قیمت ارز بویژه دلار این روزها دوباره حسابی غوغا کرده است و پرشتاب رکوردهای عجیبی را ثبت می‌کند. نرخ دلار بازار آزاد در لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 18) به محدوده 49 هزار تومان رسیده است و هیچ بعید هم نیست پا را فراتر گذاشته باشد و وارد کانال بالاتری شده باشد. در صرافی ملی اما دیروز دلار با قیمت 45 هزار و 200 تومان معامله می‌شد.
رام کردن اسب سرکش نرخ ارز این روزها به مشکل بزرگی تبدیل شده که هیچ یک از اتفاقات و رویدادهای سیاسی یا اقتصادی دیگر بر آن اثرگذار نیست و برنامه‌های تکراری دولت سیزدهم هم چاره ساز نشده است.
گرانی افسارگسیخته قیمت ارز و سکه در سایه اقدامات عقیم دولت نه تنها بازارها بلکه روح و روان و آرامش فکری مردم را بهم ریخته است. این روزها افزایش بی‌رویه نرخ ارز و سکه دغدغه‌های اقتصادی و معیشتی مردم را فزونی بخشیده است. بنحوی که مردم می‌گویند صبح که از خواب بلند می‌شویم نمی‌دانیم که چه هزینه بیشتری را باید سربار زندگیمان متحمل شویم.
تداوم این بی‌ثباتی تمام بازارها را بهم ریخته بنحوی که کسبه و صنوف مختلف در بلاتکلیفی و رکود کسب و کار به سر می‌برند. در همین حال برنامه‌های رئیس کل جدید بانک مرکزی که وعده داده بود تمام نیازهای بازار را با قیمت 28 هزار و 500 تومان پاسخ دهد هیچ تخلیه روانی در بازار ایجاد نکرده است و فقط محلی شده برای ایجاد رانت برای یک سری واردکننده که چشم به این دلار ارزان دارند.
راه‌اندازی سامانه مدیریت بازار متشکل معاملات ارز ایران بعنوان تنها مرجع رسمی اعلام نرخ نقدی ارز در کشور در کنار دیگر سامانه‌های ارزی مثل «ناخدا» هم نتوانستند مانع افزایش نرخ ارز شوند اما مسئولان باز هم وعده می‌دهند که بانک مرکزی بزودی سیاست‌ها و تغییراتی را در امور ارزی کشور اعلام می‌کند که قطعا منجر به بهبود در تمام تعاملات تامین نیاز‌های ارزی کشور خواهد شد.
به گفته مدیرکل تجارت خارجی بانک مرکزی باتوجه به فرآیند تجاری که کاملا شفاف است و مولفه‌های تعریف شده‌ای دارد؛ وضعیت تجارت کشور بهتر شده است و نرخ‌سازی‌های کنونی در بازار غیررسمی، بنظر کارشناسی ما کاملا حباب است و نباید نسبت به آن واکنشی نشان داده شود.
راوشی افزوده است: تامین نیاز‌های وارداتی واقعی کشور وضعیت کاملا ثابت و مشخصی دارد و حتی ارز هم بیشتر و با روند بهتر از قبل وجود دارد. مدیرکل تجارت خارجی بانک مرکزی همچنین از اعلام سیاست‌های جدید بانک مرکزی خبر داد و گفت: بانک مرکزی بزودی سیاست‌ها و تغییراتی را در امور ارزی کشور اعلام می‌کند که قطعا منجر به بهبود در تمام تعاملات تامین نیاز‌های ارزی کشور خواهد شد. وی همچنین هشدار داده که ریزش قیمت‌ها در راه است و مردم گرفتار تجربه تلخ ریزش بازار سهام نشوند.
ازسوی دیگر افزایش نرخ ارز، بازار سکه و طلا را هم بهم ریخته است و سکه تمام دیروز تا مرز 29 میلیون تومان پیش رفت. همچنین قیمت نیم سکه 15 میلیون و 400 هزار تومان؛ قیمت ربع سکه 10 میلیون و 250 هزار تومان و سکه یک گرمی 5 میلیون و100 هزار تومان شد. هر گرم طلای 18 عیار نیز 2 میلیون و 283 هزار تومان قیمت‌گذاری شد.
بازار خودرو نیز این روزها دستخوش این تغییر و تحولات کم سابقه شده بنحوی که رشد قیمت ارز بازار خودرو را بهم ریخته و وزارت صمت بازار را رها کرده است. در همین زمینه رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو استان البرز می‌گوید: در گذشته نمایشگاه‌داران تعیین‌کننده قیمت کف بازار بودند اما امروزه بازار از دست ما در رفته و در واقع نرخ دلار تعیین‌کننده اصلی بازار خودرو است. باید از مسئولان پرسید که نرخ دلار در یک روز چند بار تغییر می‌کند؟ باید مسئولان اقتصادی، سیاست کلان اتخاذ کنند چون این شرایط بازار ارز همه بازارها را بهم ریخته است.
حمید کریمی در مورد آخربن وضعیت بازار خودروی کشور گفت: درحال حاضر بازار خودرو اوضاع خوبی ندارد و در واقع راکد است. شرایط بگونه‌ای است که بنده در 35 سال اخیر آن را تجربه نکرده بودم.
وی افزود: بنظر می‌رسد وزارت صمت و مسئولات مرتبط، بازار خود را رها کرده و از همین روی واقعا برای وزارت صمت جای تاسف دارد. باید برای مردم تشریح شود که آیا تولیدکنندگان ما خودرو دارند یا خیر؟ اگر ندارند به مردم گفته شود و اگر دارند چرا عرضه نمی‌شود تا بازار به آرامش برسد.
کریمی افزود: باید به مردم توصیه کرد در این شرایط از خرید خودرو اجتناب کنند. چرا در شرایطی نرخ‌ها افزایش می‌یابد خرید می‌شود؟ بخشی از گرانی همین تصمیم مردم است و باید از فرهنگ سایر کشوره‌ها در اینگونه موارد استفاده کنیم تا قیمت‌ها بشکند.
در عین حال تولید کنندگان لوازم خانگی نیز از رشد هزینه‌های تولید بواسطه رشد قیمت دلار گلایه دارند و می‌گویند با این قیمت‌ها دیگر تولید به صرفه نیست. اخیرا هفت شرکت اقدام به بالابردن قیمت لوازم خانگی بدون دریافت مجوز از سازمان حمایت کرده‌اند. تولیدکنندگان معتقدند که با توجه به تداوم تورم بیش از 40 درصدی، دیگر تولید به‌صرفه نیست و آن‌ها یا باید با زیان به تولید ادامه دهند و یا کرکره کارخانه خود را پایین بکشند.
این موضوع نیز ازسوی انجمن صنایع لوازم خانگی مورد تایید قرار گرفت و اعلام کرد: هفت شرکت قیمت لوازم خانگی خود را بین 10 تا 15 درصد افزایش داده‌اند. اما سایر شرکت‌ها هنوز تغییری در نرخ محصولات خود ایجاد نکرده‌اند و منتظر صدور مجوز افزایش قیمت ازسوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان هستند.
این اتفاقات درحالی رخ می‌دهد که امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت، در تیر ماه سال جاری اعلام کرد: قیمت مواد اولیه افزایش نیافته و از آن‌‌جایی‌که بیشتر صنایع تولیدکننده لوازم خانگی، مواد اولیه خود را برای پنج ماه آینده با نرخ ارز قبلی خریداری کرده‌اند، بنابراین نیازی به افزایش قیمت وجود ندارد.
اما تولیدکنندگان این موضوع را بجد رد و عنوان می‌کنند که قیمت مواد اولیه بیش از 100 درصد افزایش داشته و ازسوی دیگر با تورم بیش از 40 درصدی و افزایش 30 درصدی نرخ ارز نیمایی، امکان ادامه تولید بدون افزایش قیمت وجود ندارد.
علیرضا محمدی‌دانیالی، رئیس هیات مدیره انجمن صنایع لوازم خانگی، درباره افزایش قیمت لوازم خانگی گفت: هزینه تولید لوازم خانگی با توجه به افزایش قیمت مواد اولیه، حقوق و دستمزد و ازسوی دیگر افزایش نرخ ارز بالا رفته است.وی ادامه داد: از ابتدای سال تاکنون، تنها مجوز افزایش 10 درصدی قیمت لوازم خانگی و افزایش 15 درصدی تلویزیون به این صنف داده شد.
این فعال صنفی تاکید کرد: این میزان افزایش قیمت با توجه به تورم بیش از 40 درصدی، افزایش 100 درصدی قیمت مواد اولیه و افزایش 30 درصدی ارز نیمایی به هیچ عنوان همخوانی ندارد. او تصریح کرد: شرکت‌های چاره‌ای جز افزایش قیمت ندارند، در غیر این صورت باید کارخانه‌های خود را تعطیل کنند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند رشد چشمگیر نرخ دلار طی ماه‌های اخیر و بویژه در ایام پایانی سال هیچ دلیل خاصی نمی‌تواند داشته باشد جز جبران کمبود منابع دولت. با نزدیک شدن به روزهای آخر سال هزینه‌های دولت برای پرداخت حقوق و مزایای آخر سال کارمندان در کنار هزینه‌های جاری دیگر راهی جز افزایش نرخ ارز و کسب درآمد از محل مابه التفاوت تبدیل آن به ریال برای دولت نگذاشته است. اگرچه مسئولان دولت سیزدهم تا به حال از رشد چند برابری فروش نفت و درآمدهای حاصل از آن دم می‌زنند اما مصوبه مولدسازی درآمدهای دولت چیز دیگری را نشان می‌دهد.
اقدام خطرناک دولت برای کسب درآمد از ذخائر ارزی اگر چه منافع کوتاه مدت او را برآورده می‌کند اما در طولانی مدت اثراتی به مراتب بدتر از شرایط فعلی خواهد داشت بطوریکه میزان نقدینگی در جامعه را از همین مقدار وحشتناک بیشتر می‌کند و به تورم بیشتر منجر می‌شود. فشار معیشتی هر روز بر مردم بیشتر می‌شود و طبقه متوسط درحال ناپدید شدن است. فشار معیشتی و رفع تنگناهای اقتصادی جز با رشد مراودات اقتصادی و تعاملات اقتصادی کم نمی‌شود و گره این کار هم در رفع تحریم هاست.