روح معنویت و روحانیت که تبلور عینی در وجود امام داشت، در پیامها و سخنان ایشان نیز به شایستگی قابل رؤیت است، ندیدن خود و همه چیز را از خدا دانستن، توجه به وحدت کلمه، اتکال به خداوند بزرگ، روحیه شجاعت و ایستادگی و مانند آن در کلمات امام موج میزند و چنین است که خطاب به مردم که همواره به آنان توجه داشت و با تمام وجود به آنان احترام میگذاشت.
جماران: حلول سال جدید را ـ که ره آورد آن تمامیت ارکان جمهوری اسلامی است ـ به همۀ مستضعفین و ملت شریف ایران تبریک عرض می کنم. ارادۀ خداوند متعال ـ وله الشکر ـ تعلق گرفت که این ملت مظلوم را از زیربار ستمگریها و جنایات حکومت طاغوتی و از زیر سلطۀ قدرتهای ستم پیشه؛ خصوصاً دولت امریکای جهانخوار نجات دهد و پرچم عدل اسلامی را برفراز کشور عزیزمان به اهتزاز درآورد. (صحیفه امام، ج 12، ص 202)
متن بالا آغاز اولین پیام مکتوب نوروزی امام خمینی است که در روز اول سال 1359 صادر شده است. در سالهای بعد، همزمان با حلول سال نو خطاب به مسئولان و مردم به صورت رادیو ـ تلویزیونی پیام میدادند. لکن پیام مکتوب امام در سال 59 به لحاظ موقعیّت زمانی و پس از پیروزی ملت ایران بر حکومت پهلوی و استکبار جهانی، از ویژهگی خاصی برخوردار است.
پیام با تبریک سال نو و پیروزی ملت ایران آغاز میشود و سپس در مقدمهای نسبتاً طولانی نکاتی را بیان میکنند و بعد از آن در 13 بند مطالب بسیار مهم و قابل توجه و تأملی را به ملّت ایران یاد آور میشوند.
در بخشی از مقدمه آمده است:
ما با کمونیسم بین الملل به همان اندازه در ستیزیم که با جهانخواران غرب به سرکردگی امریکا؛ و با صهیونیزم و اسرائیل شدیداً مبارزه می کنیم. دوستان عزیزم! بدانید که خطر قدرتهای کمونیستی از امریکا کمتر نیست؛ و خطر امریکا به حدی است که اگر کوچکترین غفلتی کنید نابود می شوید. هر دو ابرقدرت، کمر به نابودی ملل مستضعف بسته اند و ما باید از مستضعفین جهان پشتیبانی کنیم. (همان)
گرچه این پیام در سال 59 صادر شده، لکن نشان از نگاه تیزبین و دوراندیشانه حضرت امام دارد، که دو ابرقدرت شرق و غرب، هرگز به صلاح ما و کشور ما نمیاندیشند و در جهان سیاست تنها به منافع خود فکر میکنند و در این زمینه گام برمیدارند ولو به نابودی سایر کشورها منجر شود.
سپس خطاب به جوانان میفرماید:
جوانان عزیزم که چشم امید من به شماست، با یک دست قرآن را و با دست دیگر، سلاح را برگیرید و چنان از حیثیت و شرافت خود دفاع کنید که قدرت تفکر توطئه علیه خود را از آنان سلب نمایید. چنان با دوستانتان رحیم باشید که از ایثار هر چه دارید نسبت به آنان کوتاهی ننمایید. آگاه باشید که جهان امروز دنیای مستضعفین است و دیر یا زود پیروزی از آنان است و آنان وارثین زمین و حکومت کنندگان خدایند. (همان، ص 203)
روح معنویت و روحانیت که تبلور عینی در وجود امام داشت، در پیامها و سخنان ایشان نیز به شایستگی قابل رؤیت است، ندیدن خود و همه چیز را از خدا دانستن، توجه به وحدت کلمه، اتکال به خداوند بزرگ، روحیه شجاعت و ایستادگی و مانند آن در کلمات امام موج میزند و چنین است که خطاب به مردم که همواره به آنان توجه داشت و با تمام وجود به آنان احترام میگذاشت، ایشان در ادامه میفرمایند:
ملت شریف باید بداند که تمام پیروزیها به ارادۀ خداوند قادر و با تحولی که در سراسر کشور تحقق پیدا کرد و روح ایمان و تعهد و تعاونی که در اکثریت قاطع ملت پیدا شد به دست آمد. توجه به خدای متعال و وحدت کلمه اساس پیروزی ما شد؛ و با از یاد بردن رمز پیروزی و سرپیچی از اسلام بزرگ و احکام مقدس آن و پیمودن راه اختلاف و تفرق، خوف آن است که عنایت حق تعالی سلب و راه برای مستکبرین باز و حیله ها و دسیسه های قدرت شیطانی، ملت عزیز ما را به اسارت کشد، و خونهای پاکی که در راه استقلال و آزادی ریخته شده و رنجهایی که جوانان و پیران عزیز ما برده اند به هدر رود، (همان)
آن پیر فرزانه، آنچه را که قدرتهای بزرگ در سر داشتند، در جای خود احساس میکرد و دائماً هشدار میداد و به ملت بزرگ ایران گوشزد میکرد که مبادا حبّ جاه و مقام و حبّ نفس و هوای نفس بر شما غالب شود که راه را برای زخم خوردهها باز میکند و ما اکنون شاهد آن هستیم که نقشههای آن چگونه بر بخشی از مردم ما، بویژه جوانان تأثیر گذاشته و اگر مسئولان امر چارهای نیندیشند، معلوم نیست چه بر سر این مرز و بوم خواهد آمد.
امام خمینی در تذکرات خود ابتدا به جهت موقعیت انقلابی کشور توجه به امنیت را مهم میشمارد و میفرماید:
امسال سالی است که باید امنیت به ایران باز گردد و مردم شریف در کمال آسایش، زندگی نمایند. (همان، ص 204)
در بند دیگر ضمن پشتیبانی از سپاه پاسداران، نظم و انضباط را به آنان گوشزد میکند و میفرماید:
فرزندان انقلابی ام، مواظب باشید که با همه با مهربانی و اخلاق اسلامی مواجه شوید. (همان، 204 ـ 205)
سپس در بند 3 به نیروهای انتظامی تذکر میدهند که به وظایف خود به خوبی عمل کنند و نیروهای فاسد را از خود دور نمایند.
در بند 4 آمده است:
دادگاههای انقلاب در سراسر ایران باید نمونۀ کامل اجرای حدود الله باشند. باید سعی کنند که قدمی از احکام خدای تعالی منحرف نشوند و احتیاط کامل را رعایت نمایند. (همان، ص 205)
توجه به کارگران، کارخانهها و تولیدات مورد نیاز مردم در بند 5 مورد توجه قرار گرفته و به دولت دستور داده شده که اسباب کار و تولید را برای کارگران، دهقانان و زحمتکشان فراهم کند. راه اندازی طرحهای متوقف، تذکر دیگر امام در بند 6 میباشد.
برقراری نظم و رعایت مقررات در ادارات دولتی و متابعت مردم از قانون، در بیان امام چنین آمده است:
در ادارات دولتی باید همه از دولت برگزیده تبعیت کنند در غیراین صورت شدت عمل لازم است. باید بی درنگ هر کس در هر اداره ای که خواست اخلال کند او را اخراج و به ملت معرفی نمایند. (همان، ص 206)
مصادرۀ اموال متجاوزان به حقوق مردم و تقسیم و توزیع زمینهای کشاورزی، بر اساس موازین شرعی و قانونی و با حکم محاکم صالح و جلوگیری از تجاوز به حقوق دیگران در بند 8 و 9 بیان شده است.
هشدار به بنیاد مستضعفان و بنیاد مسکن، از اموری است که در بند 10 پیام و با حساسیت خاص به قلم آمده و از آنها بیلان کار خواسته و فرموده است:
آیا راست است که بنیاد مستضعفین، بنیاد مستکبرین گردیده است؟ اگر چنین است تصفیه ضروری است و غفلت از این امر مهم حرام. (همان، ص 207)
توجه به دانشگاه و دانشگاهیان در این پیام مهم چنین بیان شده است:
11. باید انقلابی اساسی در تمام دانشگاههای سراسر ایران بوجود آید تا اساتیدی که در ارتباط با شرق و یا غربند تصفیه گردند و دانشگاه محیط سالمی شود برای تدریس علوم عالی اسلامی. (همان)
سپس به روشنفکران دانشگاهی و طلاب حوزهها خطاب میکند و میفرماید:
روشنفکران متعهد و مسئول، بیایید تفرقه و تشتت را کنار گذارید و به مردم فکر کنید و برای نجات این قهرمانان شهید داده، خود را از شرّ «ایسم» و «ایست» شرق و غرب نجات دهید. روی پای خود بایستید و از تکیه به اجانب بپرهیزید. طلاب علوم دینی و دانشجویان دانشگاهها باید دقیقاً روی مبانی اسلامی مطالعه کنند و شعارهای گروههای منحرف را کنار گذارند و اسلام عزیز راستین را جایگزین تمام کج اندیشیها نمایند.(همان، ص 208)
تذکر مشفقانه به مطبوعات و رادیو ـ تلویزیون و تکیه بر استقلال و آزادی در این رسانهها از نکات دیگر این پیام تاریخی است:
من بارها گفته ام که مطبوعات باید مستقل و آزاد باشند، ولی متأسفانه و با کمال تعجب تعدادی از آنها را در مسیری دیدم که با کمال بی انصافی مقاصد شوم راست و یا چپ را در ایران پیاده می کردند و هنوز می کنند. مطبوعات در هر کشوری نقش اساسی را در ایجاد جوّی سالم و یا ناسالم دارند. امید است که در خدمت خدا و مردم در آیند.
و همچنین رادیو ـ تلویزیون باید مستقل و آزاد باشند و همه گونه انتقاد را با کمال بیطرفی منتشر سازند تا بار دیگر شاهد رادیو ـ تلویزیون زمان شاه مخلوع نگردیم.(همان، ص 208)
از آنجا که نهضت اسلامی ما برای استقلال و آزادی و پیاده شدن احکام اسلام بود و حضرت امام همواره از سیاستهای حاکم بر رسانه ها در زمان پهلوی در رنج بود، با جدیّت میفرماید: مطبوعات، رادیو و تلویزیون باید مستقل و آزاد باشند تا مردم حقایق جامعه را بدرستی دریافت کنند و به راحتی بتوانند انتقاد خود را به حاکمان برسانند.
آخرین هشدار امام به تناسب زمان و مکان و جایگاه روحانیون و حوزههای علمیه در انقلاب و حضور دائمی آنان در صحنه های مختلف، اینست که:
فرزندان عزیز و انقلابی ام! امروز توهین و تضعیف روحانیت ضربه به استقلال و آزادی و اسلام است. امروز راه شاه خائن را رفتن و کلمۀ ارتجاع را به این طبقۀ محترم که از نادرترین قشرهایی هستند که زیر بار شرق و غرب نمی روند، خیانت است. خواهران و برادران عزیزم! بدانید آنانی که روحانیون را مرتجع می دانند در نهایت راه شاه و امریکا را می روند. ملت شریف ایران با پشتیبانی از روحانیت اصیل و متعهد ایران که همیشه حافظ و سنگربان این مرز و بوم بوده اند، دیْن خود را به اسلام ادا می نمایند و طمع ستمکاران تاریخ را از کشور قطع می نمایند. (همان، ص 209)
خاتمه پیام:
در خاتمه لازم است در این سال جدید بعد از طلب مغفرت برای شهدای انقلاب اسلامی و قدردانی از فداکاریهای آنان به بازماندگان آنان، مادران و پدران آنان تبریک عرض نمایم که چنین شیرزنان و شیرمردانی تربیت نمودند. و نیز به معلولین و آسیب دیدگان انقلاب که در پیشبرد نهضت ملت و تحقق جمهوری اسلامی پیشقدم بودند، تبریک عرض کنم. الحق انقلاب اسلامی ما مرهون فداکاریهای این دو قشر عزیز است. اینجانب و ملت ما این دلاوریها را فراموش نمی کنیم و یاد آنان را گرامی می داریم. از خداوند متعال عظمت اسلام و مسلمین را خواستارم. (همان، ص 210)
