وضعیت درآمدی شهرداری تهران بهتر شده است، گزارش خزانه دار شورای شهر تهران از حساب و کتاب های شهرداری نشان از رشد درآمدهای شهرداری دارد اما ناصر امانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران یادآوری می کند که این افزایش از محل مالیات بر ارزش افزوده است و هشدار می دهد که برخی از درآمدهایی که حلال نیست و دچار ابهام است در این شش ماهه به طور کامل محقق شده اند و برخی ردیف ها نیز دچار عقب افتادگی هستند. اشاره امانی به عوارض قطع اشجار و عدم تامین پارکینگ است. او می گوید ممکن است این درآمدها مربوط به سال های گذشته باشد و امسال تبدیل به درآمد شده باشد اما باید دقت کنیم این روند ادامه پیدا نکند. او قطع درخت در باشگاه انقلاب و سایر نهادهای دولتی و عمومی را هم یادآوری می کند و می گوید 21 میلیارد جریمه قطع درخت در باشگاه انقلاب بود که بعد از اعتراض، باشگاه انقلاب تبرئه شد. امانی به میزان تحقق بخش غیرنقد هم اشاره می کند و می گوید چرخ درآمد غیرنقد از گل خارج نشده است. ماموریت ویژه ای که شهرداری به شهرداران ناحیه درخصوص کسب درآمد داده مورد انتقاد این عضو شورای شهر است. او می گوید که وظیفه کسب درآمد بر عهده بخش مالی است و شهرداران ناحیه باید روی نگهداشت شهر و مقابله با ساخت وسازهای غیرمجاز تمرکز داشته باشند و شاید مشکلاتی که پایتخت در حوزه نگهداشت دارد به دلیل همین ماموریت درآمدی باشد.
امانی بودجه 85 هزار میلیاردی زاکانی را دست نیافتنی می داند و چمران هم تاکید می کند رقم بودجه مصوب شورای شهر تهران ملاک عمل است. در گزارش خزانه دار شورا که توسط ناصر امانی قرائت شد، آمده است که در شش ماهه منتهی به شهریور سال جاری مجموع منابع نقدی و غیرنقدی حدود 18هزار و 745 میلیارد تومان بوده که نسبت به وصولی کل بودجه مصوب 37.21 درصد است. همچنین از این مبلغ مجموع عملکرد نقد و غیرنقد، 18 هزار و 563 میلیارد تومان مربوط به عملکرد نقد و 182 هزار و دو میلیارد تومان مربوط به عملکرد غیرنقد است.
در شش ماهه سال جاری 19 هزار و 173 میلیارد تومان به حیطه وصول درمی آمد که 15 هزار و 263 میلیارد تومان یعنی معادل 79.61 درصد وصول شده، همچنین در منابع حاصل از واگذاری دارایی های سرمایه ای می بایست در شش ماه نخست سال جاری 4041 میلیارد تومان وصول می شد که حدود 273 میلیارد تومان یعنی معادل 5.88 درصد وصول شده است. در منابع حاصل از واگذاری دارایی های مالی نیز باید در شش ماه نخست سال جاری 1970 میلیارد تومان وصول می شد که حدود 3243 میلیارد تومان یعنی معادل 164.63 درصد وصول شده؛ براساس گزارش خزانه دار علت اصلی افزایش وصول، مربوط به اوراق مشارکت است که باید مطابق بودجه مصوب در کل سال جاری مبلغ 2200 میلیارد تومان جذب می شد؛ اما در مرداد جاری 2450 میلیارد تومان از بودجه مصوب نیز بیشتر جذب شده است.
براساس گزارش شش ماهه 25 هزار و 185 میلیارد تومان وصول می شد، از این مبلغ حدود 18 هزار و 745 میلیارد تومان وصول شده است. به عبارت دیگر درصد تحقق نسبت به بودجه مصوب شش ماهه نخست سال جاری 74.43 درصد بوده است. در بودجه مصوب امسال 14 هزار و 576 میلیارد تومان یعنی معادل 28.94 درصد آن پایدار و 35 هزار و 793 میلیارد تومان آن معادل 71.06 درصد ناپایدار بوده است. در عملکرد شش ماهه منتهی به شهریور سال جاری در مجموع 18 هزار و 745 میلیارد تومان وصول شده که 6525 میلیارد تومان آن یعنی معادل 34.81 درصد پایدار و 12 هزار و 219 میلیارد تومان معادل 65.19 درصد آن ناپایدار بوده است.
در شش ماهه نخست سال جاری حدود 18 هزار و 745 میلیارد تومان وصول شده در صورتی که می بایست 25 هزار و 185 میلیارد تومان وصول می شد و شهرداری تهران در شش ماهه نخست سال جاری مبلغ 6439 میلیارد تومان از برنامه مصوب عقب است. همچنین با عنایت به اینکه در تبصره 29 بودجه سال جاری در صورت تحقق منابع مازاد بودجه جهت تامین مالی پروژه ها به میزان حدود 10 هزار میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است که در مجموع با بودجه مصوب سال 1401 بالغ بر 60 هزار و 370 میلیارد تومان می شود. لذا عملکرد درآمدی در شش ماهه نخست سال جاری به مبلغ 18 هزار و 745 میلیارد تومان 31 درصد این مبلغ است که جهت تحقق اهداف اعتباری تعیین شده بسیار اندک است و به نظر می رسد عملکرد مناسبی نیست.
لطف الله فروزنده هم درخصوص عدم تحقق بودجه غیرنقد گفت که 10 هزار میلیارد پروژه غیرنقد از املاک جمع بندی شده اما اشکالات عدیده ای دارند، ملک ها خوب رفته است و ما وارث املاک مسئله دار هستیم و باید صراحتا اعلام کنم املاکی که اصطلاحا گوشت لخم بوده و به دردبخور بوده رفته است و بسیاری از املاک مسئله دار مانده اند و به راحتی نمی توان آنها را فعال کرد. ما وارث املاک مسئله دار و بدهی ها هستیم، اعضای شوری شهر بدانند که هر کسی که به ما مراجعه می کند طلبکار است و به بانک ها بدهکار هستیم. هرچند هدف گذاری های خوبی انجام داده ایم.
بهروز شیخ رودی، معاون محاسبات و پایش عملکرد شورای پنجم هم درخصوص گزارش درآمد - هزینه شش ماهه نخست سال 1401 شهرداری تهران می گوید: با توجه به گزارش درآمد، هزینه ارائه شده از سوی شهرداری تهران را می توان بدون چانه زدن گفت که همچنان مالیه شهری پایتخت از ناترازی رنج می برد و ادعاهایی که درباره پایان دادن به تنش مالی شهرداری مطرح می شود در برابر واقعیت ها بیشتر حرف هستند تا عمل! مطابق گزارش درآمد، هزینه شش ماهه نخست سال 1401 عدم تحقق 25درصدی منابع شهرداری تهران آشکار است و نمی توان آن را با چانه زنی انکار کرد. در حقیقت شهرداری تهران در شش ماهه نخست هر ماه تراز مالی اش را با هزار و 73 میلیارد تومان کسری بسته و نتیجه آن شده که در پایان شش ماهه نخست تنها توانسته است 18 هزار و 745 میلیارد تومان منابع را تحصیل کند، حال آنکه براساس بودجه مصوب می بایست در این مدت 25 هزار و 185 میلیارد تومان منابع را فراهم می کرد.
معاون محاسبات و پایش عملکرد شورای پنجم ادامه می دهد: شهرداری تهران در شش ماهه نخست با حمایت های ویژه دولت سیزدهم توانسته است با استفاده از ظرفیت انتشار اوراق مشارکت دو هزار و 450 میلیارد تومان منابع کسب کند که این رقم 11 درصد بیشتر از رقم پیش بینی شده در بودجه مصوب سال 1401 است، هرچند این رقم از محل انتشار اوراق مشارکت سهمیه سال 1400 شهرداری تهران تامین شده، اما به علت وصول در سال مالی 1401 در عملکرد بودجه سال 1401 منعکس و محاسبه شده است. شهرداری و شورای شهر از این جهت باید قدردان دولت سیزدهم باشند که با حمایت از شهرداری تهران در تامین مالی از محل انتشار اوراق مشارکت و... از یک سو و تامین و تحویل اتوبوس، مینی بوس و تاکسی در برابر شهروندان مسئولانه رفتار کرده اند.
شیخ رودی با اشاره به بدهی 73 هزار و 181 میلیارد تومانی تا پایان شهریور 1400 که مدیریت شهری دوره ششم آن را در صفحه یک گزارش مدیریتی خود به اعضای شورای ششم اعلام کرده است می گوید: نباید فراموش کنیم که انتشار اوراق مشارکت از حیث مالی، یعنی ایجاد بدهی جدید و این رقم به مجموع بدهی های شهرداری افزوده می شود و تنها از این حیث که شهرداری تهران را از محدودیت سطح اعتباری دریافت تسهیلات به علت بدهی های معوق و... نجات می بخشد و یک فرصت تامین مالی با تعهد پرداخت 50 درصد اصل و سود اوراق برای شهرداری ایجاد می کند ارزشمند است و شهرداری با وجود تقبل هزینه های انتشار، امین و... اوراق مشتاق به انتشار اوراق مشارکت است. با این حال باید توجه کنیم که انتشار اوراق مشارکت سهمی 13درصدی در تحقق منابع شش ماهه نخست شهرداری تهران داشته است.
به گفته شیخ رودی اگر به اعداد تحقق درآمدهای شهرداری تهران بنگریم می بینیم که 14 هزار و 354 میلیارد تومان منابع تنها از چهار منبع «سهم شهرداری از مالیات بر ارزش افزوده»، «عوارض مازاد بر تراکم پایه مسکونی»، «عوارض ارزش افزوده طرح های عمران و توسعه شهری» و «اوراق مشارکت» تامین شده است. یعنی چیزی بالغ بر 76 درصد منابع تحصیل شده شهرداری تهران در شش ماهه نخست از «عوارض و مالیات ستانی»، «تراکم فروشی» و «ایجاد بدهی جدید» تامین شده است که هر یک از اینها البته به جز سهم شهرداری از محل قانون مالیات بر ارزش افزوده خود در آینده تنش هایی برای مالیه شهری فراهم می کنند. بر این اساس ما به جای پایدارسازی مالیه شهری و افزایش تاب آوری آن شاهد فراهم کردن مقدمات تنش های مالی و ناپایداری در آینده مالیه شهری تهران هستیم، برای روشن شدن ابعاد این موضوع کافی است به این نکته توجه کنیم که شهرداری تهران در شش ماهه نخست توانسته است رقمی بالغ بر شش هزار و 863 میلیارد تومان را از محل «عوارض مازاد بر تراکم پایه مسکونی»،«عوارض بالکن و پیش آمدگی» ،«عوارض قطع اشجار»، «درآمد ناشی از عدم تامین پارکینگ»، «جرائم کمیسیون ماده 100» و «اوراق مشارکت» تامین کند، یعنی سهم ایجاد بدهی جدید، تخلف فروشی و ضابطه فروشی در پرکردن خزانه شهرداری در شش ماهه نخست امسال چیزی حدود 37 درصد است.
شیخ رودی با اشاره به منابع حاصله از محل عوارض شهرسازی می گوید: شهرداری در شش ماهه نخست امسال توانسته است تنها 158 میلیارد تومان از محل عوارض بر پروانه های ساختمانی مسکونی (زیربنا) تحصیل کند که این رقم برابر با 30 درصد سهم تکلیف شده بر اساس بودجه مصوب است، اما در مقابل این تحقق 30 درصدی منابع حاصل از صدور پروانه ما شاهد تحقق 79 درصدی منابع ناشی از عوارض مازاد بر تراکم پایه مسکونی هستیم، تا پایان شهریور امسال شهرداری توانسته است سه هزار و 324 میلیارد تومان از محل عوارض مازاد بر تراکم پایه مسکونی یا همان مازاد تراکم درآمد کسب کند، این در حالی است که بر اساس بودجه می بایست چهار هزار و 202 میلیارد تومان مازاد تراکم می فروخت ولی ما شاهد آن هستیم که شهرداری تنها توانسته است 79 درصد این رقم تراکم عرضه کند. این مسئله نمایانگر آن است که در شهرداری تراکم فروشی بر صدور پروانه پیشی گرفته است، این ارقام و اطلاعات گزارش پروانه های صادره توسط شهرداری تهران در بهار 1401 که چندی پیش مرکز آمار ایران منتشر کرد می تواند موید این مسئله باشد و از سوی دیگر ما شاهد این هستیم که با وجود تمایل مدیریت شهری به تسهیل ساخت وساز و ارائه مشوق هایی مثل مازاد طبقه و مازاد تراکم و... اما شرایط بازار سبب شده است تا سازندگان چندان از این گشاده دستی شهرداری در عرضه تراکم استقبال نکنند و شهرداری توانسته است 79 درصد مازاد تراکم مورد نظرش را در شش ماهه نخست بفروشد.
*شرق