مشکل کمبود و نایابی دارو برای برخی از بیماران مبتلا به دیابت،‌ام اس، صرع و... که هر چند وقت گریبان آن‌ها را می‌گرفت، تشدید شده است. نائب رئیس انجمن حمایت از بیماران لوپوس می‌گوید که دارو سل سپت را هم بیماران پیوند کلیه استفاده می‌کنند و هم بیمارانی که نیاز به داروهای سرکوب‌گر سیستم ایمنی دارند. از آنجایی که واردات دارو کم شده است، دولت اعلام کرده است که نمونه خارجی آن در اختیار بیماران پیوندی تعلق بگیرد. از آن طرف نمونه ایرانی را با هر نوع عوارضی و عواقبی که می‌تواند به کلیه و قلب و مغز بیمار لوپوس بزند و حتی منجر به مرگش شود، به این بیماران بدهند. معاون وزیر بهداشت این توصیه را نادیده گرفته و گفته است برای اینکه چرخ کارخانه‌های داخلی بچرخد از تولید داخل این دارو استفاده و به بیماران خود هم آن را توصیه کنید.
طرح دارویار که قرار بود مشکل کمبود دارو را به حداقل برساند و قیمت آن را به سمت واقعی شدن پیش ببرد، حال با گذشت چهار ماه از اجرایی شدن این طرح، نه تنها مشکلات کمبود و قیمت دارو حل نشده است بلکه چند ماهی‌ست که مردم برای تامین دارو‌های ساده و تولید داخل مثل آنتی‌بیوتیک، شربت استامینوفن و حتی سرم هم در داروخانه‌ها سرگردان هستند. در این میان مشکل کمبود و نایابی دارو برای برخی از بیماران مبتلا به دیابت،"‌ام اس"، صرع که هر چند وقت یکبار گریبان آن‌ها را می‌گرفت، تشدید شده است.
امیرحسین مسرور، نائب رئیس هیئت مدیره انجمن حمایت از بیماران لوپوس (یک بیماری خودایمنی مزمن)، در گفتگو با "انتخاب" در پاسخ به این پرسش که در چند ماه اخیر بیماران لوپوس برای تامین داروی خود با مشکل مواجه شده‌اند یا خیر، می‌گوید:بله هم برای تامین دارو‌های تولید داخل و هم دارو‌های خارجی با مشکل مواجه شدیم. متاسفانه به غیر از افزایش قیمتی که وجود دارد، دارو سر وقت به دست بیمار نمی‌رسد یا سهمیه داروخانه‌ها نسبت به قبل کمتر شده و نمی‌توانند به اندازه‌ای که پزشک نسخه نوشته است را به بیمار بدهند. در دارو‌های تخصصی بسیار مشکل پیدا کرده‌ایم.
وی همچنین درباره مشکل دارو‌های وارداتی اضافه می‌کند:پیش از این هم در دارو‌های وارداتی مشکل داشتیم، ولی حدود پنج ماه پیش وزارت بهداشت در جلسه‌ای به ما قول همکاری دادند که این دارو‌ها به راحتی میان بیماران خاص توزیع شود. چند وقتی هم توزیعش نسبتا راحت‌تر بود و وجود داشت، ولی الان به مشکل برخوردیم.
مسرور ادامه می‌دهد:به عنوان مثال دارو سل سپت را هم بیماران پیوند کلیه استفاده می‌کنند و هم بیمارانی که نیاز به دارو‌های سرکوب‌گر سیستم ایمنی دارند. از شهریور سال گذشته یک بخشنامه‌ای دادند که بر مبنای آن فقط بیماران پیوندی باید از نمونه خارجی‌اش استفاده کنند و بقیه بیماران از برند داخلی و تولید ایران مصرف کنند. در واقع از آنجایی که واردات دارو کم شده است، دولت اعلام کرده که برای نمونه خارجی آن در اختیار بیماران پیوندی تعلق بگیرد. از نظر متولیان، بیماران پیوندی برای اینکه بیماری‌شان مهم‌تر است، در اولویت هستند و باید نمونه خارجی را به پیوندی‌ها بدهند و از آن طرف نمونه ایرانی را با هر نوع عوارضی و عواقبی که می‌تواند به کلیه و قلب و مغز بیمار لوپوس بزند و حتی منجر به مرگش شود، به این بیماران بدهند.البته تاکید ما اینست که این دارو را وارد کنند و برای هربیماری که نیاز است مورد استفاده قرار گیرد.
نائب رئیس انجمن حمایت از بیماران لوپوس ضمن بیان اینکه به دلیل داشتن عوارض تولید داخلی دارو سل سپت برای بیماران لوپوس، پزشک متخصص مصرف خارجی آن را توصیه کرده است، می‌گوید:معاون وزیر بهداشت این توصیه را نادیده گرفته و گفته است برای اینکه چرخ کارخانه‌های داخلی بچرخد از تولید داخل این دارو استفاده و به بیماران خود هم آن را توصیه کنید. صحبت این است که وقتی پزشک متخصص توصیه کرده که از برند خاص دارویی استفاده شود، حتما ویژگی خاصی را در نظر گرفته که عوارض کمتری را برای بیماران، به خصوص بیمارانی که مشکل سیستم ایمنی دارند را توصیه کرده است.
مسرور در ادامه اضافه می‌کند:جالب است که دکتر فوق تخصص رماتولوژی توصیه می‌کند، بیمار به معاونت درمان می‌رود و تاییدیه می‌گیرد که در داروخانه‌ای مثل داروخانه شهید کاظمی در چهار راه پارک وی می‌تواند داروی خود را دریافت کند و این را معاونت تایید کرده است. اما بیمار که به همان داروخانه مراجعه کرده است، متصدی داروخانه گفته دارو را نمی‌دهیم و در جواب بیمار که گفته چه کار کنم به او گفت‌اند که "برو بمیر". پس از آن حتی بیمار را هل دادند و آن شخص که مبتلا به لوپوس و فیبرومیالژیا بوده، روی زمین افتاده و دردش عود می‌کند و در نهایت کلانتری ایشان را می‌برد. فقط به این دلیل که وقتی معاونت درمان نامه داده است که از شما دارو بگیرم، چرا می‌گوید ندارم و نمی‌دهیم. هم آن فرد و هم گزارش پلیس از این اتفاق وجود دارد.
اسدالله رجب رئیس انجمن دیابت ایران هم در گفتگو با انتخاب ضمن تاکید بر اینکه با مشکل تامین دارو، به خصوص دارو‌های وارداتی مواجه هستند، می‌گوید:قبلا هم هر چند وقت یکبار چنین اتفاقی می‌افتد و در نتیجه ما سال‌هاست به این جمع‌بندی رسیدیم که سعی کنیم حدالامکان از دارو‌های تولید داخل استفاده کنیم. هر دارویی که می‌خواهیم تجویز کنیم باید درنظر بگیریم که در کجا زندگی می‌کنیم و بهترین دارو را برای بیمار تجویز کنیم.
وی با اشاره به اینکه برای تامین دارو‌های داخلی فعلا مشکلی نبوده، ولی برای دارو‌های وارداتی با مشکل مواجه هستیم، اضافه می‌کند:برای دارو‌های وارداتی هر چند سال این اتفاق می‌افتد و الان شدیدتر شده است. در نتیجه بیماری که به من مراجعه می‌کند، باید توجه کنم که در کدام شهر و کشور دارم زندگی می‌کنم و مسائل اقتصادی‌اش را در نظر بگیرم و طوری نسخه بنویسم تا برای تهیه آن کمتر به دردسر بیافتد.
* ترکش کمبود دارو به تجهیزات پزشکی رسید
در همین ارتباط، بعد از بحران ناشی از کمبود برخی اقلام دارویی در کشور که البته هنوز هم ادامه دارد، حالا نوبت به کمبود تجهیزات پزشکی مصرفی رسیده که نیاز اولیه بیمارستان‌ها به شمار می‌رسد.
آنطور که عنوان می‌شود، کمبودهای حوزه تجهیزات پزشکی، بیشتر مربوط به اقلام مصرفی است که بیمارستان‌ها نیاز دارند. شاید بتوان گفت که بیمارستان‌ها بدون دارو و تجهیزات پزشکی، هیچ کارآیی برای خدمت به مردم و بیماران ندارند و هر گونه اختلال در تامین کالاهای سلامت محور، فعالیت مراکز درمانی را دچار مشکل می‌سازد.
گفته می‌شود بیمارستان‌ها در زمینه تجهیزات پزشکی قلبی، چشمی، ارتوپدی، مغز دچار کمبود هستند و نیازهای خود را به وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو هم گفته‌اند.
هم‌اکنون مشخص شد که سازمان غذا و دارو که در مورد کمبود دارو بی‌تقصیر نبوده، حالا در بازار تجهیزات پزشکی نیز چنین اتفاقی تکرار شده است. زیرا، اداره کل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو، وظیفه دارد که همواره بازار تجهیزات پزشکی را رصد کند تا شرایط به مرحله بحرانی نرسد.
یکی از تبعات ناگوار کمبود تجهیزات پزشکی در بیمارستان‌ها، به تاخیر افتاد اعمال جراحی بیماران است که می‌تواند بعضاً با مشکلاتی برای بیمار همراه شود.
سوال اینجاست که علت بروز مشکل در تامین کالاهای سلامت محور که ارتباط مستقیم با جان مردم و بیماران دارد، چه کسی و چه مجموعه‌ای است. اگر سازمان غذا و دارو مسئول تامین تجهیزات و ملزومات پزشکی مراکز درمانی است، باید پاسخگو باشد و اگر مسئول نیست، باید مشخص شود متولی چه کسی است.
کمبود بیش از 200 قلم تجهیزات و ملزومات پزشکی در کشور، موضوعی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. زیرا، تشدید این وضعیت می‌تواند به بحران تبدیل شود.
* حضور سر زده وزیر بهداشت در سازمان غذا و دارو
وزیر بهداشت روز گذشته با حضور سرزده در محل سازمان غذا و دارو در جریان آخرین وضعیت تامین دارو قرار گرفت.
در این بازدید باحثی همچون بازرسی بر روند تولید و توزیع دارو، نحوه نظارت بر عملکرد داروخانه‌ها و تصمیم‌گیری‌های نهایی برای رفع قطعی کمبودهای دارویی در سطح کشور مطرح شد.
رئیس سازمان غذا و دارو و مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو نیز در این جلسه برنامه‌های رفع کمبودهای دارویی را ارائه و از برطرف شدن نسبی کمبودهای برخی از اقلام دارویی همچون انواع آنتی بیوتیک در هفته جاری خبر دادند.