جراحی اقتصادی باید از کاهش هزینههای دستگاههای حکومتی شروع شود این روزها به مناسبت اقدامات دولت سیزدهم در زمینه اصلاح یارانهها که نام آن را جراحی اقتصادی گذاشتهاند، صاحبنظران اقتصادی درباره این اقدامات اظهارنظر میکنند. دکتر محمد طبیبیان، استاد دانشگاه و صاحبنظر اقتصادی در نوشتاری تاکید کرده جراحی اقتصادی را باید از کاهش هزینههای دستگاههای حکومتی آغاز کرد. به همین دلیل آنچه اکنون انجام میشود به نظر نمیرسد جراحی اقتصادی باشد. متن این اظهارنظر چنین است.
بزرگواری از مقامات گفتهاند که این رویکرد رها شدن قیمتها، جراحی اقتصادی است!
یکم، به تصور این فدوی که موها را در آسیا سفید نکردهام این رخدادها از دست در رفتن فراگردهای بلند مدت است و دولت چارهای ندارد جز نظاره کردن و در جهت باد خمیدن. چون تحت این شرایط اگر رستم دستان با نیرو و عقلی که داشت و "لقمان حکیم" با حکمتی که در آن شهره است همراه با "هرمس سه مرتبه بزرگ" در وسعت دانش که به او نسبت میدهند، دست در دست هم بگذارند هم کارچندانی از دستشان برنمیآید!!
دوم، خود آن بزرگواری که گفتهاند جراحی اقتصادی در کار است، از سوابق به نظر نمیرسد جراحی اقتصادی کرده باشند حتی اگر آن کارد جراحی را در گذشته هم در دست داشته بودهاند. امید که این بار جراحی در کار باشد.
سوم، این اقدامات که انجام میشود به نظر نمیرسد جراحی اقتصادی باشد. جراحی اقتصادی از بودجه شروع میشود، از کاهش هزینههای دستگاههای حکومتی در نوبت اول کاهش بودجه مجلس، شورای نگهبان، ریاست جمهوری... کاهش بودجه دستگاههای تبلیغاتی که کارشان ثمر مثبتی نداشته... کاهش و حذف ردیفهای خاص افراد صاحب نفوذ... کاهش بودجه مراکزی که نتیجه کارشان هرگز تجزیه و تحلیل هزینه فایده یا هزینه اثر بخشی نشده است... جراحی اقتصادی لزوماً بخش پولی را باید در برگیرد آن هم نه در جهت پخش کردن بیشتر پول بلکه در جهت ایجاد یک نظام بانکی مثل آنچه در کشورهای پیشرفته وجود دارد. جراحی اقتصادی لزوماً نیاز دارد که قسمت بزرگی از ثروتهای جامعه که تحت کنترل خصولتیها و بخش عمومی است به صورت سهام توزیع شود بین خانوارهای کم بهره از مناطق مرزی شروع شود (که فقیرترین و حساسترین هستند) و به سایر مناطق تسری یابد و بسیاری از خصولتیسازیها مهندسی عکس گردد... جراحی اقتصادی لاجرم نیازمند روابط خارجی روان است و تجارت خارجی کار کردی... جراحی اقتصادی نیازمند توجه به شایستگی است... جراحی اقتصادی نیازمند دور شدن بخش سیاسی و حواشی از فعالیت سودآور است... و بسیار موارد که میتوان فهرست کرد.
چهارم، از اطراف و اکناف افراد و گروههائی شروع به زبانآوری در مورد شرایط موجود کردهاند. برخی خودشان ترسناکتر از فلاکتهای موجود هستند. بنابراین به نظر میرسد نباید اجازه داد هیمه کینهها و امیال شخصی و رقابت قدرت را بر آتش موجود بریزند. برای اکثر ما حل مشکلات کشور و قرار گرفتن ایران عزیز در مسیر پیشرفت مهمترین اولویت است و نه همراهی با این جریان یا آن جریان. بنابر این شاید شایستهتر باشد که از هر دولتی توقع داشته باشیم و بخواهیم که مسیر واقعی بهبود اقتصاد مانند آنچه موارد آن ذکر شد و موارد دیگر که از یک گفتمان آزادانه حاصل میشود را پی بگیرد. شاید برخی اقدامات اخیر نه تنها باری از دوش مردم برندارد بلکه معادل رها سازی زنبورهای جدید باشد. باید به مردم ثروت واقعی منتقل شود پول کمک چندانی نخواهد کرد. وقتی عرضه کالا درحال کاهش است پول بیشتر، تورم بیشتر در آینده است. چشم بر این وجه مهم نباید فرو بست. یک وجه افزایش عرضه کالا به جامعه رفع موانع تولید داخلی است، رفع موانع تجارت خارجی، افزایش صادرات نفت و انرژی و افزایش درآمد ارزی و پر کردن اضطراری چاله چولههای کمبود داخلی از این طریق است.
*جمهوری اسلامی
|