تحلیل سیاسی هفته این هفته فشار گرانی و لجام گسیختگی تورم باز هم ادامه داشت، گویی که دولت هیچ اهرم کنترلی در اختیار نداشته و یا اینکه ترجیح میدهد برای اداره کشور از جیب مردم برداشت کند ولی ناگفته پیداست که ادامه این روش، چیزی جز از هم پاشیدگی اجتماعی به دنبال ندارد. اینکه در یک هفته قیمت مسکن، ارز، سکه و خودرو به گونهای شوکآور افزایش یابد، نشانه چیزی جز ناتوانی مدیران دولتی در اداره کشور نیست. اینکه خودرو، طلا و ارز ترمز بریده باشند و سکه در مرز 19 میلیون، دلار هم 38 هزار تومان و یا بیکیفیتترین و ارزانترین خودروی داخلی هم از جهشی 30 میلیون تومانی در عرض یک هفته برخوردار شده باشد، نه تنها با هیچیک از وعدهها و چشم اندازیهای دولت سیزدهم سازگاری ندارد بلکه زمینه مستعدکنندهای را برای ناآرامیهای اجتماعی فراهم میآورد. لذا مدیران کشور باید فکر عاجلی برای بهبود اوضاع اقتصادی، اجتماعی و بینالمللی بیندیشند و نگذارند مردم بیش از این تحت فشار قرار بگیرند.
از دیگر مسائل داخلی اینکه طبق قاعده، دولت میبایستی در هفتههای گذشته لایحه برنامه هفتم توسعه را به مجلس میآورد و براساس آن، لایحه بودجه سال آینده را نیز تهیه و به مجلس ارائه میکرد ولی هیچیک از این دو تکلیف برنامهای دولت تاکنون انجام نشده است. گرچه این کوتاهی از ضعف در عملکرد سازمان برنامه و بودجه است ولی عملاً به حساب کلیت دولت گذاشته میشود ضمن اینکه دولت هنوز تکلیف کسری بودجه سال جاری را هم مشخص نکرده و متممی را در این رابطه تهیه و تدارک ندیده است. در این رابطه برای بسیاری از کارشناسان این سوال مطرح است که اگر برنامه دولت برای رفع کسری بودجه، استقراض از بانک مرکزی نیست، پس چه راهکاری مدنظر دارد، این درحالیست که با توجه به ادامه تحریمها، امکان افزایش درآمدهای نفتی و صادراتی وجود ندارد و راه حل تامین بیپولی دولت را باید فقط در داخل جستجو کرد. به تصریح رئیس سازمان برنامه و بودجه در جمع نمایندگان مجلس، دولت تاکنون با عدم تحقق 200 هزار میلیارد تومانی بودجه مواجه است.
متاسفانه دولت علیرغم ادعاهایش، برای جبران این کسری، اقدام به وارد آوردن فشار به مردم، استقراض از بانک مرکزی و چاپ اسکناس کرده است و به همین دلیل اولین دولتی لقب گرفته که در 35 سال گذشته در یکسال نخست فعالیتش، تورم در آن روند صعودی گرفته به گونهای که هیچ کدام از اقتصاددانان حامی دولت نیز حاضر نیستند از عملکرد اقتصادی دولت حمایت کنند.
در این هفته بار دیگر نفسهای مردم در کلانشهرهای بزرگ بویژه در تهران به شمارش افتاد و مدارس عملاً به تعطیلی کشانده شد. آلودگی هوا و افزایش آلایندهها در کلانشهرها سال گذشته بیش از 20 هزار نفر را در کشور به کام مرگ کشید در حالی که دستگاهها و نهادهای مسئول از قبیل وزارت نفت، سازمان محیطزیست، استاندارد، خودروسازها، شهرداریها و... از انجام مسئولیت مصرحشان در «قانون هوای پاک»، مصوب سال 1396 سر باز زده و عملاً مسئول جان این قربانیان هستند.
در این هفته مجلس به پنجمین وزیر دولت سیزدهم هم کارت زرد داد. این بار، اخطار به وزیر صنعت، معدن و تجارت بود که علیرغم آنکه درخواست استیضاحش در ماه گذشته رای نیاورده و به کار خود ادامه داده بود، اکنون توضیحاتش در توجیه نابسامانی شدید بازار خودرو، نمایندگان مجلس را قانع نکرد و کارت زرد دریافت نمود که طبعاً این اخطاری است به رئیس دولت که هرچه سریعتر چارهای برای مدیریت این بخش مهم از اقتصاد صنعتی، معدنی و تجاری کشور بیندیشد.
مواضع ضد ایرانی رئیس جمهور چین در سفرش به عربستان واکنشهای زیادی در کشورمان داشت و با محکومیت شدیدی روبرو شد. برخی افراد و جناحهای محافظهکار با خودسانسوری و محافظه کاری که تناسبی با منافع ملی ندارد، از کنار این قضیه عبور کردند، ولی افکار عمومی ملت ایران نشان داد که درباره منافع ملی خود، در برابر هیچ بیگانهای کوتاه نمیآید و افرادی هم اعم از دولتی، مجلسی و سازمانی که با دولت چین تعارف دارند نیز باید رودربایستی را کنار گذاشته و موضعگیری کنند، همانگونه که با دیگران سخن میگویند.
البته ملت ایران معتقد نیست که باید در جهت تخریب روابط با چین حرکت کرد و یا از ادبیات پرخاشگرانه برای مقابله با تحرکات ضدایرانی رئیس جمهور چین در سفرش به عربستان استفاده نمود ولی در عالم سیاست روشهایی وجود دارد که میشود در برابر بیحرمتی به حقوق ملت ایران و خدشهدار ساختن حاکمیت ملی کشورمان ایستاد و خط قرمزها را به چشم بادامیها نشان داد. این در شرایطی است که معاون نخست وزیر چین نیز در سفر به تهران حاضر به عذرخواهی نشده است؛ به همین دلیل مسئولان کشورمان باید جبران مواضع بیان شده از سوی رئیس جمهور چین را جزء مطالبات جدی خود قرار دهند.
در بررسی تحولات خارجی، ابتدا به رویدادهای تازه فلسطین اشغالی میپردازیم. کرانه باختری و بخصوص شهرهای نابلس و جنین طی روزهای اخیر صحنه رویارویی متهورانه مردم مبارز با نیروهای اشغالگر بوده است. هلاکت دهها صهیونیست، موضوعی کمسابقهایست که در کرانه باختری رخ داده و حاکی از گسترش و اوجگیری کمسابقه دامنه مقاومت مردم فلسطین در برابر صهیونیستها میباشد.
ارتش صهیونیست که تا قبل از این به راحتی در کرانه باختری جولان میداد و فلسطینیها را سرکوب میکرد اکنون برای ورود به شهرها و روستاها باید خطر کشته شدن نیروهایش را متقبل شود. با تحولات جدید، سراسر فلسطین، از غزه تا کرانه باختری برای صهیونیستها ناامن شده و به بشکه باروتی در زیر پای اشغالگران تبدیل شده است. در همین ارتباط یک ژنرال صهیونیست این هفته اذعان کرد که شهرهای فلسطین، شرایطی کاملاً مشابه روزهای قبل از انتفاضه اول در دهه 1370 پیدا کردهاند.
جنگ در اوکراین همچنان با شدت در جریان است و علاوه بر ویرانیهای گسترده، روزانه صدها نفر از طرفین را به کام مرگ میفرستد. گزارشها از تشدید درگیری میان طرفین طی هفته جاری خبر دادند و نیروهای دو طرف تلاش میکنند به هر شکل ممکن پیشروی کنند. اوکراینیها این هفته اعلام کردند که کریسمس، شمار سربازان کشته شده روسی از مرز یکصد هزار نفر فراتر خواهد رفت. به گفته منابع اوکراینی با افزایش آمار تلفات در هفتههای اخیر، روزانه به طور متوسط 500 سرباز روسی در جنگ کشته میشوند. منابع روس نیز آمار مشابهی را از تلفات اوکراینیها گزارش میدهند و این در حالی است که هنوز هیچ نشانهای از توقف این جنگ بیهوده و خونبار، به چشم نمیخورد. زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین بار دیگر از روسیه خواست تا قبل از پایان سال جاری نیروهایش را از خاک اوکراین بیرون بکشد و به جنگ خاتمه دهد که سخنگوی کرملین این درخواست را رد و تاکید کرد اوکراینیها باید با تغییرات رخ داده در شکل مرزها کنار بیایند و آنرا بپذیرند.
|