تحلیل سیاسی هفته در این هفته که آخرین برگهای تقویم روزهای پائیز ورق خورد، آخرین فصل سال نیز از راه رسید تا رفته رفته سال سخت جاری را تا ایستگاه پایانی بدرقه کند.
زنگ خطر گونه جدید کرونا، با ورود اولین فرد مبتلا به اومیکرون به کشور به صدا درآمد. گرچه گفته میشود اومیکرون تا حدودی کمخطرتر از گونه قبلی کرونا یعنی دلتاست ولی قدرت انتقال و بیماریزایی فوقالعاده آن، همه را به وحشت انداخته است. اروپا و آمریکا با اعلام وضعیت اضطراری و الزامی کردن استفاده از ماسک و ممنوعیت حضور در اجتماعات، تدابیر پیشگیرانهای اتخاذ کردهاند به این امید که بتوانند از چند برابری شدن تعداد مبتلایان به کرونا در جهان که تاکنون به نیم میلیارد نفر رسیده، جلوگیری کنند. سازمان جهانی بهداشت نیز دیروز هشدار داد که طوفان جدید کرونا در راه است و سونای اومیکرون به سرعت در حال گسترش در همه کشورهاست.
در چنین وضعیتی، ما نباید چندان به پائین آمدن تعداد روزانه قربانیان در کشور دلخوش باشیم زیرا که کشورهای برخوردار جهان که آمار واکسیناسیون 80 درصدی به بالا را هم در کارنامه خود داشتند اکنون مجبور به بازگشت به دوران قرنطینه شدهاند.
اولین بودجه دولت سیزدهم نیز که هفته گذشته به مجلس ارائه شد همچنان پرابهام و پرمساله است و در محافل کارشناسی و رسانهای با انتقادات بسیاری مواجه شده است. به گفته برخی کارشناسان، این بودجه را که باید عملاً در حدّ یک غافلگیری اقتصادی، و بودجهای تورمی، پرفشار، پرمخاطره و همراه با کسری بودجه فاحش ارزیابی کرد، نیازمند کالبدشکافی دقیق است و قطعاً باید در بوته نقد و آزمون نمایندگان قرار گیرد.
بودجه سال جاری، ناگفتههای بسیاری دارد؛ از عدم شفافیت گرفته تا نادیده گرفتن جداول، حذف ارز ترجیحی و فشار مالیاتی بر مردم. واقعیت اینست که بودجه ارائهشده دولت به مجلس اگر با دقت و کارشناسی نمایندگان مورد اصلاح و بازنگری قرار نگیرد، سال آینده را باید سال بیثباتی اقتصادی و اجتماعی دانست که دیگر مشخص نیست عموم مردم تاب و توان تحمل آنرا داشته باشند. بیسبب نیست که برخی کارشناسان دلسوز، این بودجه را بودجهای تهلکهای میدانند که علاوه بر پیامدهای ریاضتکشانه اقتصادی دارای عوارض و تبعات منفی اجتماعی نیز خواهد بود. پیرامون بودجهای که کسری بودجه پنهان 300 هزار میلیارد تومانی از آن پیداست، سخن از رشد 8 درصدی اقتصادی به میان آوردن، بیشتر به یک طنز شباهت دارد. انتظار میرود نمایندگان مجلس با تدبیر و درایت ویژهای به کار بررسی بودجه پرداخته و با نکتهسنجی و واقعبینی، از پیامدهای منفی اقتصادی و وارد آمدن فشارهای کمرشکن به مردم جلوگیری کنند.
در این هفته دور هفتم مذاکرات وین متوقف ماند و بدون آنکه تاریخی برای ازسرگیری آن مشخص شود، قرار شد که ادامه گفتگوها به بعد از تعطیلات سال نو میلادی موکول گردد. این مذاکرات در شرایطی متوقف شد که همانند آب و هوای سرد و یخبندان وین، گفتگوها به سمت انجماد در حرکت بود و طبعاً در چنین شرایطی نمیتوان منتظر شنیدن خبرهای داغ ماند.
به هر حال این دور از مذاکرات با همه دشواریهایی که بر آن متصور است، هر دو طرف به دنبال تحقق شرایط و خواستههای خود هستند، ولی این را هم میدانند که فرصت زیادی برای ادامه گفتگوها وجود ندارد و طرفین باید دستاوردهای مشخصی را از مذاکرات به دست بیاورند. شاید طرفین بدانند که نباید به منظور فضاسازی رسانهای و خلق روایتهای وارونه، در ادامه مذاکرات فرصتسوزی کنند.
بررسی رویدادهای خارجی هفته را با تحولات فلسطین آغاز میکنیم. یورش مسلحانه شهرکنشینهای صهیونیست به منازل فلسطینیها که در جریان آن شماری از فلسطینیها مجروح شدند، جنایت جدیدی است که صهیونیستها علیه ملت فلسطین صورت میدهند. به گفته منابع مسئول فلسطینی بیش از 40 خانه طی هفته جاری از سوی صهیونیستها مورد حمله قرار گرفته است. هنوز از صدمات دقیق فلسطینیها گزارشی منتشر نشده است.
به گزارش سازمان ملل، صهیونیستهای شهرکنشین در سال جاری به 421 منزل فلسطینی یورش بردهاند. گروههای فلسطینی و حکومت خودگردان با تاکید بر همدستی نظامیان رژیم صهیونیست با مهاجمان، نسبت به عواقب این حملات هشدار داده و از مجامع بینالمللی خواستند چشم خود را به این اقدامات آشکار تروریستی نبندند و زمینه را برای ظلم و ستم بیشتر علیه فلسطینیها هموار نکنند.
همزمان با این رویداد، گروههای فلسطینی حماس و جهاد اسلامی نسبت به فروپاشی اقتصادی و اجتماعی غزه که چندین سال است تحت محاصره ظالمانه و ضدانسانی رژیم صهیونیستی قرار دارد، هشدار دادند. این گروهها تاکید کردند که مردم غزه با فقر و محرومیت بیسابقهای دست و پنجه نرم میکنند و در صورت ادامه این وضع، فاجعه در انتظار غزه است.
در تحول دیگری، دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا نسبت به رشد بیتفاوتی یهودیان آمریکا نسبت به رژیم صهیونیستی هشدار داد. ترامپ در مصاحبهای گفت: اکثر یهودیان آمریکا «عشق» زیادی به اسرائیل داشتند اما این مسئله سالهاست برای مردم آمریکا از بین رفته و صادقانه بگویم این اتفاق خطرناکی است. ترامپ افزود: در سابق، این اسرائیل بود که بر کنگره تسلط و نفوذ داشت اما اکنون چنین چیزی وجود ندارد.
در واکنش، شبکههای حامی رژیم صهیونیستی به شدت از ترامپ انتقاد کردند که چرا این موارد «حساس» را بیان میکند. واقعیت این است که نفرت از اسرائیل در جامعه آمریکا شدت یافته و همین موضوع حامیان رژیم صهیونیستی را نگران ساخته است.
این هفته، سازمان ملل طی هشداری نسبت به وضعیت افغانستان پس از تسلط گروه تروریستی طالبان اعلام کرد: «نسبت فقر در افغانستان به 97 درصد خواهد رسید». نماینده سازمان ملل خواستار اتخاذ تدابیری بینالمللی برای جلوگیری از فروپاشی ساختار اقتصادی و اجتماعی افغانستان شد.
حدود 10 میلیارد دلار دارایی خارجی افغانستان بلوکه شده است. همچنین صندوق بینالمللی پول 370 میلیون دلار از کمکهای مالی خود به افغانستان را به دلیل عدم شناسایی دولت طالبان توسط کشورهای خارجی توقیف کرده است. با این حال بسیاری از کشورها و مجامع بینالمللی از اینکه گروه تروریستی طالبان مسبب این فلاکت مردم افغانستان است طفره میروند اما با گذشت بیش از چهار ماه از تسلط کودتاگونه گروه طالبان بر افغانستان، هنوز هیچ کشوری حاکمیت این گروه را به رسمیت نشناخته است.
در نشست سازمان همکاری اسلامی درباره افغانستان که روز یکشنبه در اسلامآباد پاکستان برگزار شد نیز با وجود تلاش حامیان طالبان، کشورهای شرکتکننده حاضر به شناسایی رسمی دولت افغانستان نشدند. کشورهای شرکتکننده در این نشست، توافق کردند که صندوقی بشردوستانه به منظور رسیدگی به بحران اقتصادی وخیم این کشور ایجاد شود. البته آنچه میتواند باعث رسیدن مستقیم این کمکهای بشردوستانه امدادی و بینالمللی به مردم مظلوم افغانستان شود، عدم تحویل آنها به طالبان است و ضروری است که سازمانهای بینالمللی راهکار لازم را برای این کار ایجاد کنند.
*جمهوری اسلامی
|