بدون وجود دیدگاههای رقیب آزاداندیشی معنی ندارد / حاکمیت برای حفظ بقای خود باید حقوق مردم را به رسمیت بشناسد عضو جامعه اسلامی مدرسین دانشگاهها گفت: سیستم موجود برای حفظ، بقا و دوام خودش هم که شده باید اجازه دهد تکثر دیدگاهها، نگاهها، رویکردهای انتقادی در محیط دانشگاهی وجود داشته باشد. ما باید در قانون اساسی، نظام فکری و بینش اسلامی خود اصل تکثر دیدگاهها و حقوق اجتماعی افراد را به رسمیت بشناسیم و این موارد ایجاب میکند که این نوع روشها به کار گرفته نشود.
علیمحمد حاضری در گفتوگو با ایلنا، در واکنش به اخراج برخی اساتید از دانشگاهها گفت: در بحث نظامات اجتماعی یکی از بدترین واکنشها، ایجاد محدودیت و تهدید برای کسانی است که در حوزه نخبگی، فکری، فرهنگی و دانشگاهی قرار دارند. کارکرد علمی و حرفهای این نخبگان در حوزههای فرهنگی به خصوص در حوزههای علوم انسانی، نقد و بررسی شرایط کارکرد نهادها، دستگاههای حکمرانی و اجتماعی است و اگر آنها در شرایطی باشند که به خاطر انجام ماموریت حرفهای خود، نقادی و تحلیل شرایط دچار محدودیت شوند، نظام اجتماعی از یکی از عاملهای موثر پویایی خود محروم میشود.
وی افزود: ما متاسفانه شاهد هستیم که نظام دانشگاهی طی سالهای اخیر و به ویژه در شرایط تازهتر در این چند ماه به شدت از ناحیه این کارکرد دچار اختلال شده و برخورد با اساتیدی که به نحوی در موضع انتقادی قرار داشتند و خارج کردن آنها از سیستم دانشگاهی به منزله بستن شیرهای اطمینان نظام اجتماعی است. این انتقادها در علوماجتماعی و تحلیلهای جامعهشناختی به عنوان شیرهای اطمینان جامعه هستند و اگر به موقع و درست کار نکنند و هشدار ندهند، ممکن است علائم نقص در بیماری به موقع بروز نکرده و خودش را نشان ندهد و کل سیستم را دچار مشکل جدی کند.
حاضری تصریح کرد: میتوانیم بگوییم سیستم موجود برای حفظ، بقا و دوام خودش هم که شده باید از این نوع اقدامات که به زیان سیستم حکومتی جامعه میانجامد دست بردارد و اجازه دهد تکثر دیدگاهها، نگاهها، رویکردهای انتقادی در محیط دانشگاهی وجود داشته باشد. ما باید در قانون اساسی، نظام فکری و بینش اسلامی خود اصل تکثر دیدگاهها و حقوق اجتماعی افراد را به رسمیت بشناسیم و این موارد ایجاب میکند که این نوع روشها به کار گرفته نشود. حاضری در پاسخ به این سوال که رهبری بارها به موضوع وجود کرسی آزاداندیشی تاکید داشتند، آیا این نوع برخورد با اساتید دانشگاه با اجرای دستور رهبری در این خصوص در تضاد نیست و در ادامه باعث رواج تکصدایی در دانشگاهها نمیشود، گفت: کرسی آزاداندیشی فیالنفسه به منزله وجود دیدگاههای رقیب است. اگر وجود دیدگاههای رقیب نباشد، اصلا آزاداندیشی معنی ندارد و ما متاسفانه طی سالهای اخیر شاهد این جریان هستیم که آزاداندیشی را تعبیر به تغییر دیدگاههای حاکمیتی کردند. وی افزود: با اینکه از این کرسیها رسما در جایی برقرار نمیشود، ولی مواردی را هم شاهد بودیم که به اسم کرسیهای آزاداندیشی اما به نوعی قرائتهای مختلفی از دیدگاههای حاکمیتی مطرح کردند که همین موضوع این ماهیت را نقض کرده است. بنابراین کسانی که ادعای دفاع از حاکمیت را میکنند باید بدانند این نوع رویکردها در اصل به حاکمیت ضربه میزند.
حاضری در پاسخ به این سوال که چه تفکری باعث شده چنین فضایی در دانشگاه به وجود بیاید، گفت: در معرفت دینی یک نگاه این است که حق و حقیقت در مجموعه بینش اسلامی است اما این برداشت غلط که برخی جریانات فکر میکنند اسلام حقیقی و معرفت حقیقی فقط نزد همین نگاه از اسلام است باعث شده که بخواهند راه تکاپوی فکری را ببندند و فکر کنند یک نوع خودحق پنداری و باور غلط که «حقیقت نزد ماست و هر چه غیر از آن است باطل است» ایجاد شود و این نوع نگاه باعث به وجود آمدن چنین فضایی شده است. عضو جامعه اسلامی مدرسین دانشگاهها گفت: مواجه شدن با همه دیدگاههایی که رویکرد ناصواب و نامناسبی دارند باید از موضع روشنگری و ایجاد فضای گفتوگو و بستر طرح انتقادی دیدگاهها و نقد آن دیدگاهها باشد. ما در مورد دیدگاههایی که آن را نمیپسندیم و آن را ناصواب میدانیم نباید در موضع برخورد باشیم بلکه باید با موضع نقد با آنها رفتار کنیم.
|