معمای اقتصاد ایران (خودرو) ✍️اینکه مقامات تمام ادوار گذشته اعم از مقام معظم رهبری ، سران سه قوه ، مراکز نظارتی و حتی مقامات وزارت صنایع همصدا با مردم بر بیماری صنعت بلاتکلیف و ناکارآمد خودروسازی تاکید می کنند و حتی بسیاری آرزوی نبودنش را داشته و دارند چیزی شبیه آرزوی خلاصی از دلارهای کثیف و سرخوشی آور نفتی است که به قول کاراکتر شهید ستاری فرمانده نیروی هوایی وقت در فیلم منصور در مورد جنگنده حاضریم برای بدست آوردنش تا جهنم رفته و با شیطان هم مذاکره کنیم.
✍️اینکه سران سه قوه ، رئیس مجمع تشخیص مصلحت ، فرمانده پلیس راهور ، رئیس سازمان استاندارد و ... طی دو روز گذشته بر گرانی غیرقابل قبول تولیدات بسیار بی کیفیت و مرگ آور محصولات صنعت خودرو تاکید کردند فرصتی است بیندیشیم چرا طی تمام سال های گذشته و علی رغم تغییرات گسترده مدیریتی تا الگوهای تولید هنوز به شاخص های ابتدایی طراحی و تولید خودرو نرسیده و حتی در صنعت مونتاژ در بدترین شرایط ممکن قرار داریم؟
✍️اینکه برای درک چرایی ناکارآمدی یکی از بزرگترین صنایع کشور مدام به طرح سوالات تکراری ساده اکتفا و با دریافت پاسخ های ساده تر قانع شویم حتماً ادامه راه چیزی جز گذشته نخواهد بود لذا شاید بسیاری از مقامات عالی و کارشناسی کشور قبل از اندیشیدن به چرایی گرفتاری در باتلاق صنعت خودرو ایران بتوانند به شرایط شوروی و چین در گذشته و روسیه امروز در صنعت خودرو بیندیشند.
✍️اینکه چرا شوروی و چین طی هفتاد سال ابرقدرتی نیمی از جهان و علی رغم برخورداری از بالاترین مراتب تولید علوم پایه و بزرگترین مراکز علمی چون ساگی یا تولید هزاران قلم از پیچیده ترین تجهیزات و ادوات نظامی هرگز قادر به تولید خودرو رقابتی قابل عرضه به بازار نشدند؟ چرا روسیه کنونی هم علی رغم در اختیار داشتن و حتی تقویت تمام داشته های گذشته ابرقدرت شرق هنوز هم عاجز از تولید خودرو اقتصادی مورد علاقه بازار است؟ چرا بازار خودرو روسیه در اختیار کمپانی های بزرگ خودروسازی آلمان و ایتالیا تا ژاپن و کره و شاید مهمتر چین تا مالزی است؟
✍️اینکه چین طی حدود ۴-۳ دهه چگونه از یک مصرف کننده مطلق و فقیر خودروهای ارزان قیمت وارداتی به بزرگترین تولید کننده خودرو در جهان ارتقاء یافته و گام به گام در آستانه فتح حیرت انگیز بازارهای جهانی قرار دارد؟ چرا مسکو علی رغم برخورداری از قدرت علمی بالاتر قادر به تکرار مسیر پکن در صنعت خودرو و بسیاری از تولیدات صنعتی مورد نیاز بازار جهانی نیست؟
✍️اینکه رئیس جمهور از جریان قدرتمند حاکم بر صنعت بیمار خودرو به بزرگترین مافیای اقتصادی کشور نام بردند بیراه نیست اما طی هفته گذشته وزیر بهداشت هم در برابر آغاز دور جدید گرانی دارو از جریان قدرت منفعت طلب حاکم بر بازار دارو به همان عنوان تعبیر کرد که قطعاً خالی از حقیقت نیست تعبیر غیر دقیقی که همواره در برخورد با پیچیدگی مشکلات بازار مورد استفاده مقامات دولتی و غیردولتی قرار می گیرد ، تعبیری که در عین توضیح تاثیر منفعت طلبی بر روند بازار اما در شناسایی موانع و رفع مشکلات متاسفانه کارساز نیست.
✍️رئیس جمهور دیروز تاکید کرد "دولت باید تصدی گری را به نفع اعمال نظارت حاکمیتی رها کند" که حتماً شاه کلید آغاز حضور غیرمنفعت طلبانه دولت در صنعت و بازار خواهد بود ، اندیشه درست و قابل دفاعی که توسط مقامات عالی تمام ادوار گذشته تکرار اما هرگز قادر به عملیاتی سازی نبوده است چنانکه علی رغم چهار دهه تکرار شعار واگذاری دو باشگاه پیروزی و استقلال به مردم حتی علی رغم فشار بسیار جدی AFC مجدداً شاهد بازی واگذاری محدود سهام غیر موثر بودیم که بیانگر ابتلاء سنگین دولت (فارغ از اینکه چه کسی در دولت باشد) به اراده مستحکم حفظ مالکیت مستقیم دولتی دو باشگاه است.
✍️پرونده تخلفات یا اشتباهات خصوصی سازی یا اصل ۴۴ که طی چند دهه مورد تاکید ، اصرار مقام معظم رهبری قرار گرفته است بنابر شهادت عملی رئیسی و اژه ای دو رئیس قوه قضایی مملو از مشکلات بوده و در مواردی راهی جز ابطال واگذاری و بازگشت به شرایط پیشین بعنوان وضعیت بهتر نیست. رئیس جمهور باید برای ورود به عرصه فوق العاده دشوار رهاسازی دولت از تصدی گری که چیزی جز مقابله با جریان بسیار پُرقدرت رانت خواری ، حاکمیت مافیا و ناکارآمدسازی نیست بعنوان اولین گام از ارائه پاسخ های ساده به پیچیده ترین مشکل اقتصادی کشور پرهیز کند باید باور کند که غول هفت سر صد جان منفعت جویی موجود در صنعت درهم پیچیده خودروسازی کاری بسیار دشوار اما موثر خواهد بود.
✍️ایکاش همه بدانیم و بدانند شاید امروز هم دیگر برای جبران و اصلاح مسیر غلط تصدی گری بسیار دیر باشد اما برای رهایی کشور از چنگال رانت خواری و مافیای قدرت اقتصادی باید رئیس جمهور و دولت را یاری و وادار کرد تا با تحمل مشقات غیرقابل تصور محیای عبور از تصدی گری و بنگاه داری دولت باشد. ۷اردیبهشت۰۱
|