جی پلاس، مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود به موضوع مهمی که باعث تظاهرات جمعی از زنان و دختران شده بود، اشاره و بحث حق طلاق را از دیدگاه امام خمینی(س) اینگونه بیان کردند:

یکی از مسائلی که در حول و حوش فعالیت های مجلس خبرگان مطرح شد شایعه تصویب‌‎ ‎‌قوانینی بر ضد زنان در آن مجلس بود. قضیه از این قرار بود که گروهی از عناصر ضد‌‎ ‎‌انقلاب به همراه جمعی از گروه های معاند ـ که می کوشیدند از هر وسیله ای، عاملی برای‌‎ ‎‌ایجاد آشوب و جنجال درست کنند ـ با انتشار بیانیه ای (در تاریخ 6 آبان 1358)، مجلس‌‎ ‎‌خبرگان را متهم کردند که درباره مسائل مربوط به طلاق و ازدواج و حقوق زن و مرد،‌‎ ‎‌قوانینی به ضرر زنان تصویب کرده است.‌

‌

‌‎‎‌همین مسأله موجب تظاهرات و راهپیمایی گسترده برخی از زنان جوان و دختران‌‎ ‎‌دانش آموز در چند شهر بزرگ از جمله در تهران شد. این در حالی بود که این گونه مسائل،‌‎ ‎‌اصلاً در مجلس خبرگان مورد بحث نبود؛ چرا که این قوانین جزء قوانین مدنی است و‌‎ ‎‌تصویب آنها در وظایف مجلس خبرگان ـ که مسئولیت تدوین نهایی قانون اساسی را بر‌‎ ‎‌عهده داشت ـ خارج بود.‌

‌‌این مسأله باعث شد که امام در این زمینه (در تاریخ 7 آبان 1358)، در پاسخ به‌‎ ‎‌استفتای جمعی از بانوان، فتوایی صادر کردند که برخی از نگرانی ها را ـ حتی از میان زنان‌‎ ‎‌مؤمنی که دل نگران زندگی خود بودند ـ دور سازد. در این فتوا، امام تأکید فرموده بودند:‌‎ ‎‌«برای زنان، شارع مقدس راه سهلی معین فرموده که خودشان زمام طلاق را به دست‌‎ ‎‌بگیرند به این معنا که در ضمن عقد نکاح اگر شرط کنند که وکیل باشند در طلاق، یا به‌‎ ‎‌طور مطلق یا به طور مشروط، یعنی اگر مرد بدرفتاری کرد یا مثلاً زن (دیگری) گرفت،‌‎ ‎‌زن وکیل باشد که خود را طلاق دهد، در این صورت هیچ اشکالی برای خانم ها پیش‌‎ ‎‌نمی آید و می توانند خود را طلاق دهند.»‌‎[1]‎‌ البته این فتوا، علاوه بر آنکه جوّ نامناسبی را‌‎ ‎‌که این روزها بر ضد اسلام و انقلاب درست شده بود از بین برد، دستمایه مرحوم دکتر‌‎ ‎‌بهشتی برای تدوین شرط ضمن عقد شد که در عقدنامه های بعد از انقلاب، آمده است.‌‎[2]‎‌‎ ‎

۱. صحیفه امام؛ ج 10، ص 387.

۲. انقلاب و پیروزی؛ صص 366ـ367.

برشی از کتاب ‎امام خمینی (س) به روایت آیت الله هاشمی رفسنجانی؛ ص ۲۶۲-۲۶۳