| مدیران همیشه غافلگیر یکی از مهمترین بحران‌هایی که امروز کشور ما با آن درگیر است مسئله سرما و کمبود گاز است. به عبارتی دیگر مسئولین مختلف در این زمینه هشدار می‌دهند و از شهروندان درخواست دارند که در مصرف گاز صرفه جویی کنند. از سوی دیگر تعطیلی‌های گسترده در سراسر کشور یکی از مسیرهایی است که از خلال آن تلاش می‌شود معضل کمبود گاز مدیریت شود. اما علی رغم پیش‌بینی‌ها برای سرمای این فصل به نظر می‌رسد اقدامات مثمر ثمر صورت نگرفته است و ما در همه حوزه‌ها با نوعی بی‌برنامگی و غافلگیری مواجه هستیم. برای مثال حتی در حوزه شهری هم اقدامات مناسب علی‌رغم پیش‌بینی‌های گذشته انجام نشده است برای مثال معابر شهری
شن‌پاشی و نمک‌پاشی نشده‌اند که این مورد به معضل ترافیک این شهر در روزهای برفی دامن زده است و برخی از رسانه‌ها روز گذشته اعلام کردند که تهران زیر بار ترافیک سنگین پس از بارش برف قفل شد. به عبارتی دیگر حتی در سطح شهری نیز مسئولین برنامه ریزی نکرده‌اند تا زندگی مردم مختل و با مشکل مواجه نشود. در سطح کلان نیز از قبل برای مسئله کمبود گاز برنامه ریزی صورت نگرفته است که ما امروز شاهد چنین بحرانی هستیم و باید هر لحظه منتظر تعطیلی‌ها باشیم. در این زمینه نیز برخی از مسئولین و کارشناسان نقدهای خود را به درستی بیان کرده‌اند که در ادامه تلاش می‌کنیم به آن اشاره‌ای داشته باشیم. اما مسئله‌عدم پیش‌بینی‌ها و برنامه ریزی‌ها تنها به‌عدم مدیریت شهری وعدم پیش‌بینی کمبود گاز در فصل زمستان ختم نمی‌شود. حتی نحوه اطلاع‌رسانی در خصوص تعطیلات و برنامه‌های پیش رو درست انجام نمی‌شود و این خود بحرانی بر سایر بحران‌ها اضافه کرده است. به نحوی که مسئولین اعلام تعطیلی‌ها و برنامه ریزی‌ها را به ساعات پایانی روز موکول می‌کنند و حتی گاها ضد و نقیض در خصوص تعطیلی‌ها اظهار نظر می‌کنند و این مورد به شدت مردم را سرگردان می‌کند.
> تعطیلی تهران کمک بزرگی به تامین گاز کشور کرد
به نظر می‌رسد مسئولین تعطیلی‌ها را راه حل برون رفت از بحران‌ها می‌دانند. وزیر نفت گفت: دستور رئیس‌جمهوری برای تعطیلی مراکز آموزشی و اداره‌های شهر تهران کمک بزرگی به تامین گاز کشور کرد و در این مدت حدود ۲.۵ میلیون مترمکعب کاهش مصرف انجام شد. به گزارش ایسنا، جواد اوجی که روز گذشته برای بررسی وضع پایداری انتقال شبکه گاز به استان خراسان رضوی سفر کرده است، در نشست فوق‌العاده ستاد انرژی استان خراسان رضوی و در ارتباط تلفنی با سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ضمن قدردانی از مردم کشور برای صرفه‌جویی گاز، اظهار کرد: واردات گاز ترکمنستان به ایران از روز پنجشنبه قطع شد و کشور همه توان خود را برای تامین گاز به‌کار بست و به رکوردی بی‌نظیر دست یافت. وی با بیان اینکه مدیریت مصرف گاز با همکاری استانداران سراسر کشور و برپایی ستاد سوخت و بحران برای رصد لحظه‌ای مقدار گاز شکل گرفت، گفت: متاسفانه از روز گذشته در برخی نقاط جنوب استان خراسان رضوی دچار قطعی گاز شدیم که گاز مایع به‌سرعت در اختیار مردم این نواحی قرار گرفت و بخاری نفتی و گازی نیز توزیع شد. به گفته وزیر نفت قطع گاز ترکمنستان به‌واسطه مشکل پیش آمده در این کشور است و حتی بر اساس اخبار رسیده شهر عشق‌آباد پایتخت این کشور و استان‌های مجاور آن در پایداری شبکه گاز و برق دچار مشکل شده‌اند. براساس گزارش وزارت نفت، اوجی اظهار کرد: در این مدت سعی شد با تغییر آرایش در بخش تولید و مصرف برای پایداری شبکه انتقال گاز به‌صورت لحظه‌ای تصمیم‌گیری شود تا دچار کمترین مقدار قطع گاز در کشور و استان خراسان رضوی باشیم.
> کاهش ۲۵ میلیون متر مکعبی مصرف گاز با تعطیلی ادارات
در پی تعطیلی ادارات تهران روز گذشته مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز گفت: در تعطیلی ادارات منجر به کاهش ۲۵ میلیون متر مکعبی گاز در روز شده است. قطعا اگر تعطیلی می‌توانست به این مشکل کمک کند باید برنامه ریزی‌ها از قبل صورت می‌گرفت و به اطلاع مردم می‌رسید. وی افزود: از همه مردم عزیز ایران تقاضا داریم که با مصرف بهینه گاز به خادمان‌شان در شرکت ملی گاز کمک کنند تا گاز به همه هم‌وطنان برسد. وی اظهار داشت: کافی است مردم با تنظیم دمای خانه روی ۱۸درجه از هدررفت انرژی جلوگیری کنند تا همه مشکلات گازرسانی
رفع شود.
> احتمال تعطیلی موقت برخی از هتل‌های مشهد
بحران کمبود گاز و سرمای هوا باعث شده است که مسئولین هشدار دهند مردم از سفر رفتن بپرهیزند. رئیس جامعه حرفه‌ای هتلداران خراسان رضوی گفت: با توجه به برودت شدید هوا در مشهد و به جهت صرفه‌جویی در مصرف گاز در این شهر، از زائران تقاضا داشته‌ایم تا در حال حاضر به مشهد سفر نکنند. محمود مادرشاهیان در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وضعیت مصرف هتل‌های مشهد اظهار کرد: تاکنون گاز هتل‌ها مطابق دستور استاندار خراسان رضوی و فرماندار مشهد به هیچ وجه قطع نشده است، اما در تمام هتل‌ها به دلیل حضور زائران دما را در حداقل‌ترین استاندارد ممکن (یعنی بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد) حفظ کرده‌ایم. وی خاطرنشان کرد: تمام هتل‌ها نیز در مصرف برق و گاز همکاری کرده‌اند. با مدیریت مصرف انرژی سعی داریم هتل‌ها به تعطیلی کشیده نشوند. رئیس جامعه حرفه‌ای هتلداران خراسان رضوی گفت: این اقدامات برای این است تا اگر زائران از قبل بلیتی تهیه کرده و سفر خود به مشهد را در این ایام برنامه‌ریزی کرده‌اند بابت سرما به مشکل نخورند، هرچند تاکید کرده‌ایم که زائران فعلا سفر خود به مشهد را به تاخیر بیندازند و به مشهد سفر نکنند. مادرشاهیان در پاسخ به این سوال که با توجه به درصد اشغال پایین هتل‌ها، آیا بهتر نبود برخی از هتل‌ها به دلیل صرفع‌جویی در مصرف گاز موقتا تعطیل کنند، افزود: این موضوع در دستور کار قرار گرفته و با هماهنگی معاون زیارت استانداری و فرماندار مشهد اقدامات آن انجام شده تا هتل‌هایی را که درصد اشغال پایینی دارند به صورت موقت و برای چند روز تعطیل کنیم.
> حضور سرزده رئیس جمهور در مرکز کنترل شرکت ملی گاز
در همین راستا روز گذشته نیز رئیس جمهور به صورت سرزده در مرکز کنترل شرکت ملی گاز حضور پیدا کرد. رئیسی همچنین در جلسه کارگروه تامین پایدار سوخت زمستانی شرکت کرد. گفتنی است رئیس جمهور در جریان این دیدار به صورت ویدئویی با جواد اوجی وزیر نفت صحبت کرد و در جریان امور قرار گرفت. رئیس جمهور وجه مکمل تلاش‌های مسئولان اداره گاز را مصرف صحیح گاز از سوی مردم عنوان کرد و گفت: اصلاح الگوهای مصرف نیاز به فرهنگ‌سازی دارد که مسئولیت اصلی در این زمینه بر عهده رسانه ملی، اصحاب رسانه و تریبون‌داران است. آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه در وضعیت خاص آب و هوایی پیش آمده با تلاش‌های مسئولان اداره گاز و البته همراهی و همکاری متعهدانه مردم قطعی گسترده گاز نداشتیم و فقط در نقاط محدودی متاسفانه گاز قطع شد، درباره مدیریت اعمال شده گفت: تعطیلی ادارات و سازمان‌ها راهکار مناسبی نیست، اما امروز موضوع اهم رساندن سوخت به منازل مردم است و بعد به واحدهای تجاری و اداری. وی با تاکید بر ضرورت مدیریت جدی مصرف و مواجهه با مشترکان پرمصرف در بخش خانگی، تجاری و اداری به نحو مقتضی افزود: در موضوع مشترکان پرمصرف نظارت بر مصرف سازمان‌های دولتی اولویت بیشتری دارد. رئیس جمهور حضور و اقدام به موقع در کنار پیش‌بینی صحیح و اتخاذ سیاست‌های پیشگیرانه را از دیگر الزامات مدیریت صحیح دانست و تصریح کرد: موضوع ذخیره‌سازی گاز و نفت از مسائل بسیار مهم به ویژه برای شرایط بحرانی و غیرقابل پیش‌بینی است که متاسفانه در یک مقطعی مورد بی‌توجهی قرار گرفته و شرکت ذخیره‌سازی منحل شده است. وزارت نفت پس از پایان شرایط ویژه فعلی باید حتما این موضوع را مورد توجه جدی قرار دهد.
> مردم خودشان باید در کمبود گاز به هم یاری برسانند
روز گذشته بازهم مسئولین تلاش کردند که از مردم درخواست کنند در مصرف گاز صرفه جویی داشته باشند. در این راستا رئیس شورای اسلامی شهر تهران گفت: مسئله سرمای سراسری کشور و کمبود گاز مسئله پر اهمیتی است. لذا درخواست ما از مردم همکاری در این زمینه است تا خودشان به خودشان یاری برسانند تا مردم در شهرهای سردسیر شمالی آسیب نبینند.
> خود ستاد بحران، یک بحران است
مدیریت بحران کمبود گاز حتی داد نماینده مجلس را نیز درآورد؛ نماینده مردم تربت جام در مجلس شورای اسلامی گفت: ما از ستاد بحران گلایه داریم. هم اکنون گاز ۱۶ هزار مشترک در تربت جام قطع است. جلیل رحیمی جهان‌آبادی نماینده مردم تربت جام در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با شبکه خبر با گلایه از مسئولان ستاد بحران اظهارداشت: گاز ۱۶ هزار مشترک گاز در تربت جام قطع شده است و با صحبت‌هایی که با مسئولان داشتیم، اما بازهم گازشان قطع است.
او در ادامه گفت: ما در این منطقه شرایط سختی داریم و کسی پاسخگوی مردم نیست. من در گفتگو با وزیر نفت شرایط را تشریح کردم.
جهان‌آبادی تاکید کرد: خود ستاد بحران، یک بحران است. چگونه است که سرمای زمستان را پیش‌بینی نکرده است؟ هم اکنون فشار گاز در تربت جام ۶۰ و ۷۰ است و تا زمانی که به ۲۰۰ نرسد، ما نمی‌توانیم گاز ۱۶ هزار مشترک را تامین کنیم. این نماینده مجلس افزود: در تایباد هم ما با افت فشار گاز روبرو هستیم. چگونه ممکن است که مشهد که مردم آن توانایی مالی بهتری در مقایسه با شهرهای مرزی دارند، گاز دارد، اما گاز شهرهای محروم مرزی قطع شده است. نماینده مردم تربت جام ادامه داد که من با وزیر خارجه درباره قطعی گاز ترکمنستان صحبت کردم. نمی‌شود که ترکمنستان در اوج سرما به یکباره گاز خود را قطع کند و به تعهدات خود پایبند نباشد. او در ادامه با گلایه از ستاد بحران افزود: مردم ما را در دمای منفی ۱۰ و ۱۵ رها کرده‌اند. من از مسئولان تقاضا دارم که به آمارهای روی کاغذ توجه نکنند.
> مسئله‌عدم مدیریت بحران مسئله جدیدی نیست
امیر محمود حریرچی جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در این باره به آفتاب یزد گفت: «مسئولین متاسفانه با مردم فاصله دارند زیرا زندگی شبیه به زندگی مردم ندارند. بنابراین مسئولان به اندازه مردم درگیر بحران‌ها نیستند و صرفا به اطلاعیه دادن اکتفا می‌کنند و این مسئله اصلا جدید نیست. مسئله‌عدم مدیریت بحران در کشور ما وجود دارد؛ در زمان سیل‌ها، زلزله ها، آلودگی هوا و حتی بحران کرونا ما باعدم مدیریت مواجه بوده ایم. مشکلات به آسیب و نهایتا به بحران تبدیل می‌شوند. یعنی اگر در همان مرحله اول به مشکلات پرداخت نشود و برای آن‌ها برنامه ریزی صورت نگیرد به بحران تبدیل می‌شوند. در بحران‌ها متاسفانه مسئولین نشان داده‌اند که مدیریت بسیار ضعیفی دارند زیرا برنامه ندارند. قطعا در این شرایط مردم احساس رها شدگی دارند و حس می‌کنند مسئولین به فکر مشکلات جامعه نیستند. بارها در خصوص زلزله تهران هشدار داده شده است اما آیا برای آن برنامه ریزی‌ای انجام گرفته است؟ در خصوص فرونشست زمین مگر کارشناسان کم هشدار داده‌اند اما اصلا به این مسائل از پیش اهمیت داده نمی‌شود. مسئولین اصلا به آینده توجه ندارد و به همین دلیل برنامه ریزی نمی‌کنند. چند درصد مسئولین تخصص کافی برای تصدی شغل خود را دارند؟ مسئولین به صورت روزمرگی با مسائل پرداخت می‌کنند اما مسائل و بحران‌ها با دستور و وعده حل نمی‌شوند. آنچه که در مردم تاثیر دارد وضعیت رهاشدگی است؛ دومین منبع گاز دوم در اختیار کشور ما است اما در این زمینه مدیریت و برنامه‌ریزی وجود ندارد. در این بحران‌ها این مردم هستند که آسیب می‌بینند خصوصا قشر فقیر و نابرخوردار جامعه.»
> مدیریت ضعیف
محمدرضا خباز کارشناس سیاسی نیز در این باره به آفتاب یزد گفت: «اداره کشور یک علم است و نیاز به تجربه و کاربلدی دارد. با کمال تاسف بسیاری از مسئولان از توانایی کافی برای مدیریت کشور ندارند. تحصیلات برخی از آن‌ها هیچ ارتباطی با جایگاهشان ندارد و کار را بلد نیستند زیرا تجربه مدیریت کلان را ندارند. بعد از این همه سال هنوز بسیاری از مدیران به دنبال آزمون و خطا هستند در صورتی که آزموده را آزمودن خطا است. مدیریت کشور زمانی که در حالت عادی ضعیف باشد در حالت بحران ضعف خود را بیشتر نشان می‌دهد. مدیریت مطلوب مدیریتی است که به محض شروع بحران فورا به فکر راه چاره می افتد و از تمام ظرفیت‌های کشور استفاده می‌شود تا به مردم فشاری وارد نشود. مهمترین رکن کشور باید مردم باشند؛ اگر رضایت مردم در اولویت کار مسئولین قرار بگیرد چنین مشکلاتی شکل نمی‌گیرند. در زمان بحران‌ها برخی از مسئولین یا به کمک مردم نمی‌آیند و یا آنقدر دیر به فکر کمک می افتند که دیگر خسارات وارد شده است. به نظر من مدیران ضعیف هستند و توانایی انجام کار ندارند در صورتی که در بین اصولگرایان افراد با تجربه و کارآمد فراوانی وجود دارد. در پست‌های دولتی باید از ژنرال‌ها استفاده شود. توان فکری و مدیریتی مسئولین در مدیریت بحران نقش بسیار پررنگی دارد. باید بحران کمبود گاز و سرمای هوا پیش‌بینی می‌شد و برای آن برنامه ریزی صورت می‌گرفت. در این چند سال اگر کشور درگیر تحریم نبود و می‌توانستد در زمینه گاز سرمایه‌گذاری کنند. در این شرایط حتی مصرف داخلی ما به خطر افتاد و این دلیل ضعف مدیریت کلان در کشور است.»
*آفتاب یزد
|
