری اسلامی ایران باید آن دسته از اتباع افغانستانی را که در چارچوب قانون در کشورمان زندگی و رفتار میکنند گرامی بدارد ولی بهیچوجه اجازه ندهد افراد مشکوک و خلافکار به ویژه کسانی که عوامل گروه تروریستی طالبان هستند در هیچ نقطهای از ایران حضور داشته باشند.
مسئولین نظام جمهوری اسلامی باید به این واقعیت توجه کنند که انجام اقدامات پیشنهادی برای وارد آوردن فشار به طالبان نباید به تاخیر بیفتد. به اندازه کافی در این زمینه کوتاهی صورت گرفته و بیش از این فقط افزودن بر خسران است. ارزیابی غلطی که عدهای در ایران از طالبان داشتند و آنها را مستحق تطهیر دانستند اکنون بهیچوجه قابل دفاع نیست. بنابراین، راهی غیر از وارد ساختن فشارهای سیاسی و اقتصادی بر این گروه باقی نمانده و تردید نباید کرد که برای این کار، فردا دیر است.
*جمهوری اسلامی
|