امام جمعه هرات جمله‌ای را در نماز جمعه گفت که این معاهده که بین طالبان و آمریکایی‌ها امضا شده چهارصد صفحه است و تنها ۴ صفحه‌اش منتشر شده اگر این حرف درست باشدب قیه معاهده احتمالا مسائلی در آن وجود دارد که یک معامله کامل بین آمریکایی‌ها و طالبان صورت گرفته و گام به گام توافق دارد عملیاتی می‌شود
آفتاب یزد - رضا بردستانی: سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امورخارجه با رد برخی مطالب مطرح شده در خصوص فعالیت‌های آینده سفارت افغانستان در تهران، به رسانه‌ها گفت: «فعالیت‌های دیپلماتیک سفارت افغانستان در تهران همانند تمامی سفارتخانه‌های خارجی در چارچوب اصول و قواعد تعریف شده کنوانسیون ۱۹۶۱ وین در خصوص روابط دیپلماتیک قرار دارد و هیچ گونه تغییر و تحولی خارج از آن ممکن نیست».
بر اساس گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)، همزمان با ورود مولوی امیرخان متقی، وزیر امورخارجه دولت موقت طالبان به تهران، برخی رسانه‌ها با انتشار عکس ورود هیات طالبان در فرودگاه مهرآباد و استقبال از آن، به نقل از منابع نامعلوم گزارش دادند که دولت ایران سفارت افغانستان در تهران را تحویل طالبان می‌دهد. در ادامه این خبر ادعا شده بود که ایران، دولت طالبان را به رسمیت نمی‌شناسد، اما سفارت افغانستان در تهران را تحویل آن‌ها خواهد داد تا به امورات شهروندان افغانستانی در ایران رسیدگی کنند. در واکنش به بازتاب این شایعه، یک منبع آگاه در سفارت افغانستان در تهران در گفت‌وگو با خبرنگار آوا، این ادعا را کاملا رد کرد و آن را بی‌اساس خواند. حفیظ ضیا احمد، معاون سخنگوی وزارت خارجه طالبان در توییتی تازه نوشته است: هیاتی عالی رتبه به ریاست مولوی امیرخان متقی، وزیر امور خارجه به دعوت ایران وارد تهران شد و مورد استقبال گرم قرار گرفت. وی افزوده است: این سفر بر روی مسائل سیاسی، اقتصادی، ترانزیتی و مهاجرین بین افغانستان و ایران متمرکز خواهد بود.
در همین حال گفته شده این اولین سفر وزیر امورخارجه دولت موقت طالبان به تهران است. او پیش از این، به پاکستان و قطر سفر کرده است. جمهوری اسلامی ایران بارها بر تشکیل دولت فراگیر در افغانستان توسط دولت طالبان تاکید کرده و این مسئله را پیش شرط به رسمیت شناختن دولت طالبان خوانده است.
پیش از این وزارت امورخارجه دولت موقت طالبان نیز اعلام کرده که با سفارت خانه‌های افغانستان در کشورهای مختلف در ارتباط است و از آن‌ها خواسته تا همانند گذشته به فعالیت‌های خود ادامه دهند.
دلیل حضور هیئت افغان در تهران اقتصادی است یا سیاسی؟!
پیرمحمدملازهی کارشناس مسائل شبه قاره در گفتگو با آفتاب یزد ضمن اشاره به مباحث مطرح شده در مورد امکان به رسمیت شناخته شدن طالبان از سوی برخی کشورها از جمله ایران گفت: دو مسئله وجود دارد یکی اینکه چین و روسیه و کشورهایی که نزدیک به سیاست این دو کشور هستند - که ایران را هم می‌توانیم در این ردیف قرار دهیم - دارند خود را برای شناسایی رسمی طالبان فارغ از بحث‌هایی که در غرب وجود دارد آماده می‌کنند. در همین فضا آقای قمی به کابل رفت و این سفر را به عنوان شناسایی طالبان تلقی کردند. الان هم آقای متقی وزیر امور خارجه افغانستان به ایران آمده است و هیئت همراه او بیشتر اقتصادی هستند تا سیاسی و به نظر می‌رسد بحث‌ها بیشتر پیرامون توسعه تجارت بین دو کشور متمرکز باشد.
ایران بر تصمیم اخیر نشست اسلام آباد پایبند است
این کارشناس مسائل سیاسی خاطرنشان می‌کند: چون شناسایی طالبان از طرف تهران با توجه به بحث‌هایی که در نشست اسلام آباد صورت گرفت که «هیچ کدام از کشورهای همسایه و کشورهای اسلامی انفرادی تصمیم‌گیری نکنند و از طریق سازمان همکاری‌های اسلامی تصمیم جدی و هماهنگ گرفته شود» بنابراین به نظر می‌رسد ایران در این مقطع حداقل این ملاحظات را دارد که به طرف اعلام رسمی شناسایی طالبان نرود. شاید اینکه ایران تکذیب کرده که سفارت را تحویل نمی‌دهیم به همین بحث برمی گردد. منتها از یک زاویه دیگر ظاهرا سپاه دارد تلاش‌هایی می‌کند که بین اسماعیل خان و طالبان یک ملاقات صورت گیرد. از آن طرف احمد مسعود هم در مشهد است. شاید این بحث وجود داشته و یک سری بحث‌هایی بین ایران و طالبان صورت گرفته که آقای اسماعیل خان به طرف جریانی که در تاجیکستان است نرود اگر اسماعیل خان به آن طرف برود جبهه پنج شیر تقویت خواهد شد. فکر می‌کنم اگر ملاقاتی بین اسماعیل خان و آقای متقی امکان‌پذیر باشد و ایران واسطه این بحث قرار گیرد در آن صورت می‌شود تصور کرد که اسماعیل خان به جریان پنجشیر یا جریان تاجیکستان نپیوندد. اما این برداشت دقیق نیست چون تا الان هیچ چیز عنوان نشده و فقط می‌شود حدس زد که چنین جریاناتی ممکن است وجود داشته باشد.
نادیده انگاشتن طالبان غیرممکن و اشتباه است
ملازهی با تاکید بر این که بدون شناخت از جامعه‌ی افغانی برای افغانستان نمی‌توان و نباید تصمیم گرفت اضافه می‌کند: واقعیتی را باید در نظر بگیریم که بیست سال آمریکایی‌ها در افغانستان بودند و همین طور ناتو اما نتوانستند طالبان را که جایگاه قومی دارند، از بین برند یا منزوی کنند و ناچار شدند با آن‌ها در دوحه معامله کنند. ابعاد معامله‌ای که در دوحه انجام گرفته روشن نیست. مولانا حبیب امام جمعه هرات جمله‌ای را در نماز جمعه گفت که این معاهده که بین طالبان و آمریکایی‌ها امضا شده چهارصد صفحه است و تنها ۴ صفحه‌اش منتشر شده اگر این حرف درست باشد بقیه معاهده احتمالا مسائلی در آن وجود دارد که یک معامله کامل بین آمریکایی‌ها و طالبان صورت گرفته و گام به گام توافق دارد عملیاتی می‌شود. یعنی آنچه که اکنون دارد در افغانستان می‌گذرد خارج از آن توافق نیست هر چند که جاهایی ممکن است توافق را نادیده بگیرند مثلا قرار نبود طالبان از طریق نظامی وارد کابل شوند، قرار نبود مراکز استان‌ها را بگیرند اما وقتی اشرف غنی فرار کرد خلا قدرت به وجود آمد و آقای کرزی خواست که وارد کابل شوند در حالی که آمادگی کامل هم در طالبان وجود نداشت یا مثلا بحث دولت موقت و دولتی که ترکیبی از طالبان و دولت قبلی اشرف غنی باشد آن هم محقق نشد و طالبان زیر بار آن نرفتند.
فرار اشرف غنی تشکیل دولت فراگیر را غیرممکن ساخت
ملازهی می‌گوید: هم طالبان هم اشرف غنی بازی خود را کردند از این زاویه اگر نگاه کنیم افغانستان را درست است که بدون دولت فراگیر نمی‌شود اداره کرد و به لحاظ قومی همه قومیت‌ها باید در قدرت شریک باشند که صلح و ثبات در افغانستان حاکم شود اما تسلط طالبان به نظرم شانس یک دولت فراگیر را کاهش داد. یعنی اگر اشرف غنی فرار نمی‌کرد و دولت موقت تشکیل می‌شد مشکلات افغانستان کاهش پیدا می‌کرد و می‌شد امیدوار بود که توزیع قدرت هم به لحاظ قومی و مذهبی صورت گیرد اما الان طالبان از طریق سلاح افغانستان را گرفتند و دلیلی نمی‌بینند که دیگران را هم آنطور که انتظار دارند در قدرت شریک کنند. بحث این است کسانی که در قدرت حضور دارند هم فکر با طالبان هستند و تفکر دیگری وجود ندارد و طالب هم به سادگی دیگران و تفکرشان را نخواهد پذیرفت. ایران در اینجا فکر کرده که اگر بتواند بین جریان پنجشیر و تداومش در تاجیکستان و اسماعیل‌خان و طالبان واسطه شود و به یک جمع‌بندی برسند که طالبان مواضع خود را تعدیل کنند و آن گروه‌ها را در ساختار قدرت بپذیرند در آن صورت می‌شود راه حل سیاسی انتظار داشت که افغانستان به صلح و ثبات برسد.
امکان به رسمیت شناختن طالبان به صورت «دوفاکتو» بعید نیست
ملازهی تاکید می‌کند: فکر می‌کنم دولت ایران اکنون تلاشش این است ولی در این مقطع بحث شناسایی جدی نیست هر چند که ممکن است در مورد آن مذاکره شود اما شناسایی به شکل «دوفاکتو» وجود دارد اگر چین و روسیه به سمت شناسایی رسمی روند ایران هم خواهد رفت و در نهایت شاید بشود امیدوار بود که یک دولت تعدیل شده‌ای از طالبان با قومیت پشتون شکل گیرد که در این قومیت‌ها هم به نحوی حضور پیدا کنند.
در به رسمیت شناخته شدن طالبان هیچ تردیدی وجود ندارد!
ملازهی با تاکید بر این مسئله که «به شکل دو فاکتو همه طالبان را به رسمیت شناختند» اظهار می‌دارد: اما در ارتباط با اعلام رسمی آن دو مسئله وجود دارد یکی نشست اسلام آباد بود و توافقی که کشورهای همسایه و اسلامی کردند که به شکل انفرادی تصمیم‌گیری نکنند و اجازه دهند سازمان همکاری‌های اسلامی تصمیم گیرد و بر اساس تصمیم جمعی کشورها در مورد طالبان تصمیم‌گیری شود. مسئله دوم موضع چین و روسیه است که تقریبا اعلام کردند با تعدادی از کشورهای اروپایی و غربی به زودی طالبان را به رسمیت خواهند شناخت و از آن طرف اروپا اعلام کرده که دفترش را که به دوحه برده بر خواهد گشت لذا اتحادیه اروپا هم آمادگی شناسایی طالبان را دارد. در مورد آمریکایی‌ها هم معلوم نیست که در پشت صحنه توافقات چه تصمیماتی گرفته شده که ما خبر نداریم. بنابراین در اینکه طالبان شناسایی خواهند شد تردیدی وجود ندارد اما طالب ایدئولوژیک به لحاظ قومی انحصارطلب است و بحث دیگری هم وجود دارد درست است که طالب قدرت را در دست گرفته اما حداقل در چند جبهه مخالف دارد یک در داخل که زنان و نیروهای نهادهایی که در بیست سال گذشته به وجود آمدند جریان دیگر که در تاجیکستان است و آقای امرالله صالح است که معتقد به ادامه دولت قبلی است و جریان دیگر هم که در آنکارا شکل گرفته و از افرادی تشکیل شده که در دولت قبلی حضور داشتند و به دنبال آن هستند که آرام آرام وارد گود شوند در کنار این‌ها هنوز معذورات برای دنیا وجود دارد که شناسایی طالبان را علنی کنند همه این‌ها معذورات روانی برای اعلام رسمی شناسایی طالبان از سمت کشورهای مختلف ایجاد کرده است اما این الزاما به این معنا نیست که طالبان نظر دیگران را بپذیرند و آن طوری که کشورهای منطقه اعلام می‌کنند آن را جدی گیرند چون آن‌ها می‌گویند دولتی که ما تشکیل دادیم فراگیر است و همه قومیت‌ها را استفاده کردیم و در حاکمیت ما مشکلی وجود ندارد در این فضا باید شناسایی طالبان را در نظر گیریم.
بررسی همکاری‌های اقتصادی بین ایران و افغانستان در سفر امیرخان متقی به تهران
بر اساس اعلام روابط عمومی وزارت امور خارجه شب گذشته مولوی امیرخان متقی سرپرست وزارت امور خارجه هیئت حاکمه افغانستان در راس یک هیئت اقتصادی و سیاسی وارد تهران شد. به گزارش ایسنا، در این هیئت که سرپرستان وزارتخانه‌های اقتصاد و صنعت، تجارت افغانستان و معاونین چندین وزارت خانه اقتصادی نیز حضور دارند قرار است درباره همکاریهای اقتصادی بین دوکشور مذاکره شود. جمهوری اسلامی ایران همواره بر ضرورت حفظ روابط اقتصادی و تجاری دو کشور در راستای منافع مردم کشور همسایه خصوصا در شرایط کنونی تاکید دارد. در جریان این سفر قرار است در موضوعات مختلف اقتصادی و تجاری چون همکاریهای بانکی، بازارچه‌های مرزی، معدن، تجارت و همکاریهای ورزشی توافقاتی به عمل آید.