تحلیل سیاسی هفته روزهای این هفته برای مردمی که کمر زیر بار گرانیها خم کردهاند، روزهای پرفشار و پردغدغهای بود و بیشتر به زایمانی پردرد شبیه بود که باید برای دیدن نتیجهاش روزهای پرالتهاب پیشرو را به انتظار نشست. اینکه سیاستهای اقتصادی دولت سیزدهم و حذف همه عاملهای یارانهای و وعده برای جبران آن از طریق واریز کمکهای معیشتی به دهکهای پائین جامعه با توجه به دارائیهای محدود دولت و کماثر شدن این کمکها در ماههای آینده، که همه چیز از اجاره مسکن گرفته تا کالاهای اساسی و مایحتاج عمومی مردم دچار افزایش چندبرابری شده به کجا ختم خواهد شد، سوال بزرگی است که باید جواب آنرا در ماههای آینده گرفت.
برخی کارشناسان معتقدند مشخص نیست براساس کدام منطق، قیمت کالاهای اساسی از قبیل آرد نانهای صنعتی، روغن، ماکارونی، لبنیات، گوشت و برنج و... در ایران به حدود 5/1 برابری قیمت آنها در کشورهای همسایه افزایش داده شده، آنهم صرفاً با توجیه جلوگیری از قاچاق این کالاها، چه فشاری بر اقتصاد بیمار جامعه و پیکر نحیف معیشت مردم خواهد داشت و آیا دولت از هدایت و مدیریت عواقب آن برخواهد آمد و ابزارهای کنترلی لازم را در اختیار خواهد داشت یا نه.
در این هفته اقشار مختلفی از کارگران و معلمان، به مناسبت بزرگداشت مقام این دو قشر محوری و بنیادین جامعه، با رهبر انقلاب دیدار کردند. در این دیدارها، حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب، کارگران و معلمان را ستون اصلی فقرات «تولید» و «فرهنگ» جامعه خوانده و بر درونساز بودن این دو قشر و لزوم تکریم و رعایت حقوق آنها تاکید کردند.
در این هفته پس از چند سال توقف در امر اعزام کاروان حج تمتع به سرزمین وحی، به دلیل شیوع کرونا، زنگ ثبتنام از زائران ایرانی به صدا درآمد و شوق تازهای در جان آنهایی که سالها در صف انجام این سفر معنوی بودهاند، ایجاد گردید ولی همانگونه که یکی از مسئولین سازمان حج و زیارت نیز اظهار داشته، با توجه به نزدیکی زمان اعزام حجاج و اینکه عملاً یکماه بیشتر وقت باقی نمانده، هنوز همکاری قابل توجهی در جهت اعزام کارشناسان سازمان حج و زیارت به عربستان و انجام مقدمات انتقال و اسکان حدود 40 هزار زائر و صدور روادید انجام نشده و باید همچنان منتظر اقدام طرف سعودی در این باره بود.
تکرقمی شدن آمار فوتیهای کرونایی در ایران از خبرهای خوش هفته بود؛ هفتههای سیاهی که کرونا در کشور رقم زد و خانوادههای بسیاری را داغدار نمود. اکنون براساس آمار وزارت بهداشت، تعداد بستریهای کرونا در بیمارستانها به زیر 100 نفر رسیده و مجالی را فراهم کرده تا کادر درمان و جهادگران عرصه بهداشت از زیر بار سنگین تلاش شبانهروزی، نفسی تازه کنند.
کرونا تاکنون در ایران بیش از 7 میلیون و 200 هزار نفر را مبتلا کرده که متاسفانه بیش از 141 هزار نفرشان جان خود را از دست دادهاند.
بررسی اهم رویدادهای خارجی را با تحولات جنگ اوکراین آغاز میکنیم. تجاوز نظامی روسیه به اوکراین، این هفته درحالی از هفتادمین روز عبور کرد که هنوز هیچ پایانی برای این جنگ و خونریزی بیهوده مشاهده نمیشود. پوتین، رئیسجمهور روسیه که در پنجم اسفند گذشته فرمان حمله نظامی به اوکراین را صادر کرد شاید تصور نمیکرد این جنگ به این صورت پیش برود و پس از گذشت هفتاد روز، ارتش روسیه نتواند دستاورد قابل ذکری از هجوم خود به دست آورد. به نظر میرسد پوتین چنین ارزیابی کرده بود که در مدت کوتاهی به پیروزیهای مهمی در اوکراین دست خواهد یافت و با تحقیر دولت اوکراین و به تسلیم کشاندن آن، هم ضرب شستی به غرب نشان خواهد داد و هم موقعیت سیاسی خود در داخل روسیه را تقویت خواهد کرد.
این ارزیابی درست در نیامده و مسکو هنوز حتی نتوانسته یک منطقه بااهمیت را در اوکراین تحت سلطه کامل بگیرد. اینکه دو هفته است ارتش روسیه با تمام توان برای تصرف بندر «ماریوپل» تلاش میکند و موفق به آن نشده، برای روسیه و شخص پوتین اتفاق خوبی نیست و ضربه حیثیتی سنگینی به حساب میآید.
روسها نهتنها در جبهه نظامی بلکه در جبهه سیاسی نیز متحمل زیانهای سختی شدهاند. نوع برخورد جهان با تجاوز روسیه و تقبیح لشکرکشی مسکو به یک کشور مستقل، دیگر اشتباه محاسباتی روسیه به حساب میآید. رئیسجمهور تامالاختیار روسیه پیشبینی میکرد که با حمله به اوکراین، دودستگی در اروپا و بخشهای دیگر جهان ایجاد خواهد شد و شمار زیادی از دولتها در کنار روسیه خواهند بود و یا دستکم موضع بیطرفانهای خواهند داشت که این اتفاق نیفتاد. پاسخ «نه» جهانی به لشکرکشی روسیه به اوکراین، حاوی این پیام بسیار مهم بود که مردم جهان با هیچ توجیهی، تجاوز و قلدری را تایید نکرده و نخواهند کرد. اکثریت کشورهای جهان با مخالفت خود با حمله روسیه به اوکراین، بر این نکته تاکید کردند که تجاوز نظامی از جانب هر طرفی، چه از جانب غرب و چه شرق مطرود و غیرقابل توجیه و غیرقانونی است.
نکته دیگر این پیام آن بود که تایید لشکرکشی و استفاده از زور در روابط اجتماعی، به منزله مهر تایید بر حاکم شدن قانون جنگل و در واقع بیقانونی در عرصه بینالمللی است. با توجه به این واقعیت، ادامه سیاست فعلی کرملین، هزینه خروج از بحران را سنگینتر میکند.
این هفته، گروه تروریستی طالبان پرده دیگری از رفتار متحجرانه خود را در جهت اعمال محدودیتهای بیشتر رونمایی کرد. طبق دستور ملاهبتالله سرکرده این گروه تروریستی، زنان افغانستان باید با پوشش خاصی که تنها چشم آنها معلوم باشد در انظار ظاهر شوند و در غیر این صورت، با مجازاتهای سنگین ازجمله اخراج از کار و یا زندانی شدن بستگانشان روبرو خواهند بود. با توجه به ماهیت تروریستی این گروه، اینگونه دستورهای افراطی، در جهت ایجاد رعب در جامعه و با هدف فرمانبرداری محض از این حکومت متحجر صورت میگیرد. گزارشهای رسیده از نقاط مختلف افغانستان حاکی از اوجگیری مقاومتهای مردمی علیه این گروه میباشد. در ادامه ایجاد هستههای مقاومت، این هفته یک گروه مسلح وابسته به ژنرال دوستم برای مبارزه با طالبان اعلام موجودیت کرد. افزایش مبارزات داخلی علیه طالبان در حالی است که این گروه پس از گذشت 9 ماه همچنان مطرود جامعه بینالمللی است و هیچ کشوری حاضر نشده حکومت طالبان را به رسمیت بشناسد. حتی دولتهایی که در پشت پرده، عامل به قدرت رسیدن طالبان بودهاند و از این گروه حمایت میکنند، از بیم عواقب آن، حاضر به شناسایی رسمی این گروه نیستند.
این هفته، یمن ارتش ائتلاف عربستان را به نقض مکرر آتشبس متهم کرد. یک مسئول هیات مذاکرهکننده دولت نجات ملی یمن گفت: «آتشبس تقریباً به پایان رسیده است و مردم یمن اثری از این آتشبس احساس نکردهاند.» وی افزود تنها کاری که ائتلاف متجاوز سعودی–آمریکایی کرده، جایگزینی هواپیماهای جنگی با پهپادها بوده است. وی تاکید کرد با توجه به این وضعیت، آتشبس به پایان رسیده است. مسئولان یمنی، ریاض را به دروغگویی متهم کردهاند. به گفته آنها، از 163 اسیری که عربستان مدعی آزاد کردنشان شده است تنها تعداد انگشتشمار نظامیان اسیر بودهاند و اکثر آنها افراد عادی بودهاند که ارتباطی به رزمندگان یمنی نداشتهاند و ازجمله ماهیگیرانی بودهاند که در چند روز اخیر عربستان آنها را بازداشت کرده بود.
در همین حال سازمان صلح جهانی در گزارشی اعلام کرد جنگ، یمن را به یک ویرانه تبدیل کرده است. بنا به این گزارش، جنگ موجب شده است 80 درصد یمنیها زیر خط فقر بروند. درحالیکه، سازمان ملل اوایل فروردین از آغاز آتشبس دوماهه و تسهیل ورود کشتیهای حامل سوخت به یمن و برقراری پروازها از فرودگاه یمن خبر داده بود، ائتلاف متجاوز با نقض کلیه بندهای آتشبس، عملاً امکان دستیابی به صلح را از بین برده است.
*جمهوری اسلامی
|