وعده دولتمردان برای توافق برجامی همزمان با دور جدید مذاکرات برجامی در وین برای رفع تحریمهای کشورمان، ایران و گروه 1+4 برای به نتیجه رسیدن مذاکرات ابراز خوشبینی کردهاند.
مقامات ایرانی هم وعده به ثمر نشستن تلاشها و رسیدن به توافق و رفع و خنثی شدن تحریمها را داه اند، همزمان دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا نیز عنوان کرده مذاکرات وین به شیوهای منطقی و عقلانی درحال پیشرفت است. همزمان با این اظهارات امیدوارانه، باید منتظر بود و دید تا چه حد این وعدهها جنبه عملی و واقعی پیدا خواهد کرد.
در همین ارتباط، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان گفت: در روزهای آتی در حوزه خنثی سازی تحریمها خبرهای بهتری در راه خواهد بود.
سعید خطیب زاده با بیان اینکه در جریان تعامل و همکاری با کشورهای همسایه در حوزههای پولی و بانکی گشایشهایی اتفاق افتاده و این موضوع در دست پیگیری است، اظهارداشت: موازی با انجام مذاکرات وین برای لغو و رفع تحریمها، موضوع خنثیسازی تحریمها را نیز به پیش میبریم.
وی با بیان اینکه وزارت امور خارجه در تسهیل روابط اقتصادی در خارج از کشور نقش خود را ایفا میکند، گفت: وزارت خارجه یک ضلع از اضلاع دیپلماسی اقتصادی است و وزارتخانهها و دستگاههای مسئول مستقیم در این زمینه هم باید با ما همکاری داشته باشند.
خطیب زاده درباره گشایشهای مالی هم گفت: در حوزههای پولی، مالی و توسعه صادرات با کشورهای همسایه گشایشهای جدی اتفاق افتاده و روابط اقتصادی با تاجیکستان در 100 روز گذشته 2.5 تا 3 برابر وسعت یافته است. در سفر اخیر رئیس جمهوری به ترکمنستان موانع مراودات اقتصادی با این کشور هم مرتفع شد.
رئیس جمهور هم دیروز در در گردهمایی سفرا و روسای نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه با بیان اینکه جمهوری اسلامی عزتمندانه در مذاکرات حضور یافته است، گفت: اگر طرف مقابل مصمم به رفع تحریمها باشد، توافق خوبی صورت میگیرد و ما حتما به دنبال این توافق هستیم.
رئیسی با اشاره به دو راهبرد جمهوری اسلامی برای خنثیسازی و رفع تحریمها گفت: تحریمی که امروز علیه جمهوری اسلامی وجود دارد، اقتصاد پایه است و راهبرد دشمن این است که سایه این تحریمها همواره بر سر مردم ایران باشد و آن را توسعه دهد و راهبرد ما این است که این تحریمها باید شکسته شود.اگر آنها در پی تداوم و تشدید تحریمها هستند ایران نشسته ونگاه نخواهد کرد و میتواند کارهای بسیاری انجام دهد.
وی ادامه داد: در این دولت وزیر امور خارجه و بخشهای مختلف دولت، هم تلاش برای خنثیسازی تحریمها و هم اقدام جدی برای رفع آنها را دستور کار قرار دادند و تمام تصمیمات ما در حوزه فروش نفت و منابع مالی بر این است که اگر تحریمها ادامه یافت چگونه بتوانیم کشور را مدیریت کنیم.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: برخی میگفتند جمهوری اسلامی مذاکره نمیکند و عدهای مدعی بودند که ما در مذاکرات جدی شرکت نمیکنیم و یا برنامه نداریم اما جمهوری اسلامی در مذاکرات عزتمندانه شرکت کرد و با ارائه متن نشان داد که در مذاکره جدی است.امروز هم اگر طرف مقابل مصمم به رفع تحریمها باشد، توافق خوبی صورت خواهد گرفت و ما حتما به دنبال این توافق خوب هستیم.
رئیسی با بیان اینکه راهبرد ارتباط با همسایگان برای مقابله با تحریمها یک حرکت استراتژیک است،اظهارداشت: با توجه به ظرفیت موجود در کشور میتوان تبادلات با همسایگان را افزایش داد که سهم وزارت خارجه در این زمینه بسیار مورد توجه است. سیاست همسایگی و ارتباط با همسایگان در جهت مقابله و خنثیسازی تحریمها، حرکت راهبری و استراتژیک و نه تاکتیکی برای جمهوری اسلامی است که این استراتژی با قوت پیش خواهد رفت.
وزیر خارجه کشورمان هم در این نشست،با اشاره به اینکه توسعه اقتصادی پایدار را بدون نگاه به مذاکرات وین پیگیری میکنیم، اظهارداشت: در حوزه بیاثر کردن و لغو تحریمها دو ماموریت مهم به دستگاه دیپلماسی سپرده شده است؛ ما موظف هستیم مجاهدت کنیم و با رویکردی انقلابی و جهادی هم در مسیر بیاثر کردن تحریمها به این شعار و سیاست دولت جدید که توسعه پایدار اقتصادی بدون نگاه به مذاکرات وین را دنبال میکنند، به تحقق این سیاست کمک کنیم.
امیرعبداللهیان ادامه داد: در عین حال وظیفه ذاتی دستگاه دیپلماسی است که برای لغو، از میان بردن و از میان برداشتن تحریمهای ظالمانه و یکجانبه آمریکا همه سعی و تلاش و دانش و تجربه دیپلماتیک خود را به کار بگیریم برای اینکه بتوانیم به لطف خدا و با هدایتها و رهنمودهای مقام معظم رهبری و رویکردی که رئیسجمهور دارد از این گردنه هم کشور را عبور بدهیم.
وی با اشاره به ظرفیتهای 15 کشور همسایه ایران برای توسعه روابط پایدار در همه حوزهها، خاطر نشان کرد: موظفیم توسعه پایدار اقتصادی را بدون نگاه به مذاکرات دنبال کنیم.
وزیر امور خارجه، دیپلماسی اقتصادی و تجارت بین الملل را از اولویتهای دولت در حوزه سیاست خارجی عنوان کرد که به گفته او، 40 درصد برنامههای دولت در این حوزه را تشکیل میدهد.
وی توسعه روابط با همسایگان را نیز از اولویتهای دولت سیزدهم در سیاست خارجی عنوان کرد و گفت: پیشتر نیز همسایگان در اولویت روابط خارجی جمهوری اسلامی قرار داشتند اما درحال انسجام بخشی بیشتر به آن هستیم و این مناسبات براساس منافع دو طرف استوار است.
*دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا:مذاکرات وین به شیوهای منطقی و عقلانی درحال پیشرفت است
در همین ارتباط، یک مقام ارشد اتحادیه اروپا نیز گفت: مذاکرات وین به شیوهای منطقی و عقلانی درحال پیشرفت است.
این دیپلمات اروپایی درباره انتخاب هیات جدید ایرانی برای انجام مذاکرات وین به لارنس نورمن خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال با یادآوری اینکه 7 یا 8 نکته در متن مذاکرات شش دوره قبلی هنوز به نتیجه نرسیده است، ادامه داد که متن پایانی دور ششم مذاکرات بطور مشخص زمینه مشترک کار است. این متن هیچ هیاتی را از ارائه پیشنهاد برای تغییر باز نمیدارد. اما آن متن آینده هر توافقی در وین است.
دور دوم هفتمین دور مذاکرات ایران و 1+4 درحالی پایان یافت که در دو سوی میز علامتهای مثبت به گوش خورد.
علی باقری رئیس هیات مذاکرهکننده ایران پس از نشست افتتاحیه این دور از مذاکرات در جمع خبرنگاران اعلام کرد که "آنچه احساس کردم با آنچه در دور قبلی مذاکرات حس کردم متفاوت بود و احساسم این است که طرف مقابل اراده جدیتر برای ورود به گفتگوهای موثر و نتیجهبخش پیدا کرده است.
میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در وین که ریاست هیات این کشور در مذاکرات احیای برجام را برعهده دارد نیز در توییتی پس از این نشست تصریح کرد که برخی سوءتقاهمهای پیش آمده در دور اخیر مذاکرات وین رفع شدهاند.
همچنین لارنس نورمن، خبرنگار وال استریت ژورنال در توییتی به نقل از یک مقام ارشد اتحادیه اروپا نوشت که مذاکرات وین در جهت عقلانی درحال پیشرفت است.
در عین حال هنوز مقامات و اعضای برجام اعلام نکردهاند که دقیقا چه پیشرفتهایی در نزدیک شدن دیدگاههای طرفها روی داده است و آیا این پیشرفتها آن قدر کافی است که مذاکرات در محتوا و در سطح کارشناسی به جدیت پیش رود؟ همچنین هنوز به روشنی مشخص نیست که آیا متون مدنظر ایران مورد مذاکره قرار خواهد گرفت یا آخرین پیش نویس در دور ششم مذاکرات یا ترکیبی از این ها؟
آنچه مشخص است و برخی از نمایندگان کشورهای عضو از جمله ایران درباره محتوای این دور از مذاکرات بیان کردند این بوده است که فضای گفتوگوها در شروع کار سازنده، جدی و رو به جلو بوده است اما این به معنای تفاهم دو طرف بر سر یک رویکرد مشترک و مشخص یا قرار گرفتن مذاکرات بر ریلی که به نوعی نگاه همه طرفها را شامل شود نیست.
خبر دیگر اینکه با شروع دوباره مذاکرات در چارچوب تلاش برای بازگشت همه طرفها به برجام، سه کشور اروپایی رویکردی تندتر از قبل در مذاکرات اتخاذ کردند به نحوی که نماینده اتحادیه اروپا کمتر توانسته میان مواضع ایران و سه کشور اروپایی که به نوعی مواضع آمریکا را در مذاکرات حمایت میکنند تعادل و توازن ایجاد کند. تعاملات و رایزنیهای مداوم مقامات ایران با مقامات روسیه و از طرفی مقامات آمریکایی با مقامات روسیه نشان میدهد که مسکو به محور تعادل بخش مذاکرات تبدیل شده است. به نظر میآید تلاشهای مسکو در نزدیک شدن مواضع ایران با آمریکا و نیز سه کشور اروپایی بیتاثیر نبوده است. هر چند هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب که به از سر گیری مذاکرات در جزییات منجر شود، فاصله است.
* تاثیر وقفه در دور هفتم مذاکرات وین بر فضای مذاکرات از نگاه اولیانوف
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین وقفه چند روزه ایجاد شده در جلسات کمیسیون مشترک برجام در دور هفتم مذاکرات را برای تمامی طرفین "مفید" تلقی کرد.
میخائیل اولیانوف در صفحه توییترش نوشت: من منکر این نیستم که وقفهای فنی در مذاکرات وین در آخر هفته گذشته برای همه از جمله شرکای غربی، ایران و روسیه مفید بود، اگرچه ما هیچ تفاهمی بر سر این تصمیم نداشتیم. این وقفه تذکر مفیدی برای همه بود تا رویکردی عاقلانه اتخاذ کنند.
اظهارات اولیانوف در پی این مطرح میشود که جلسه اول دور هفتم مذاکرات احیای توافق هستهای 8 آذر در وین برگزار شد. مذاکره کنندگان برای رایزنی درباره پیشنهادیهای ایران به کشورهای بازگشتند، سپس دور هفتم مذاکرات روز پنج شنبه 18 آذر از سر گرفته شد.
همزمان،معاون وزیر امور خارجه روسیه نیز بر عزم تمامی طرفین برجام در حفظ توافق تاکید کرد.
"سرگی ریابکوف" در گفتگویی درباره مذاکرات احیای برجام در وین گفت: شرایط درحال تغییر است، زمان درحال گذر است، شرایط دشوار است و احتمالاً حتی پیچیدهتر از زمانی که دور ششم مذاکرات به پایان رسید، اما این دلیلی برای نا امید شدن نیست.
ریابکوف در ادامه گفت: ما باید در این موضوع هماهنگی نزدیکی با همه شرکتکنندگان در این مذاکره داشته باشیم و روسیه آماده است چنین هماهنگیهایی را در مسیرهای مختلف انجام میدهد.
معاون وزیر امور خارجه روسیه پیش از این نیز گفته بود، هیچ یک از اعضای برجام علاقهای به از بین رفتن این پیمان ندارند.
* خبرسازی صهیونیستها برای اثرگذاری در مذاکرات
همزمان با حاکم شدن فضایی نسبتا مثبت و واقعبینانه بر گفتگوها، رسانههای غربی و برخی محافل نزدیک به رژیم صهیونیستی خط خبری تازهای را با محوریت "عقبنشینی ایران" آغاز کردهاند. این خبرسازیها درحالی صورت میگیرد که پیشرفت گفتوگوها و ورود به بررسی متون پس از آن رخ داد که طرف مقابل خواستههای ایران را به رسمیت شمرد و پذیرفت که درباره آنها وارد بحث و بررسی دقیق شود.
در چنین شرایطی به نظر میرسد رژیم صهیونیستی که در گذشته بر تخریب فیزیکی برنامه هستهای ایران متمرکز بود، اکنون با نارضایتی از احتمال دستیابی به توافق، بر تخریب روند مذاکرات و فضاسازی علیه مذاکرهکنندگان ایرانی متمرکز شده است.
همزمان با سفر وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به آمریکا، رسانههای اسرائیلی مدعی شدهاند که در این سفر توافق شده است که میان آمریکا و رژیم صهیونیستی رزمایش مشترک حمله به تاسیسات نظامی ایران برگزار شود. در همین حال این رسانهها به دروغ از ضربالاجل آمریکا به ایران برای نتیجهگیری سریع گفتوگوها خبر دادند.
به نظر میرسد صهیونیستها که از وضعیت فعلی گفتوگوها ناخرسند هستند، تلاش میکنند تا هر نحو ممکن با فضاسازی و تهدید، جو اتاق مذاکرات را تخریب نمایند. با این وجود، چنانکه مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده است، فضاسازیهای خارج از اتاق مذاکره نمیتواند بر عزم هیات ایرانی برای دستیابی به توافقی که حقوق و منافع ملت ایران را تامین کند، خللی ایجاد نماید.
همزمان،روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی با اشاره به تلاشهای اخیر رژیم صهیونیستی در منصرف کردن دولت جو بایدن از تلاش برای به سرانجام رسیدن مذاکرات وین، مطرح کرد اختلافات مقامات اسراییلی با آمریکا در این زمینه پابرجا باقی مانده است.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی درباره اختلاف نظر رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا در زمینه تداوم مذاکرات وین برای احیای توافق هستهای نوشت: اختلافات دیرینه بر سر چگونگی کنار آمدن با برنامه هستهای ایران به تنشهای جدیدی میان دولت جو بایدن و اسراییل انجامیده است. دو مقام ارشد اسراییلی این هفته، واشنگتن را با نگرانی از این موضوع ترک کردند که تعهد آمریکاییها به احیای توافق هستهای به توافقی ناقص منتهی شود و به تهران اجازه دهد برنامه غنی سازی اورانیوم را با سرعت پیش ببرد.
*جمهوری اسلامی
|