ضعف مدیریتی در افزایش نرخ ارز اثر گذار بوده است. در کنار این مسائل، بحث تحریم و طولانی شدن پروسه احیای برجام طولانی هم وجود دارد. برخلاف آنچه آقایان ادعا میکردند که اگر اروپاییها یا امریکاییها برجام را نپذیرند، اوضاع برای آنها سخت خواهد شد، ولی دیدیم که کاملا خلاف آن رخ داد. در مجموع این عوامل در به وجود آمدن وضعیت فعلی موثر بوده که در کنارشان، ناآرامیها هم اثر داشته است.»
یک کارشناس مسائل اقتصادی در واکنش به صحبتهای اخیر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه اعتراضات یکی از عوامل تاثیرگذار در افزایش نرخ ارز است، بیان میکند که این عامل هم تاثیر داشته ولی اینکه بگوییم تنها عامل افزایش نرخ ارز، اعتراضات بوده است. الان صد روز از اعتراضات میگذر ولی این افزایش نرخ ارز در سه چهار هفته اخیر رخ داده است. رشد نقدینگی یک عامل است که در کشور ما همیشه بستر این جهشهای قیمتی را آماده میکرده همچنین پایین بودن نرخ بهره، رشد پایین اقتصادی، ضعف شدید مدیریتی که در اقتصاد وجود دارد از جکله عوامل تاثیرگذار بر نرخ ارز است. افزون بر این، انتشار اوراق ارزی یا اوراق طلا از اشتباهات کلیدی بود که دولت انجام داد. بنابراین این موارد را نمیتوان نادیده گرفت.
کامران ندری در گفتگو با «انتخاب» در پاسخ به این پرسش که چرا باوجود ادعای دولت، مبنی بر گره نزدن سیاست خارجی به سفره مردم، حال نرخ ارز به ۴۰ هزار تومان رسیده است، گفت: «آنچه نرخ ارز را تعیین میکند ذهن مردم است. متاسفانه مردم هم آنچه مسئولان ما میگویند را نمیپذیرند. علیرغم اینکه کارشناسان به مسئولان گفتهاند که باید به نحوی صحبت کنند تا درجه اعتماد مردم افزایش پیدا کند، ولی متاسفانه به این مهم توجهی نمیکنند. بسیاری از مسئولان ما صحبتهایی میکنند که روز بعدش عکس آن اتفاق میافتد. وقتی مردم اعتماد خود را به دولت از دست بدهند، این اعتماد به سادگی بر نمیگردد.»
این اقتصاددان ادامه داد: «قطعا اطلاعات من به اندازه آقای رئیس جمهور نیست، ولی مسئله این است که مردم باید حرفی که ایشان میزنند را باور کنند. جامعه نگران است و میبیند در همه زمینهها، واقعیت دارد برخلاف آنچه مسئولان ذی ربط ادعا میکنند، رخ میدهد. به عنوان مثال مسئولان ذیربط منتظر زمستان سخت در اروپا بودند، ولی در ایران صفهای طولانی برای گرفتن گاز شکل گرفتن و شرکتهای پتروشیمی ما الان گاز ندارند. با این تفاسیر متاسفانه دولت به دلیل اظهارات نسنجیدهای، که تعمدی هم نیست، ولی فکر میکنند دارند درست عمل میکنند، اعتبار لازم را بین مردم و فعالان اقتصادی ندارد.»
ندری ضمن بیان اینکه به دلیل عملکرد بد دولت حتی اگر دولت حرفی که میزند هم درست باشد، ولی باز هم جامعه آن را باور نمیکند، بیان کرد: «در این شرایط میبینیم که وقتی کشور آلمان خبری را اعلام میکند، خیلی بیشتر از اینکه رئیس جمهور یا وزیر اقتصاد ما خبری را مطرح کند، بر وضع اقتصاد کشور تاثیر میگذارد. با اینکه ارتباط تجاری ما با آلمان چندان زیاد نیست، ولی همین خبر مردم ما را بیشتر تحت تاثیر قرار میدهد. متاسفانه آقایان به این مسائل دقت نکردند و آن اعتبار لازم را بین مردم ندارند.»
این کارشناس مسائل اقتصادی افزود: «گرچه برخی از اخبار منفی ممکن است چندان مستند و واقعی نباشد، ولی الان آن است که جولان میدهد و فضا را هدایت میکند. این نشاندهنده بیاعتباری مسئولان است و مقصر هم خودشان هستند. صحبتهایی را به شکل نسنجیده عنوان کردند و متاسفانه نگاه مردم نسبت به آنها منفی شده است. بر این اساس حرفهای مثبت مسئولان را باور نمیکنند و حرفهای منفی دیگران بیشتر روی افکار عمومی و ذهنیت فعالان اقتصادی تاثیر میگذارد. این مهم را به راحتی هم نمیتوان تعمیم کرد مگر اینکه آقای رییس جمهور، تیم اقتصادی خود را به طور کامل تغییر دهد و افرادی را بیاورد که در جامعه، دستکم نیمچه اعتباری داشته باشند. به بیان دیگر الان آقای رئیس جمهوری راهی ندارد جز اینکه افرادی را به مردم معرفی کند که بیشتر از کسانی که بر سر کارند، مورد قبول باشند.»
ندری در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا همانطور که رئیس بانک مرکزی ادعا کرده است، اعتراضات اخیر هم در افزایش نرخ ارز نقش داشته، گفت: «بله، ولی نه اینکه بگوییم تنها عامل افزایش نرخ ارز، اعتراضات بوده است. الان صد روز از اعتراضات میگذر، ولی این افزایش نرخ ارز در سه چهار هفته اخیر رخ داده است.»
وی ادامه داد: «از منظری دیگر این مورد هم به عملکرد دولت برمیگردد. چراکه این اعتراضات نباید آنقدر طولانی میشد. از آنجایی که دولت نتوانست به شکل صحیح مدیریت کند، طولانی شدن اعتراضات هم میتواند روی اقتصاد تاثیر منفی بگذارد. در واقع گرهای که میشد با دست باز کرد را آقایان طوری آن را کور کردند که الان به سادگی باز نمیشود.»
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه این رخدادها تاثیر داشته و در آینده هم تاثیر خواهد داشت، تاکید کرد: «اعتراضات تنها عامل یا اصلیترین عامل افزایش نرخ ارز نیست. رشد نقدینگی یک عامل است که در کشور ما همیشه بستر این جهشهای قیمتی را آماده میکرده همچنین پایین بودن نرخ بهره، رشد پایین اقتصادی، ضعف شدید مدیریتی که در اقتصاد وجود دارد از جمله عوامل تاثیرگذار بر نرخ ارز است. افزون بر این، انتشار اوراق ارزی یا اوراق طلا از اشتباهات کلیدی بود که دولت انجام داد؛ بنابراین این موارد را نمیتوان نادیده گرفت.»
ندری در پایان افزود: «در واقع ضعف مدیریتی هم در افزایش نرخ ارز اثر گذار بوده است. در کنار این مسائل، بحث تحریم و طولانی شدن پروسه احیای برجام طولانی هم وجود دارد. برخلاف آنچه آقایان ادعا میکردند که اگر اروپاییها یا امریکاییها برجام را نپذیرند، اوضاع برای آنها سخت خواهد شد، ولی دیدیم که کاملا خلاف آن رخ داد. در مجموع این عوامل در به وجود آمدن وضعیت فعلی موثر بوده که در کنارشان، ناآرامیها هم اثر داشته است.»